Boşanma ve Bağlanma
Yazar Yeliz Yılmaz • Psikolog • 24 Eylül 2018 • Yorumlar:
Boşanma süreci, ailedeki bireyleri hem boşanma aşamasında hem de ileriki dönemde etkileyecek bir durumdur. Günümüzde boşanma sonrasında özellikle kadınların maddi yetersizliklerden dolayı zor durumda kaldığı ayrıca ruhsal olarakta olumsuz olarak etkileceği düşünülmektedir. Yaşanan zorluklarla baş etmede önemli bir etkisi olan problem çözme becerisidir. Problem çözme konusunda yetersiz olan bireylerin ruhsal uyumsuzluk yaşadıkları görülmektedir ( Ergin, 2013; 37).
Boşanmış kadınlarla yapılan çalışmada anne ve babasıyla güvensiz bağlanma yaşayan kadınların problem çözme ve boşanma sonrasındaki süreci daha zor atlatacağı düşünülmektedir. Literatüre bakıldığında kadınlarda psikolojik kontrol ve yalnızlık hissinin akrana duyulan güvenle ilişkili olduğu belirtilmiştir. Bu ilişkinin sadece kızlar için ifade edilmesi, daha ilişkisel bakmaları ve yakın ilişkiler kurmaya daha fazla eğilimli oldukları söylenebilir ( Buhrmester ve Furman, 1987; Rotenberg ve ark., 2002). Boşanmış kadınlarla yapılan çalışmada problem çözme becerisi konusunda dezavantajlı olacakları beklenmektedir. Literatüre bakıldığında benzer sonuçlar karşımıza çıkmaktadır. Boşanmış kadınların ruhsal sağlıkları ve problem çözme becerisi bakımından diğer kadınlardan daha dezavantajlı olduğu belirtilmektedir ( Polat,2012: 12).
Bağlanma stilleri ile yapılan bir çalışmada; güvenli bağlananların daha az kaygı yaşadıkları, olumsuz duygulara daha kolay ulaşabildikleri ve hatırladıkları belirtilmiştir. Kaygılı-kararsız bağlanma stilinde olanların ise daha fazla kaygı ve duygulanım yaşadıkları, olumsuz duygulanımı bastıramadıkları ve kötü anılarının duygusal yükünü yaşadıkları belirtmiştir ( Sığırcı 2010) . Literatüre bakıldığında da bu çalışmalar desteklenmektedir. Kaygılı-kaçınan bağlanan bireylerin daha savunmacı ve kaygılı olduğu bildirilmiştir ( Mikulincer ve Orbach, 1995 akt. Sığırcı 2010 ). Bağlanma stillerinin kişiler arası mesafeye etkilerinin araştırıldı çalışmalarda; korkulu ve kaçınan bağlanma yaşayan bireylerin fiziksel yakınlıktan kaçındıkları ayrıca görüş alanına giren erkeklere tepkili oldukları, görüşme esnasında katılımcıların daha uzak yerlere oturmayı seçtikleri belirtilmiştir (Kaitz, Bar Haim ve Lehrer, 2004 akt. Sığırcı 2010). Yetişkin bağlanma biçimlerinin benlik saygısını etkilediği, güvenli bağlanma biçimine sahip olanların genel benlik saygılarının yüksek olduğu ve sosyal becerilerde diğer bağlanma stillerine göre daha başarılı oldukları bildirilmiştir ( Bylsma ve ark., 1997 akt. Sığırcı 2010)
Evlilik konusunda bağlanma kuramı temelli çalışmalarda, geçmiş yaşantı ve ilişkiler ile evlilik ilişkisi ve doyumu üzerinde durulmaktadır. Bağlanma stilleri yakın ilişkilerinde bireyin gösterdiği davranışlarını, ilişkinin kalitesini, ilişkiden aldıkları doyumu etkilemektedir (Gonzaga,Keltner Londahl ve Smith,2001 akt. Sığırcı 2010) Güvenli bir yakınlık kurma biçimi daha yüksek evlilik doyumu ile ilişkilidir ( Furman ve Flanagan,1997 akt. Sığırcı 2010). Boşanmış çiftlerde yapılan bir çalışmada en fazla boşanma oranının her iki çiftinde güvensiz bağlandığı durumlarda olduğunu belirtmiştir ( Ertan,2002).