Bigoreksiya ve Anabolik Streoidler

KAS DİSMORFİSİ NAM-I DİĞER BİGOREKSİYA VE ANABOLİK STEROİDLER

Giriş

Ah şu sosyal medya... Ünlüler bir taraftan influencerlar (fenomenler) bir taraftan bikinili, kısa tişörtlü güzel vücutlu fotoğraflar her yerde. Sosyal medya ve toplum algısıyla kadınların güzel, ince, fit vücuda sahip olma algısı ön plandayken karşımıza bodybuilding yani vücut geliştirme çıkınca bu durumun erkekler penceresinde de ayrı bir boyutta hatta patoloji derecesinde olduğunu görüyoruz. Vücut geliştirme, bir ağırlık antrenmanı rejimi ve özel bir beslenme programı aracılığıyla kaslı bir fiziğin peşinde koşmaktır. Kadın vücut geliştiriciler de olmasına rağmen, öncelikle erkek egemen bir faaliyettir. Bu durumun aşırı olmasına da bigoreksiya diyoruz. Peki bu duruma bir açıklık getirelim nedir bu bigoreksiya (kas dismorfisi)?

Kas Dismorfisi (Bigoreksiya)

Vücut geliştirme kültürünün büyümesi, vücut imajı kaygısı olan erkeklerde kas dismorfisinin ortaya çıkmasını kolaylaştırdı mı?

Önceden var olan psikopatolojisi olan bazı bireylerin vücut geliştirmeye yönelmesi ve sonunda açık kas dismorfisinin gelişmesiyle sonuçlanması mümkündür. Klinik vaka çalışmaları, kas dismorfisinin hemen hemen her zaman basit halterden ziyade vücut geliştirme ile yoğun bir şekilde ilgilenen kişilerde bulunduğunu göstermektedir (Mosley, 2008).

Bigorexia, Teşhis ve İstatistik El Kitabı (DSM-5) tarafından, bireyin vücudunun çok küçük olduğu veya yeterince kaslı olmadığı fikrini tetikleyen bir vücut dismorfik bozukluk olarak tanımlanmaktadır (Watson, 2020).

 

Kas dismorfisi, öncelikle erkek vücut geliştiricileri etkileyen, ortaya çıkan bir durumdur. Bu davranışı sürdüren bireyler, yetersiz kaslı olma konusunda takıntılıdırlar. Zorlamalar, spor salonunda saatler geçirmeyi, etkisiz spor takviyeleri için aşırı miktarda para harcamayı, anormal yeme alışkanlıklarını ve hatta madde bağımlılığını (anabolik steroid kullanımı) içerir (Mosley, 2008).

 

Peki bigoreksyanın belirtileri nelerdir?

Bigoreksiya, fiziksel şekillerde görünse de, öncelikle psikolojik bir durumdur.

 

Bigoreksiyalı biri aşağıdaki semptomlardan bazılarını yaşayabilir:

 

• Görünüşe takıntı (bazen kişinin kendisini sık sık aynada kontrol etmesi olarak adlandırılır)

• Beslenme düzeninizde  ve gıda takviyelerinize bir fiksasyon (saplantı)

• Fiziksel uygunluk ile ilgili ilaç ve steroid kullanımı

• Depresif ruh hallerine veya öfkeye yol açan görünüşten memnuniyetsizlik

 

Bigoreksiyanın birçok semptomu nispeten normal hissedilebilir. Ancak hedefler ne kadar ileriye giderse vücudunuzu ne kadar zorlarsanız  ileriye gitme durumu sadece fit olmayı hedeflemekten daha fazlası olabilir...

 

Bu durum ileri boyutlara geldiğinde ve tedavi edilmediğinde, bigoreksiya artabilir ve şunlara yol açabilir:

• steroid kötüye kullanımı

• depresyon

• intihar düşünceleri

• bozulmuş yeme ve 

• obsesif kompulsif bozukluk gibi koşullar da bu durumda rol oynayabilir.

 

Ancak şu da unutulmamalıdır ki tıp camiasında, bigoreksinin basitçe vücut dismorfik bir bozukluk olarak sınıflandırılıp sınıflandırılmayacağı veya yeme bozuklukları veya bağımlılığı ile daha fazla ortak noktası olup olmadığı konusunda hala bazı tartışmalar var (Watson, 2020).

 

Biogreksiyayı Tanımladık Sıra geldi Anabolik Steroidlere:

Nedir Bu Anabolik Steroidler?

 

Anabolik steroidler genellikle yarışmalara hazırlanırken aktif spor hayatlarında profesyonel sporcular tarafından doping amacıyla kullanılırlar. Doping sporcular tarafından performansı arttırmak amaçlı kullanmaktır. Birden fazla steroidin kombinlenerek kullanımına istifleme olarak adlandırılmaktadırlar. Sporcular tarafından kullanılan steroidler tıbbi amaçla kullanılan dozların çok üstünde olduğu için zararlı etkileri görülmektedir (TEMD).

 

Erkek cinsel hormonlarıyla ilgili, sentetik maddelerdir.

• Anabolik  kas yapıcı

• Androjenik  arttırılmış kas özellileri

• Steroid  maddelerin bulunduğu sınıf anlamına gelmektedir. 

 

100’den fazla değişik kas geliştirici steroid bilim adamları tarafınca üretilmiştir (Ögel, 2020). 

 

TEMD yani Türkiye Endokronoloji ve Metabolizma Derneği steroidleri erkeklik hormonuyla ilişkili steroid hormonlar olup bunları:

• Testosteron

• Norandrosteron 

• Nondrolon içeren maddeler olarak tanımlamıştır.

 

• Anabolik steroidler tedavi amaçlı ve sporda performans amacıyla kullanımı yaygındır. 

 

• Doza bağlı olarak hücre büyümesini uyarırlar ve kas liflerinin boyutunu arttırırlar böylece vücutta bulunan kas kitlesinin gücü de artmış olur. 

 

• Bu özelliklerin yanında kıllanma, seste kalınlaşma gibi erkeksi özelliklerde de artışa sebep olurlar. 

 

Bazıları ağız ya da enjeksiyon (iğne) yoluyla alınabilirken bazıları jel krem olarak deriye sürülebilir (Ögel, 2020).

 

Steroidlerin İstenmeyen Etkileri:

• Akciğer kanseri ve tümörü

• Sarılık

• Yüksek kas basıncı

• Kötü kolesterolün yükselip iyi kolesterolün düşmesi (LDL up, HDL down)

Yukarıdaki dört etki en büyük yan etkilere örnek verilebilirken diğer yan etkilerine böbrek tümörü, yoğun akneler, titremeler, testislerin büzülüp küçülmesi ve göğsün genişlemesidir. Enjeksiyon yoluyla alınan steroidler de HIV/AIDS ya da ciğerlere ciddi derecede zarar veren hepatit virüslerin geçişini kolaylaştırır (Ögel,2020).

Yoksunluk belirtileri:

• Duygudurumu değişiklikleri

• Yorgunluk 

• Gerginlik

• İştah kaybı

• Uykusuzluk

• Azalmış cinsel istek

• Daha fazla steroid alma isteği 

• Ve DEPRESYON

 

*** Kas geliştirici steroid alımına bağlı depresyon belirtilerinden bazılarının maddenin alımının durdurulmasından bir yıl ya da daha uzun süreye kadar devam ettiği bildirilmektedir (Ögel, 2020).