Biyopsi Nedir ve Niçin Yapılır?
Yazar Abdulaziz Akkaya • Kadın Hastalıkları Ve Doğum Uzmanı • 28 Nisan 2021 • Yorumlar:
Biopsi, (Biyopsi) herhangi bir dokudan mikroskop altında patolojik veya genetik inceleme amacıyla bir “parça alınması” demektir.” diyen; Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Abdulaziz Akkaya, “Biyopsi sonrası alınan materyalleri çoğu zaman patoloji laboratuvarlarına gönderiyoruz. Bazı özel durumlarda genetik analiz amaçlarıyla “genetik laboratuvarları” na da gönderilebilir.” dedi.
Biyopsinin halk arasında “parça alımı”, “numune alımı”, “parça çıkartılması” gibi sözcüklerle anıldığını hatırlatan Op. Dr. Abdulaziz Akkaya, “Pek çok rahatsızlıklarda klinik ve kan değerleri ile ön tanı konulmasına rağmen kesin tanı koymak için biyopsi alınarak dokunun patolojik değerlendirmesi şarttır. Biyopsi uygun olan her türlü organdan yapılabilir. Bu organlar arasında en sık olanları arasında deri biyopsileri, tiroid biyopsileri, meme biyopsileri, karaciğer biyopsileri ve kemik biyopsileri sayılabilir.”dedi.
Korkuya gerek yok
Biyopsi (biopsi) alınmasının kadınlar tarafından çok hoş karşılanmayan bir durum olduğunu belirten Op. Dr. Abdulaziz Akkaya, “Şüpheli görülen lezyonlardan biyopsi alınması işlemi, kişilerde çoğu zaman hem psikolojik yönden endişeler yaratmakta hem de kişilerin acı duyacakmış gibi önceden korku hissetmelerine neden oluyor. Oysaki özellikle sonucunun kanser çıkma endişesini yaşayan pek çok kişi biyopsi sonrası patoloji raporunu gördüğünde derin bir nefes alabilmekte ve endişesinin gereksiz olduğunu anlamaktadır.” şeklinde konuştu.
Biyopsiler için bir iğne kullanıldığını belirten Op. Dr. Akkaya, “İğne biyopsileri ince iğne biyopsileri veya kalın iğne biyopsileri şeklinde olabilirler. İnce iğne biyopsilerinde alınan biyopsi materyali daha az olurken kalın iğne (tru-cut biyopsi olarak da adlandırılırlar) biyopsileri sonucunda daha fazla materyal elde edileceğinden histopatolojik olarak daha ayrıntılı tetkiklere yetecek kadar materyal elde edilmiş olur. Biyopsiler lokal anestezi altında, genel anestezi altında veya anestezisiz olarak yapılabilirler. Poliklinik şartlarında veya ameliyathanede yapılabilirler.” dedi.
Patologlar inceliyor
Biyopsi yapıldıktan sonra genellikle alınan örnekler patoloji bölümüne histopatolojik tanı konulma üzere gönderilirler ve burada patologlar tarafından incelenirler. Genellikle patologların gönderilen biyopsi materyallerini incelemeye başlamadan önce hasta ile ilgili her türlü bilgiye ve tüm tetkik sonuçları ve klinik şüphe ile ilgili gerekli tüm bilgilere sahip olmaları gerekir. Bu da biyopsi yapan kişinin, hastanın doktorunun ve patoloğun sıkı bir işbirliği içinde olmasını gerektirir. Çünkü bu konuda bir ekip olarak çalışılması patoloğun mikroskop altında biyopsi alınan bölgeye spesifik olarak çalışmasını ve doğru bir tanıya ulaşma olasılığını artırır.
İki şekilde yapılabilir
Biopsi, insizyonel veya eksizyonel olarak yapılabilirler. Bu durum biyopsinin yerine, lezyonu büyüklüğüne ve şekline, yerleştiği organa ve onun fonksiyonlarıyla ilişkilidir. İnsizyonel biyopsilerde problemli alandan sadece belli bir miktar örnek alınır ve patolojiye biopsi materyali gönderilir.
İnsizyonel biyopsilerde lezyonun tümü çıkarılmaz sadece bir parçası örneklenir. İnsizyonel biyopsi sonrasında eğer lezyonu tamamının çıkarılması gerekiyorsa ikinci bir müdahale ile lezyonu geri kalan kısmının da çıkarılması ve tekrar patolojiye gönderilmesi böylece kesin tedavinin tamamlanması gerekir. Eksizyonel biopsi şüpheli olan lezyonun tümünün biyopsi sırasında çıkarılması ile gerçekleştirilir. Biyopsi materyalinin histopatolojik olarak incelenmesi sonucunda eğer lezyon sağlam cerrahi sınırlar ile çıkarılmışsa ve lezyonun geride kalan bir bölümü yoksa tedavi biyopsi ile tamamlanmış olur. Eğer lezyonun biyopsi sonucunda cerrahi sınırlar geride kalan dokuda lezyonun devam ettiğini gösteriyorsa yine tamamlayıcı cerrahi yapılması gerekebilir. Bu lezyonun iyi veya kötü huylu olup olmamasına göre değişiklik gösterecektir. Biyopsiler direkt olarak cerrahlar tarafından yapılabildikleri gibi patologlar veya ilgili bölüm hekimlerince de gerçekleştirilebilirler. Doktorlar biyopsileri direk olarak herhangi bir görüntüleme yöntemi kılavuzluğu olmadan yapabilecekleri gibi aynı zamanda ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans, endoskopik aletler (kolonoskopi, gastroskopi, bronkoskopi) gibi cihazların yardımı ile de yapabilirler.
Dilatasyon Küretaj – Endometrial Biyopsi Nasıl Yapılır?
Dilatasyon küretaj işlemi diğer tabiriyle rahimden parça alınması işlemi çeşitli nedenlerle yapılabilir. En sık nedenler gebeliğin sonlandırılması, rahim içerisinde myom veya polip gibi şüpheli kitleler olması, aşırı miktarda ve uzun süren düzensiz adet kanamaları olması, düşük sonrası kalan parçaları temizlemek için, bazen dış gebelik şüphesinde… Rahimden parça alma işleminde rahimin iç tabakası olan endometrium tabakasından patolojik inceleme için parça alınmasına endometrial biyopsi adı verilir.
Rahimden parça alınması
Rahimden parça alınması işlemi lokal anestezi veya genel anestezi altında yapılabilir. İşlem yaklaşık 10 dakika civarında sürer. Lokal anestezi ile yapılırsa hasta işlemden kısa süre sonra ayağa kalkabilir ve hastaneden çıkabilir. Genel anestezi ile yapılırsa işlemden 1-2 saat sonra hastaneden (veya muayenehaneden) çıkabilir. İşlemden sonra az miktarda kanama veya lekelenme olması normaldir. Hafif derecede ağrı işlemin yapıldığı gün devam edebilir. Rahimden alınan parçanın sonucu patolojik incelemeden alındığında tedavi sonuca göre planlanır.