Boşanma Çocuklara Nasıl Anlatılır?
Yazar Sümeyye Sağlam • 27 Mart 2025 • Yorumlar:
Boşanma, her iki taraf için de zorlayıcı bir süreç olmasının yanı sıra, çocuklar için de büyük bir duygusal yük oluşturabilir. Çocukların bu durumu anlaması ve kabullenmesi, yaşlarına, gelişimsel seviyelerine ve aile dinamiklerine bağlı olarak farklılık gösterir. Bu sürecin çocuk için en az zarar verici şekilde atlatılabilmesi, ebeveynlerin nasıl bir yaklaşım sergilediğine bağlıdır. Çocukların kendilerini güvende hissetmeleri, duygularını sağlıklı bir şekilde ifade edebilmeleri ve bu yeni duruma adapte olabilmeleri için ebeveynlerin dikkatli ve bilinçli hareket etmeleri gerekir.
1. Çocukların Yaşlarına Göre Farklı Yaklaşımlar
Çocukların yaşları, boşanmayı anlamaları ve buna tepkileri üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.
-
Erken Çocukluk Dönemi (0-6 Yaş): Bu yaş grubundaki çocuklar, ailelerinden ayrıldıklarında büyük bir güvensizlik ve kaygı hissi yaşayabilirler. Boşanma kavramı soyut olduğu için, çocuklar bu durumu daha çok kayıp ve belirsizlik olarak algılarlar. Bu dönemde en önemli şey, çocuklara güvenli bir ortam sunmak ve onların sevildiğini hissettirmektir. Ebeveynler, bu dönemde çocuğa boşanmanın sonuçlarını anlatırken sade ve rahatlatıcı bir dil kullanmalıdır.
Öneri: "Artık bir evde birlikte yaşamayacağız ama her ikimiz de seni çok seviyoruz ve hep senin yanındayız." şeklinde bir açıklama, çocuğa sevgi ve güven duygusu verebilir. -
Orta Çocukluk (7-11 Yaş): Bu dönemdeki çocuklar, boşanmayı daha somut şekilde algılar ve duygusal anlamda daha fazla etkilenebilirler. Aynı zamanda, ebeveynlerin yaşadığı duygusal çatışmalara daha duyarlıdırlar ve kendilerini suçlama eğiliminde olabilirler. Bu yaş grubundaki çocuklara açık ve net bilgiler verilmelidir, ancak durumu abartmaktan kaçınılmalıdır. Ayrıca, ebeveynler arasında çocukları kullanmamaya özen gösterilmelidir.
Öneri: Çocuklar, her iki ebeveyninin de onları sevdiğini ve boşanmanın kendileriyle ilgili olmadığını duymalıdır. "Bazen insanlar farklı yollara giderler, ama bu senin suçun değil. Hep seni çok seveceğiz." şeklindeki ifadeler, suçluluk duygusunun önüne geçebilir. -
Ergenlik Dönemi (12 Yaş ve Üstü): Ergenler, boşanmanın duygusal etkilerine daha derinden tepki verebilirler ve bu dönemde aile içindeki çatışmalar onları daha fazla etkileyebilir. Ergenler, boşanma sürecini daha mantıklı ve sorgulayıcı bir şekilde değerlendirebilir, ancak duygusal yönlerini de göz ardı etmemek gerekir. Bu yaş grubundaki çocuklarla daha açık, dürüst ve empatik bir iletişim kurulmalıdır.
Öneri: Ebeveynler, ergenlere boşanmanın zorlayıcı bir süreç olduğunu kabul ederek, onlarla duygusal olarak bağ kurmalı ve kendi hislerini de paylaşarak bu süreci daha sağlıklı bir şekilde tartışmalıdırlar.
2. Duygusal Destek Sağlamak
Boşanma süreci, çocukların kayıp, korku, öfke, suçluluk, karışıklık gibi karmaşık duygular hissetmelerine yol açabilir. Psikologlar, çocukların bu duyguları anlayıp işlemelerine yardımcı olacak güvenli bir alan yaratmanın önemini vurgularlar. Çocukların hissettikleri duyguları dışa vurabilmeleri için ebeveynlerin sabırlı ve anlayışlı bir tutum sergilemesi gerekir.
3. Ebeveynlerin İletişimi
Boşanma sürecinde ebeveynlerin birbirleriyle olan iletişimi, çocuklar için büyük bir rol oynar. Ebeveynler arasındaki sürekli çatışmalar, çocukların kaygı seviyelerini artırabilir ve onları duygusal olarak daha fazla zorlayabilir. Psikologlar, ebeveynlerin çocuklar için birbirleriyle saygılı bir dil kullanmalarını, çatışmalarını çocuklardan uzak tutmalarını ve gerektiğinde profesyonel yardım almalarını önerirler.
4. Rutinlerin Devam Ettirilmesi
Boşanma sürecinde en önemli şeylerden biri, çocukların hayatındaki rutinlerin mümkün olduğunca devam etmesidir. Okul, arkadaşlar, hobiler ve günlük aktiviteler, çocukların güvende hissetmesine yardımcı olabilir. Ebeveynler, çocuklarının günlük yaşamlarını organize ederken, her iki ebeveynin de çocuklarının bakımında rol alması gerektiğini unutmamaları önemlidir.
5. Profesyonel Yardım
Bazı çocuklar, boşanma sonrası duygusal olarak daha fazla zorlanabilirler ve bu durum profesyonel yardım gerektirebilir. Çocukların, duygusal ve psikolojik süreçlerini daha sağlıklı bir şekilde işleyebilmeleri için bir terapist ya da çocuk psikoloğundan yardım alması faydalı olabilir. Özellikle uzun vadeli kaygı, depresyon veya davranışsal değişiklikler gözlemlenen çocuklarda profesyonel destek çok önemlidir.
6. Olumlu Mesajlar ve Gelecek Perspektifi
Çocukların boşanma sürecini daha sağlıklı bir şekilde kabullenebilmeleri için onlara umutlu bir gelecek perspektifi sunulmalıdır. Boşanma, her ne kadar zorlayıcı bir süreç olsa da, yeni başlangıçların ve daha sağlıklı ilişkilerin kapısını açabilir. Ebeveynler, bu durumu çocuklarına olumlu bir şekilde sunarak, boşanmanın da bir çözüm yolu olabileceğini anlatabilirler.
Sonuç olarak, boşanma süreci çocuklar için zorlayıcı bir dönem olabilir, ancak doğru bir yaklaşım ve sağlam bir destekle bu süreç daha sağlıklı bir şekilde atlatılabilir. Psikolojik olarak güvenli bir ortam sunmak, açık iletişim, yaşa uygun açıklamalar ve duygusal destekle çocuklar, bu dönemi daha az travmatik bir şekilde geçirebilirler.