Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
Yazar Benan Şahinbaş • Psikolog • 27 Kasım 2020 • Yorumlar:
Bilişsel davranışçı terapi (BDT) psikoterapi türlerinden biridir. İnsan davranışı ve duygularını inceler. Psikolojik ve psikiyatrik modellerden yararlanılarak geliştirilmiştir. Bilimsel bir zemin üzerine kurulmuş olup birçok psikiyatrik veya psikolojik bozukluklar için kullanılan bir ekoldür. Bilimsel olarak etkinliği kanıtlanmış olan bir tedavi yaklaşımıdır.
TERAPİLERDE NE ELE ALINIR?
BDT, bireyin davranışlarının düşünceleri ve duyguları doğrultusunda değiştiği fikrini esas alır. Bu yüzden terapilerde düşünce, duygu ve davranışlar birlikte ele alınır. Bireylerin düşünce yapılarını değiştirerek bireylerin olaylara farklı bakış açıları geliştirmesini ve davranışlarının da buna bağlı olarak değişmesini hedefler. En yaygın çalışma alanları depresyon, panik bozukluk ve anksiyete bozukluklarıdır. Fakat diğer bir çok rahatsızlık için de kullanılmaktadır.
Psikoterapinin temel alanı, bireylerin hayatlarında bir değişim sağlamaktır. Söz konusu değişim, düşüncelerde, duygularda, davranışlarda, bedensel deneyimlerde, tutumlarda ve/veya kişilik yapısında olabilir.
- BDT’nin temel mottosu “Nasıl düşünürsen öyle hissedersin.” şeklindedir. Bu bakış açısı, duygularımızın (davranış ve bedensel reaksiyonlarımızın da) düşüncelerimize göre şekillendiğini kabul eder.
Bilişsel-Davranışçı Terapi Hangi Psikolojik veya Psikiyatrik Problemlerde Etkilidir?
o Anksiyete bozuklukları
o Obsesif kompulsif bozukluk (Takıntı zorlantı bozukluğu)
o Panik bozukluk
o Hipokondriyazis
o Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB)
o Yaygın anksiyete bozukluğu
o Depresyon
o Cinsel işlev bozuklukları
o Çift tedavileri ve aile terapileri
o Alkol ve maddeyi kötüye kullanımı
o Yeme bozuklukları
o Somatoform bozukluklar
o Sosyal fobi
o Özgül fobiler
o Tik gibi çeşitli davranış problemleri
o Yeme bozuklukları
- Tedaviye katkı sağladığı düşünülen hastalıklar ise şu şekildedir ;
o İki uçlu bozukluk (Bipolar bozukluk)
o Öfke kontrolü
o Kişilik bozuklukları
o Ağrı kontrolü
o Çeşitli sağlık sorunlarına uyum sağlayabilme yeteneğinin gelişmesi
o Uyku bozuklukları
TERAPİ SEANSLARINDA NELER YAPILIR ?
Terapi seansları başlamadan önce terapistiniz size bazı formlar veya bazı psikolojik ölçekler doldurtabilir. Bu sizi ve durumu daha iyi anlamak ve tanı koyabilmek için yardımcı bir süreçtir. En çok formlar ve ölçeklerden yararlanılır. Bu ölçek ve formları kişilerin eksiksiz ve hatasız doldurması, kendini iyi veya farklı göstermek için yanlış bilgilendirmeler yapmaması gerekmektedir. Bu durum hem sizin hem de terapistinizin işini daha da zorlaştırabilir.
Daha sonra o seans için hangi konular üzerinde çalışmayı istediğinizi ve hafta içinde önemli bir olay olup olmadığı saptanarak konular belirlenir. Bir önceki seans ile şu an ki seans arasında bağlantı kurulmaya çalışılır. Bilişsel davranışçı terapi hem terapistin hem de gelen danışanın aktif olduğu bir terapi türüdür.
TERAPİ NE KADAR SÜRER ?
Terapinin ne kadar süreceğine dair yorumlamalar yapmak doğru olmayan bir süreçtir. Terapinin ne kadar süreceği hem terapistinize hem de size bağlıdır. Fakat genellikle 2. veya 3. seanslardan sonra terapinizin ne kadar sürebileceği konusunda terapistinizin kabaca bir fikri olabilir. Bazı danışanlar için 6-10 seans gibi kısa bir süre yeterli olabilir. Bazı danışanlar için ise bu sayı artabilir.
TERAPİ ARALIKLARI NE KADARDIR ?
Çok ağır bir durum söz konusu değil ise seans aralıkları genellikle haftada 1’dir. Fakat bazı akut durumlarda haftada 2 veya 3 görüşme yapılan kişilerde mevcuttur. Birey kendini daha iyi hissetmeye başlar başlamaz seansların aralığı açılmaya başlar öncelikle 15 günde 1 daha sonralarında ise 3 ile haftada 1’e doğru görüşmeler kademeli ve ölçülü olarak seyrekleştirilebilir.