Beyin Damar Hastalıkları (Stroke, Felç, İnme)

Beyin damar hastalıkları, beyin damarlarının pıhtı ile tıkanması, kanaması veya geçici olarak tıkanıp ve açılması gibi nedenlerle ortaya çıkar ve en sık görülen nörolojik hastalıkların başında gelir. Kalıcı uzuv felci, konuşma bozukluğu, görme bozukluğu, dengesizlik, unutma ve davranış bozuklukları gibi klinik belirtiler yaratabildiği gibi ölüm ve bitkisel hayat gibi ciddi sonuçlara da neden olabilir.

Beyin damar hastalıkları gelişmeden önce yapılabilecek en önemli tıbbi yaklaşım damarların sağlığını korumak, tıkanmaya veya kanaya karşı önlem almaktır. Beyin damar hastalığı geliştikten sonra ise yapılabilecek en önemli yaklaşım problemi mevcut damara sınırlandırmak, sağlıklı olan diğer damarı korumaya almak ve uzun vadede fizik tedavi ve rehabilitasyon ile iyileşmeyi sağlamaktır. Beyin damar hastaları için en önemli risk faktörleri hipertansiyon, şeker hastalığı, kalp ve damar hastalıkları, kolesterol yüksekliği, hareketsiz yaşam, kötü beslenme alışkanlıkları ve sigara içmektir. Bu nedenlerin hepsi tedavi edilebilir veya kontrol altına alınabilir durumlardır.

Beyin damar hastalıklarında iyileşme çoğunlukla sağlam beyin dokularının hasarlanmış dokuların görevlerini zaman içinde yeniden öğrenmesi ve üstlenmesi ile mümkün olur, bu nedenle sağlam dokuları korumak en önemli tedavi amacıdır. İlaçları düzgün kullanmak kaydı ile fizik tedavi beyni sürekli iyileşmeye sevk ederek hastanın kaybettiği fonksiyonlarına tekrar kavuşmasını sağlar.

Hipertansiyon hem damar tıkanıklığının hem de inmenin en önemli sebeplerinden biri olduğundan yüksek tansiyona bağlı beyin kanaması geçiren hastalarda tansiyon kontrol altına alındıktan ve kan beyinden çekildikten sonra tekrar kan sulandırıcı başlanması önerilebilir.

Her yaşta beyin damar hastalığı ortaya çıkabilir ancak sıklıkla çocuklarda diğer hastalıklar veya genetik, genç kadınlarda hormonal değişiklikler ve genç erkeklerde ise alkol-madde-sigara kullanımı gibi nedenlerdir. Ancak her yaşta hemen her nedenin beyin damar hastalığına neden olabileceği de unutulmamalıdır. Beyin damar hastalığı oluştuktan sonra ödem nedeni ile yükselen kafa içi basıncının diğer damarlara baskı yaparak kapanmasına neden olmaması için damar içi basıncın, doğal olarak kan basıncının yüksek kalmasını sağlamak gereklidir. Bu durum hasta yakınlarına açıklanmadığında garipsenebilmektedir.