Boşanıyorum, Peki Ya Çocuğuma Ne Olacak?
Yazar Elçin Orhan • Psikolog • 28 Eylül 2021 • Yorumlar:
Çocuklar sevmeyi, sevilmeyi ilk olarak anne babalarından öğrenirler. Bir aile ortamında anne babanın birbirine sevgi ile bakması, bu güzel bağı çocuklarına hissettirmeleri çok önemlidir. Her çocuk mutlu ve huzurlu bir evde büyümeyi hak eder. Hangi çocuk evde sürekli kavgaların olduğu, anne babanın birbirine öfke ile baktığı bir ev ortamı ister ki? Hele ki durum şiddet boyutuna geldiyse... Çocuklar anne babanın mutsuzluğunu, gerginliğini hissederler, aslında onlar her şeyin farkındadırlar... İşte böyle durumlarda o evliliği sürdürmektense hem ebeveynlerin hem de çocuğun psikolojik sağlığı için boşanma kararı gerektiğinde doğru bir karar olabilir.
Çocuğuma boşanmayı nasıl açıklayacağım?
Bu süreci doğru yönetmek, çocukta kalıcı yaralara yol açmaması açısından çok önemlidir. İlk olarak alınan bu karar çocuğa en doğru hali ile her iki ebeveyn varlığında anlatılmalıdır. Açıklamalar net olmalı, çocuğun kafasını daha fazla karıştırmamalıdır. Anne ve babanın söylemeleri tutarlı olmalı, çocuğa o anlık mutlu etmek adına gerçekleşmeyecek sözler verilmemeli, çocuğa kesinlikle yalan söylenmemelidir. Ebeveynler birbirlerini suçlar bir dilde konuşmamalıdırlar. Çocuklar genelde boşanmadan dolayı kendileri suçlarlar ve “onları üzdüm, benim yüzümden boşanıyorlar” düşüncesine kapılırlar. Bu süreçte çocuğun bir suçu olmadığını, bu kendilerinin almış olduğu bir karar olduğu çocuğa açıklanmalıdır.
Özellikle küçük yaş çocuklarında peki şimdi bana ne olacak? Ben kiminle yaşayacağım? Annemi ya da babamı bir daha hiç göremeyecek miyim? gibi soru işaretleri oluşur ve bu belirsizlikler çocuğu kaygılandırır. Bu sorular tane tane, net bir şekilde cevaplanmalı ve çocuğun kaygısı azaltılmalıdır.
Boşanma çocuğumu nasıl etkiler?
Her çocuğun kişiliği ve gelişim özellikleri birbirinden farklıdır. Çocuğun yaşı, cinsiyeti, boşanma sonrasında hayatındaki değişikler, ebeveynler ile olan ilişkisi etken faktörlerdir. Bazı çocuklar bu süreci çabuk atlatılır, kimilerinin ise daha zorlu geçer. Boşanmadan sonra çocukların kendilerini mutsuz, çaresiz, karamsar hissetmeleri olası tepkilerdir. Bu süreçte çocuklarda aşağıdaki davranışlar ve duygu halleri gözlemlenebilir;
*Karamsar, depresif ruh hali
*Sıklıkla ağlama isteği
*Öfke hali
*Anne ya da babadan birini suçlama
*Anne ya da babaya aşırı bağlanma
*Arkadaşları ile görüşmek istememe ya da eskiden keyif aldığı şeyleri yapmak istememe
*Okula gitmek istemede isteksizlik, not başarısının düşmesi
* Daha küçük yaş çocuklarında gece altını ıslatma, tırnak yeme, gece terörleri
*Uyku ve iştahta düzensizlik
Çocuk iyi gözlemlenmelidir. Davranışların sıklığı ve şiddeti önemlidir. Gerekirse bir uzmandan destek alınmalıdır. Bazen anne babalar boşanmanın çocuklarındaki bu olumsuz yansımalardan dolayı tekrar bir araya gelmeyi düşünürler. Boşanma kadar tekrar bir araya gelmekte iyi düşünülmesi gereken önemli bir karardır.
Boşanma sonrasında ebeveynler nelere dikkat etmelidirler?
Ebeveynler evlilik bağlarını sona erdirseler bile, evlatları ve anne baba rolleri değişmeyen tek şeydir. Boşanma sonrasında çocuğun hayatındaki değişiklikleri minimuma indirmek tavsiye edilir. Örneğin, mümkünse çocuğun yaşadığı ev, gittiği okul değiştirilmemelidir. Mümkünse çocuğun doğum günlerini birlikte kutlama gibi aile
ritüellerine devam edilmesi önerilir.
Boşanma sürecinden sonra, maalesef bazı ebeveynler birbirleri arasındaki çatışmayı ve sürtüşmeyi hala devam ettirirler. Bir taraf eğer ilişkiyi devam ettirmek ve barışmak istiyorsa çocuğu bu durumda kullanabiliyorlar, ya da “biz birbirimizi hala seviyoruz, barışacağız yakında” gibi çocuğun aklını karıştıracak söylemlerde bulunabiliyorlar. Bunlar maalesef çocuklarda kafa karışıklığına, kaygılarının artmasına ve anne baba arasında kalmalarına yol açmaktadır.
Toplumumuzda her boşanmış ailenin çocuğu mutsuz, başarısız veya sorunlu olacak gibi düşünceler vardır. Ya da yaşanan her problem boşanmaya bağlanır. Boşanma elbette hem ebeveynleri hem çocukları olumsuz etkiler, ancak tek başına boşanma çocukta ruhsal problemlere yol açar demek doğru olmayacaktır. Unutulmamalıdır ki sağlıksız bir evliliktense çocuğun huzurlu bir ortamda büyümesi çok daha önemlidir. Önemli olan bu süreci ebeveyn olarak sağlıklı ve doğru bir şekilde yürütmektir.