Boyun Ağrıları

1) Boyun ağrılarının en sık görülen nedenleri nelerdir?

Boyun ağrısı yapan nedenleri 5 ana başlıkta ele alabiliriz;

· Romatizmal hastalıklar (romatoid artrit, ankilozan spondilit, vb..)

· Travmaya bağlı oluşan sorunlar (kırık, çıkık, boyun fıtıkları, kas zorlanmaları, vb..), Bölgesel boyun hastalıkları (miyofascial ağrı sendromu, kemik, lenf nodu iltihapları, vb..)

· Kemik hastalıkları (osteomalazi, osteoporoz, boyun kemiği metastazları, vb..),

·         Kas-sinir hastalıkları (menenjit, serebral palsi, vb..).

 

Bunlar içinde en sık görülenler lokal kas spazmları (miyofascial ağrı sendromu), fibromiyalji ve boyun fıtıklarıdır.

 

Miyofasial ağrı sendromu; vücuttaki tüm kaslarda sıklıkla da boyun ve sırt kaslarında görülen bir tablodur. Boyunda ağrı, hareket kısıtlılığı, uyuşma ve kas kuvvetsizliği görülebilir.

 

Fibromiyalji; vücutta yaygın ağrı, duyarlı hassas noktalar, sabah 10 dakikadan kısa süren tutukluk, uyku bozukluğu, obsesif kişilik, baş ağrısı, mide-barsak sorunları ve yorgunlukla giden daha çok kadınlarda görülen bir hastalıktır.

 

Boyun fıtığı; omurlar arasında yer alan intervertebral disklerin arkaya ya da yanlara yer değiştirmesi ile oluşan bir hastalıktır. İntervertebral diskler, içeride çekirdek ve onu dışarıda saran fibriler bir yapıdan oluşur. Disklerin su içeriği çok olduğu için, boynun pozisyon değişimi ile öncelikle diskin içinde bulunan çekirdek yer değiştirir. Çekirdeğin yer değişimi eğer diskin dışını saran fibriler yapı tarafından engellenemez ise boyun fıtıkları oluşabilir.    

 

2) Stres ve gerilim boyun ağrısına yol açar mı?

Stres ve gerilimin kendisi vücutta ağrıya pek yol açmaz ama kişinin ağrı eşiğini düşürerek kişiyi ağrıya duyarlı hale getirir. Kişi ufacık sorunları bile ağrı olarak algılayabilir. Bunun yanı sıra daha önce de bahsedilen miyofascial ağrı sendromu ve fibromiyalji gibi hastalıkların oluşmasını zemin hazırlayabilir.  

 

3) Boyun ağrısını gidermek için en uygun egzersizler nelerdir?

Egzersiz planı yapmadan önce, boyun ağrısı yapan nedenin çok net bir şekilde ortaya konmuş olması gerekir. Eğer egzersiz yapmaya engel yok ise, boyun, sırt ve omuz çevresi kaslarını kuvvetlendirmek ve germek biz fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlarının önerdiği temel egzersizlerdir. Herkese standart egzersiz formu vermek yerine, kişiye özel egzersiz planı yapmak doğru olandır. Bu konuda fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanı ve fizyoterapistlerden destek alınmalıdır.

 

Boyun ağrılarından korunmak ve akut dönemi atlattıktan sonra bir daha boyun ağrısı çekmemek için hekimler sıklıkla yüzme önerirler. Buna karşın, yapılan çalışmalar kişilerin keyif alarak yaptığı her türlü egzersizin boyun ağrısı da dâhil tüm ağrıların oluşmasını önlemede ve kontrolünde etkili olduğunu göstermektedir. Kafa dışarıda serbest stil yüzmenin boyun ağrıları azaltmak yerine artırabildiği bilinmektedir. O yüzden iyi yüzme bilmeyen bir kişi serbest stil yüzmek yerine sırt üstü yüzmeyi tercih etmelidir. 

 

4) Bilgisayar karşısında çalışırken boyun ağrılarından korunmak için nelere dikkat etmek gerekir?

·         Burada uyulması gereken ana kuralları şöyle sıralayabiliriz:

·         Sırt koltuğa tam olarak dayanmış olmalı,

·         Bel ve sırt uygun koltuk veya yastıklarla desteklenmiş olmalı,

·         Bilgisayar ekranı kişinin tam karşısında olmalı,

·         Bilgisayarın orta kısmı göz hizasında olmalı. Kişi eğer diz üstü bilgisayar kullanıyor ise ya bilgisayar yükselticisi kullanılmalı ya da diz üstü bilgisayar ara kablo ile masa üzerinde bulunan sabit ekrana aktarılmalıdır.

·         Kişi ekran karşısında sürekli çalışmak yerine zaman zaman ara vermeli, koltuktan kalkmalı ve gerekirse boyun ve sırt egzersizleri yapmalıdır.    

 

5) Boyun ağrısı olanlar gece yatarken nasıl yastık kullanmalı?

Piyasa da birçok yastık olasına karşın maalesef her kullananın memnun kaldığı ideal bir yastık yoktur. Burada unutulmaması gereken gerçek, disklerin yoğun su içermelerinden dolayı boynun pozisyon değişikliklerine duyarlı olduğudur. Bu gerçekten yola çıkarak uyulması gereken kural ise boynun olabildiğince normal pozisyonda olmasına özen göstermek gerektiğidir. Bundan dolayı, yan yatışlarda kulak ile omuz arasındaki mesafeyi dolduran kalınlıkta bir yastık boynu normale en yakın pozisyona getirmektedir. Bu kalınlıktaki bir yastık sırt üstü yatışta da boynun ileri derecede arkaya gitmesine ve de öne bükülmesine olanak tanımayarak boynu en iyi şekilde destekler. Yastık sertliği yine hastaya bağlı değişir, bel için yapılan çalışmalar son dönemlerde kullanılmaya başlanan yumuşak nitelikli visko elastik yatakların hastaları memnun kıldığını gösterse de yastık için benzer veriler halen mevcut değildir.

 

6) Yatış pozisyonu önemli midir?

Yüzüstü yatıştan kaçınmak iyidir, ama eğer hasta böyle yatarken sorun yaşamıyor ise yüzüstü yatmasında sakınca yoktur.

 

7) Uzun saç ve saçın nemli olması boyun ağrısını tetikler mi?

Eğer boyun ağrısı kas kökenli ise bu durum ağrıları olumsuz etkileyebilir. Yine unutulmaması gereken bu durumun tamamen kişiye bağlı olduğu, muhtemelen de altında psikolojik faktörlerin yattığıdır. Bir sürü insan bu durumdan dolayı sorun yaşamaz iken, bir grup insan ise rahatsız olabilir.

 

8) Boyun ağrısı olanlar için günlük hayatta uygulayabilecekleri basit egzersizler önerir misiniz?

Egzersizlerde daha önce de söylendiği gibi en doğru yaklaşım genel kuralları kabulden öteye kişiye bağı çözümler üretmektir. O yüzden egzersiz formları ve genel egzersiz önerileri vermek doğru değildir.    

 

8) Boyun ağrısının oluşumunun önüne geçmek için nelere dikkat etmek gerekir?

Düzenli spor yapmak, boyun, sırt ve omuzu içeren egzersizleri yapmak, uzun süreli oturarak iş yapan kişilerin daha önce anlatılan kurallara uyması, ani fren gerektirebileceği için hızlı araba kullanmaktan kaçınmak, arabada emniyet kemeri takmak ve koltuklarda kafa desteği kullanmak boyun ağrısından korunmak için uyulması gereken kurallardır.