Böbrek Nakli: Bağışıklık Sistemi ve Corona Enfeksiyonu

Böbrek nakli olmuş hastalar bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç kullandıkları için genel enfeksiyonlara karşı dirençlerinin düşük olduğu kabul edilmektedir. Nakilden sonra ilk 6 ay nakil sırasında uygulanan tedavilerin etkisiyle bağışıklıklarının en güçsüz olduğu dönemdir. Bu dönemde sitomegalo virüs gibi kendi vücudunda uyuyor halde bulunan virüsler canlanarak enfeksiyona yol açabildiği gibi, sağlıklı kişilerde pek görülmeyen pnömosistis karini gibi zatürre yapan bakteriyel enfeksiyonlara açıktırlar. Yine vücudumuzda üriner sistemde uyuyor halde bulunan ve daha yoğun immün sistemi baskılayan ilaç kullanan hastalarda canlanan polioma olarak isimlendirilen bir virus, nakil böbrekte enfeksiyon yapabilmekte ve böbrek kaybına yol açabilmektedir.

Nakilden sonraki ilk 3-6 ay hastalara mantar, sitomegatovirus ve pnömosistis karini enfeksiyonlarına karşı koruyucu/baskılayıcı antibiyotik,antiviral ve anti mantar ajanlar verilmektedir. Bu dönemde kişisel hijyenin maksimum olmasına dikkat edilmeli, çevrenizde enfeksiyonların sık olduğu bir dönem ise (örneğin grip) kişisel isolasyona önem verilmesi gerekmektedir.

Nakil öncesi ve sonrası grip aşılarını düzenli yapılması, doktorunuza danışarak zatürre aşısının uygulanması önemlidir. Nakil hastalarına canlı aşı uygulanımı önerilmemektedir.

Genelde nakilden sonraki birinci yıldan sonra görülen enfeksiyonlar  sağlıklı kişilerde görülen enfeksiyonlara benzemektedir.

Ateş en önemli enfeksiyon belirtisidir. Bir nakil hastası ateşlendiği zaman ihmal etmemeli, en yakın sağlık merkezine başvurmalıdır. Kullandığı ilaçların bağışıklık sistemi üzerine etkisi nedeniyle basit bir enfeksiyon beklenmedik  daha ağır bir tabloya neden olabilmektedir. 

Böbrek  nakli ve Corona enfeksiyonu

Şu anda gündemde olan Corona virüsü (covid 19) solunum yoluna yerleşerek sağlıklı toplumda yaklaşık %5 yoğun bakıma yatış gerektiren,%2 ölümle sonuçlanan ciddi akciğer enfeksiyonuna yol açmaktadır. Korona enfeksiyonu sırasında ağır solunum yetmezliği gelişen hastalar solunum cihazına bağlanmaktadır. Bu işlem sırasında akciğerde ek bakteriyel enfeksiyonlar da gelişebilmektedir. 

Corona virus öksürme,hapşırma ile ortama saçılan damlacık yoluyla yayılmaktadır. Ağır bir virus olduğu için  yüzeylere kolay yapışmakta ve kalmakta , elle temas ettiğimiz kapı kolu, elektrik düğmesi benzeri yüzeylerden elimize bulaşabilmektedir. Bu nedenle mümkün olduğunca elleri yüz ve gözlere sürmemeye dikkat edilmeli ”diye konuştu.

Corona, hasta olan kişiden yayılan damlacıkları direkt solunması veya damlacıklardan yayılan virüslerin yapıştığı yüzeylere ellerle temastan sonra ellerin  ağız, burun veya göz mukozasına götürülmesi ile bulaşmaktadır. 

Nakil hastalarında corona virüsünün daha ağır seyredeceğine dair bir veri yoktur. Yine de diğer enfeksiyonlarda geçirdiğimiz tecrübe ile nakil hastasının corona'ya karşı maksimum önlem ile koruma tedbirlerinin alması gerektiğini vurgulamak gerekir. 

Hangi tedbirleri alarak corona'dan korunabiliriz?

• Hastanın ve evdeki bireylerin el hijyenine dikkat etmesi

Eve girişte, her öksürük hapşırık sonrası, yemek hazırlamadan ve hazırlık bitiminde, her evcil hayvana temasta, yemek yemeden yıkanılması

Ellerin sabun ile yıkanıyorsa 40 saniye süreyle, alkol içeren bir dezenfektan kullanılıyorsa en az %60 alkol ile 20 saniye temizleme süresi uygulanması 

Dışarıda kullanılmış olan telefon gibi objelerin alkol içeren dezenfektan ile temizlenmesi 

• Ev isolasyonuna maksimun uyum 

• Sosyal temasta arada 2 metre kuralına uyulması,  

• Dışarı ile ilişkili kişilerle aynı ortamda bulunmamak, dışarıda giyilen kıyafetleri eve girince çıkarılması, eve elin ve her iki elin -kolun dirseğe kadar yıkanması, el antiseptiği kullanımı  

• Kapalı ortamda grup görüşmelerinin yapılmaması,ev ziyareti gibi sosyal görüşmelerin yapılmaması , el sıkışma, sarılma gibi selamlaşma alışkanlıklarından vazgeçilmesi

•  Hastalık olasılığı olan kişilerin mutlaka maske takması ve hasta ile aynı ortamı paylaşmaması, imkan var ise tuvaletin ayrılması 

• Sağlıklı kişilerin dahi öksürme ve hapşırma sırasında mendil kullanması 

• Sağlıklı beslenme-meyve sebze ve protein tüketimi,hazır her türlü gıdadan sakınılması 

• Direk yenecek meyve benzeri gıdaların sirkeli su ile yıkanması ve yıkama imkanı olmayan besinlerde tüketmeden önce 6 saat bekletilmesi 

• Doktorunuza danışarak vitamin C, çinko,selenyum,  vitamin D takviyesi olmak, probiyotik kullanmak virüse karşı bağışıklığınızı arttıracaktır.