Besin Piramidi
Yazar Nur Çelik • Diyetisyen • 23 Şubat 2018 • Yorumlar:
Sağlıklı beslenmeden bahsettiğimizde; çeşitli besin gruplarının yeterli miktarlarda tüketimi, gereksinimiz olan karbonhidrat, protein, yağ, vitamin, mineral ihtiyaçlarımızın karşılanması sürecidir. Yeterli ve dengeli beslenmek için oluşturulmuş besin piramidi bizlere doğru yolu göstermede öncüdür. Her ülkede kendi beslenme alışkanlıklarına ve koşullarına göre farklı besin piramitleri oluşturulmuştur. Ülkemizde kültürel etmenler vesağlıklı beslenme alışkanlıkları değerlendirilerek oluşturulan besin piramidimiz şekildedir:
Beslenme piramidimizin en alt tabanında bulunan ekmek ve tahıl grubumuzdur. Buğday, mısır, pirinç, un, ekmek, makarna, bulgur vb. besinler bu grubun içerisinde yer alır. Bu besinlerin büyük bir kısmı karbonhidrattır. Özellikle kepeği alınmamış tahıllar ve bulgur B grubu vitaminlerinden zengindir. Mümkün olduğunca işlenmiş ürünler yerine doğal ve rafine edilmemiş ürünler tercih edilmelidir. Tam buğdaydan yapılmış ürünler ve bulgur ile yapılmış yemekler sağlıklı beslenme üzerinde önemli bir yere sahiptir. Bu nedenlebeslenme piramidi üzerinde en büyük alanı bu besin grubu kaplamaktadır.
İkinci sırada yer alan sebze ve meyve grubumuz ihtiyacımız olan gerekli vitamin ve minerallerin elde edildiği besin grubudur.Çiğ ve pişmiş olarak günde ortalama 5 porsiyon tüketim yeterli ve dengeli beslenmemize yardımcı olacaktır.
Üçüncü sırada yer alan süt-yoğurt-peynir ve tavuk- balık –kırmızı et-yumurta-kuru baklagil –kuru yemişlerin bulunduğu protein ağırlıklı besinler grubudur. Kalori tüketen kas dokumuzu güçlendirmek ve korumak açısından önemli olan proteinleri tüketirken çeşitlendirmeliyiz. Çünkü vücuttaki yararlılık oranları, içerdikleri yağ çeşitliliği farklıdır. Kırmızı etteki doymuş yağ oranı tavuk, balık ve yumurtaya göre daha fazla iken, diğer yandan kırmızı etin de biyoyararlılığı daha fazladır. Kemiklerin sağlıklı yapısını korumak için yeterli kalsiyum almak gerekir. Her gün 1-2 porsiyon az yağlı süt ürünü, haftada 1-2 kez kuru baklagil tüketmek birçok yetişkin için yeterli kalsiyum sağlar.
Ve son basamakta piramidimizin en tepesinde bulunan yağlar ve şekerlerdir.Bunları da mümkün olduğunca az tüketerek sağlıklı ve dengeli beslenmeyi sağlayabiliriz.