Beslenme Üzerine Doğru Bilinen Yanlışlar

Herkese yeniden merhabalar. İlk yazımdan sonra sizlerden aldığım güzel geri dönüşler beni çok mutlu etti. Umarım sizde önerilerime uymaya başlayıp, hayatınıza sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırmaya başlamışsınızdır. Bu haftaki yazımda sizlere beslenme konusunda doğru bildiğiniz fakat bilimsel olarak hiçbir aslı olmayan, halk arasında dolaşan efsanelerden bahsedeceğim.

Gün içerisinde televizyon programlarında, okuduğumuz gazete ve dergilerde, birçok sosyal medya hesabı paylaşımlarında çok sayıda beslenme haberine maruz kalmaktayız. Üstelik bu bilgilerin çoğu bir beslenme uzmanı tarafından paylaşılmamakta ve bilimsel bir gerçeklik içermemekte. Bende genelde danışanlarımdan aldığım soruları sizler için derledim. Tabuları yıkmaya hazır olun şimdi başlıyoruz.

1.Ekmeği hayatımdan çıkarırsam zayıflarım.

Kendisi en sık duyduğum beslenme efsanesidir. Yanlış beslenme alışkanlıklarıyla alınan tüm kiloların suçlusu ekmek ilan edilmiştir ve onu hayatınızdan çıkardığınızda tüm kiloların anında gideceğine yönelik bir inanış vardır. Fakat ekmek yüksek besinsel değerinin yanında aynı zamanda kültürümüzde ve alışkanlıklarımızda bulunan bir besindir. Ekmeksiz karnı doymayan bir toplum olarak ekmeğe yapılan bu haksızlığa gelin bir dur diyelim. Ekmek kimyasal yapısı gereği su tutucu bir özelliğe sahiptir. Dolayısıyla ekmeği hayatınızdan çıkardığınızda vücudunuzda su tutmayacak ve oluşacak yalancı kilo kaybı sadece su ağırlığından olacaktır. Fakat sağlıklı ve kalıcı bir kilo kaybı için vücudunuzda fazla bulunan yağ kütlesinden kurtulmalısınız. Aksi taktirde kaybedilen bu kilolar aynı hızla geri alınacaktır. Tabiki ekmeğin besinsel değeri tüketilen ekmek türüne göre değişmektedir. Benim tavsiyem tam buğday ekmeği veya çavdar ekmeğinden yana. Tam tahıl ürünleri yüksek oranda posa içerikleri sayesinde doyurucu ve iştah kontrolünde etkilidir. B vitamini yönünden zengindirler. İnsüline olan gereksinimi azaltır ve diyabet tedavisinde de etkilidir. Porsiyon kontrolü ile tüketiminde herhangi bir sakınca yoktur.

2. Saat 6’dan sonra hiçbir şey yemem.

Öğün saatlerini her bireyin yaşam tarzına göre planladığımızı düşünürsek bunu söylemek çok yanlış olur. Eğer siz saat 20.00- 21.00 civarında uyuyan bir bireyseniz, evet 18.00’den sonra hiçbir şey yemeyin. Fakat bu tamamen kişiye özel bir planlamadır. Eğer bu saatlerde uyumuyorsanız bedeninize bu haksızlığı yapmayın. Pratik olarak yatış saatinizden 2 veya 3 saat önce yemeyi tamamen bitirmiş olun.

3.Limonlu su zayıflatır.

Eğer içtiğiniz su size çok tatsız geliyor ve bu günlük tüketiminizi etkiliyorsa o zaman suyu aromalandırabilirsiniz. İçerisine limon, salatalık, nane, kabuk tarçın, portakal, zencefil gibi besinlerin birini veya birkaçını istediğiniz şekilde koyup tatlandırabilirsiniz. Fakat üzülerek söylemeliyim ki sadece suyu aromalandırarak yağ yakmanız mümkün değildir.

4.Mucize besinler nelerdir?

Şu besini yiyerek ayda 10 kilo verdim(!). Bu besin ile göbek yağlarımdan kurtuldum(!). Yağ yakan, göbek, basen eriten çay tarifleri için tıklayın (!). İşte gördüğünüz anda kaçmanız gereken cümleler. Üzülerek söyemeliyim ki düzensiz, sağlıksız ve yanlış beslenerek aldığınız kiloları ve yağ kütlesini bir besin ile bir anda eritebilecek hiç bir yiyecek yoktur. Sağlıklı kilo vermek, sağlıklı beslenmekten geçer.

5.Çay, kahve, soda içersem su içmeme gerek kalmaz.

Ne yazık ki su dışında içtiğiniz hiçbir içecek suyun yerini tutmaz. Aksine içilen çay, kahve gibi içecekler diüretiktir yani vücuttan su atılımını artırmaktadır. Bu yüzden benim önerim içtiğiniz çay ve kahveden sonra muhakkak bir bardak su içmenizden yana olacaktır.

6.Aç kalarak zayıflarım.

Yine bilinen büyük yanlışlardan bir tanesidir. Uzun süreli açlıklardan sonra tükettiğiniz her besinin yağ olarak depolandığını biliyor muydunuz? Vücudumuz uzun süreli açlıklardan sonra savunma mekanizmasını çalıştırır ve kendini garanti altına alır. Yani bu açlıkların daha sonra da devam edeceğini düşünür ve aslında tüketilen her besinde ileride enerji olarak kullanılmak üzere yağ olarak depolanır. Aç kalarak değil, dengeli ve düzenli beslenerek kilo verebilirsiniz.

7.Bölgesel zayıflamak için ne yemeliyim?

Bölgesel zayıflamak için bir şey yiyip içmek veya bir diyet yapmak söz konusu değildir. Eğer vücudunuzdaki yağ kütlesi bir bölgede birikmiş ise ve sizde sağlıklı bir diyet ve doğru egzersiz yaparak kilo veriyorsanız kaybettiğiniz kilolar ağırlıklı olan yağ kütlesinden gidecektir. Yine de özel olarak vücudunuzun herhangi bir bölgesinin incelmesini istiyorsanız o zaman bunu uygun egzersizlerle başarabilirsiniz.

8. Aç karnına sirkeli su içmek zayıflatır.

Aç karnına içilen limonlu, sirkeli suların zayıflatıcı bir etkisi olduğu henüz kanıtlanmamıştır. Aksine mide rahatsızlığı olan bireylerin kesinlikle kaçınması gereken bir olaydır. Basit bir örnekle anlatmam gerekirse margarine döktüğünüz sirkeli su margarini eritir miydi? Cevabı hayır olacaktır. Ne yazık ki vücutta depo edilen yağları da içtiğiniz sirkeli su ile eritemezsiniz.

9.Spor hocam diyet yazdı, onunla zayıflar mıyım?

Spor hocası, size egzersiz programı yazabilir, egzersizleri nasıl yapacağınızı gösterebilir, egsersizle ilgili söylenecek her şeyi spor hocanız söyleyebilir. Fakat sağlıklı bir zayıflama için bu alanda eğitim almış beslenme uzmanınızın yazdığı programlardan başkasına itibar etmeyiniz.

10.Kalori hesaplayarak kilo verebilir miyim?

Beslenme uzmanları kişiye özel oluşturdukları listelerde sizin bazal metabolizma hızınıza göre almanız gereken kalori miktarını hesaplarlar ve buna göre listeyi oluştururlar. Örneğin almanız gereken kalori miktarı 1500 kalori olsun. Bunu tüm gün yaklaşık 4-5 sağlıklı öğün yaparak da alabilirsiniz, ortalama olarak yediğiniz bir hamburger menüsü ile de alabilirsiniz. Bu yüzden siz kalori sayıp, rakamlara takılmayın ve sağlıklı beslenmeye özen gösterin.

11.Beyaz ekmek, kepekli ekmekten daha fazla kalori içerir.

Yanlış. Tam buğday ekmeğinin bir dilimi (25 g) yaklaşık 64 kaloridir. Beyaz ekmeğin de (25 g) bir dilimi 64 kaloridir. Yani kalori olarak eşittir fakat beyaz ekmek işlenmiş undan yapıldığı için lif oranı düşüktür. Ayrıca kan şekerini hızlı yükseltir. Bu yüzden kalorileri aynı olsada beyaz ekmek yerine tam buğday veya çavdar ekmeğini tercih edebilirsiniz.

12.Üzerinde diyet ürünü yazan her ürünü sınırsız tüketebilirim.

Üzerinde diyet ürünü yazsın, yazmasın sınırsız tüketebileceğimiz bir besin ne yazık ki yok. Kaldı ki paketli gıdaların insülin direncini arttırdığını ve sağlığımızı tehlikeye attığını biliyorken sınırsız değil mümkünse hiç tüketmeyin. Doğal olandan şaşmayın ve porsiyonlarınıza sınır koyun.

13.Balık ile yoğurt beraber zehirler.

Bayat balık içerisinde histamin adında bir protein içerir. Yoğurt da aynı proteini içermektedir. Bayat balık ile yenen yoğurt vücutta histamin miktarını artırır ve bu olumsuz tepkilere yol açabilir. Fakat bayat balık yanında yoğurt tüketmeseniz bile vücudunuzdaki histamin oranı artacaktır yani bu olayın yoğurt ile bir ilgisi yoktur. Öncelikle tükettiğiniz balığın sağlığınız açısından taze olduğuna emin olun ve yanında gönül rahatlığıyla yoğurdunuzu tüketin.

Ne yazık ki günümüzde beslenme hakkında çok fazla bilgi kirliliği bulunmaktadır. Bundan dolayı televizyonda, haberlerde, gazete ve dergilerde izlediğiniz veya okuduğunuz beslenme haberlerinde lütfen bilinçli olun. Beslenme hakkında her duyduğunuz bilgiye ve medyanın size dayattığı her kişiye güvenmeyin. Aklınıza takılan soruları muhakkak bir beslenme uzmanına danışın. Özellikle televizyonlarda sıkça gördüğümüz doktor veya bir yaşam koçundan değil muhakkak bir diyetisyenden yardım alın.

Pazartesi başlanan diyetlerin devamının gelmesi temennisiyle, sağlıklı haftalar dilerim.