Boyun Ağrısı
Yazar Übeydullah Sevgili • Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı • 16 Ekim 2019 • Yorumlar:
Boyun ağrısı günümüzde yaygın olarak görülmektedir. Her 3 insandan biri hayatının bir döneminde boyun ağrısı çekmiştir. Çocuklarda boyun ağrısı scm kasında fibrosiz nedeniyle oluşan tortikolise bağlı olarak oluşabilmektedir. Hasta karşı tarafa bakar boynu aynı tarafa eğilir.
Tedavi öncelikle germe egzersizleri sonuç alınamazsa scm kası yapıştığı yerden gevşetilir. Boyun ağrısı yetişkinlerde her iki cinste de görülür. Masa başı çalışanlarda devamlı bilgisayar başında oturanlarda fazladır. Güreş gibi sporlarda boyun ağrıları olur. Trafik kazalari sonrasında boyun travmaları olmaktadır. En çok arkadan carpmalarda gövde öne gitmekte baş arka tarafa savrulur tekrar önde bir araca çarptığında baş öne savrulur. Boyunda kamçılanma hareketi olur. Boyun liflerinde hasar, kemiklerinde kopma kırılma olabilir. Böyle durumlarda boyun korunmalı boyunluk takılmalıdır. Acilde boyunda ağrı hassasiyet yoksa ellerde uyuşma güçsüzlük yoksa görüntülemeye gerek yoktur. Yanlız ağrı varsa boyun baş komşuluğu boyun kökü iyi değerlendirilmeli gerekirse tomografi çekilmelidir.
Boyun Anatomisinden bahsedecek olursak boyun 7 omur kemiğin birleşmesinden oluşur. Arada disk denilen yastıkçılar bulunur. Bu yastıkçılar iki omurun birbirine sürtünmesini engeller. Kuvvetin dengeli dağılmasını sağlar kuvveti emer. Disk dış tarafı anulus fibrosuz denilen tip1 kollajen ve glukozaminoglikan iç kısmı jolemsi yapıda tip2 kollajen ve glukozaminoglikan dan oluşmaktadır. Bu maddeleri içeren gıda takviye ilaçları bu yapılara destek sağlayabilir. Disk damarsız bir yapıdır. Her iki omur yapışma yerlerinden difüzyon yoluyla beslenir. Sigara ve titreşim beslenmeyi bozarken egzersiz beslenmeyi artırır. omur kemiklerin ortasından omurilik denilen yapı geçer yine iki omur arlarindan kollara giden sinirler geçer. Disklerde olan tasmalar ki biz buna fıtık diyoruz kollarda uyusamaya gucsuzluge neden olur.
Boyun Ağrılarının nedenleri basit boyun kas ve liflerin zorlanmasi, yanlış yastık kullanımına bağlı boyun tutulmaları ki bu durumda yatak çok yumuşak olmamalı yastık çok yüksek olmamalıdır. Boyun fıtığı boyun sırt ağrısına ellerde uyuşma gucsuzluge neden olabilir. Hastalar ağrılarını azaltmak için ellerini başlarının üzerine koyarlar. Muayenede eller başın üstüne koyup bastırıldığında vücutta elektrik çarpması oluşur. Boyun bir tarafa döndürülür ve yatırıldığında kolda uyuşma elektriklenme hissi olur. Boyunda kireçlenme omurların eklem yaptığı yerlerde omur cismin kenarlarda yıpranma, kemik çıkıntılarına neden olabilir.
Kireçlenme yaşla beraber artar, hareketlerde kısıtlamaya neden olabilir. Yine sabahları boyun hareketlerinde bir miktar tutukluluk olabilir. Yine ankolizan spondilite hareket egzersizle azalan istirahata artan sabah tutukluğu olan ağrılara neden olabilir. Ankolizan spondilite boyun omirlari birbirine kaynaşarak boyun hareketlerinde kısıtlamaya neden olabilir.
Boyundaki fıtıklar ve kireçlenmeler boyun da kanal darlığına neden olabilir. Kanal darlığında boyun hareketlerinde ağrı kollarda bacaklarda ağrı güçsüzlük yürümede bozukluğa neden olabilir. Yine omurilik üzerinde basılar buradaki hücrelerin ölmesi sonucu servikal myelopatiye neden olabilir Servikal myelopati üçte bir ilerlerken üçte biri aynı seyreder üçte biri duzelebilir. Serçe parmağı intrinsik kasların zayıflamasına bağlı dışa kaçabilir. Yakın takip edilmeli yürüme bozukluğu idrar gaita ile ilgili problemler gelişirse müdahale edilip bası ortadan kaldırılmalıdır. Vertebral arter boyundaki omur kemiklerin içinden geçmekte dir. Buradaki patolojiler in damara basısı baş dönmesi bayılma denge kaybına neden olabilir. omurilik içinde oluşan sirinks kavitesi boyunda boyun kökünde uyuşma ağrıya neden olabilir. Bu kavite yakından takip edilmeli buyuyorsa bunun nedenine mudehale edilmelidir.
Omurilikte tümör, omurlarda disklerde enfeksiyon, tbc brucella gibi nedenler ağrıya neden olabilir. Omur kemiklerinde kaymalar boyun ağrılarına neden olabilir bu kaymalar sabit değilse oynaksa derecesine göre oynaksız hale getirilmelidir. Stres boyun kasların gereğinden fazla kasılmasına neden olarak boyun kökünde ağrılara neden olup gerilim türü baş ağrısına neden olabilir. Omuz ağrıları boyun ağrıları ile karışabilir. Tedavi öncesi iyi ayırt edilmelidir. Komşu organlardaki ağrılar, boyunda ağrı kas spazmına neden olabilir. Fibromyali, myofasial ağrı sendromu boyunda ağrıya neden olabilir. Bütün bu nedenler boyun düzleşmesine neden olabilir.
Tanı; öncelikle hikaye dinlenir filmlerde omur kemiklerin birbiriyle ilişkisi dizilimi aradaki disk mesafesi omur cisimlerindeki kireçlenme düzleşme olup olmadığı değerlendirilir. Gereken vakalarda emar istenir. Omurilik disk bağlar kanal genişliği kireçlenme çıkıntıları yapılara basisi değerlendirilir.
Tedavi öncelikle ilaç ve egzersiz, gerekirse fizik tedavi olarak gerçekleştirilebilir. Fizik tedavi ile iyileşmeyen şikayetleri geçmeyen hastalar ameliyat açısından değerlendirilir. Fizik tedavide kuru iğneleme , sıcak soğuk kompres , tetik nokta enjeksiyon kinesyo bant uygulama yapılmalıdır. Boyun fitiklari fizik tedaviden çok fayda görür fizik tedavi ile kaslar gevşer disk mesafesi artar diskteki tasma azalıp sinir üzerindeki bası kalkarak kısır döngü kırılmış olur. Fizik tedaviden fayda görmeyen ellerde uyuşma güçsüzlük olan hastalar kalıcı hasar olmadan ameliyat planlanmalıdır. Yürüme bozukluğu idrar gaita problemi olan Servikal myelopatilerde ameliyat için değerlendirilmelidir.
Ameliyat amaç bası olan yeri ortadan kaldırıp oluşabilecek dengesiz oynaklığı önlemek için sabitlemek için plak yada disk protezi kullanmaktır. Boyundaki ameliyatlar bel bölgesine yapılan ameliyat mantığından farklı mantıkla çalışmaktadır. Bu bölgede yapılacak ameliyat için ameliyatın çalışma mantığı iyi bilinmelidir. Yine boynun ön girişlerinde olan ameliyatlarda ses sinirleri iyi korunmalıdır yüksek ses çıkarma sinirleri daha çok sağ taraftan yapılan girişlerde zedelenebilmektedir. Sanatçılar için boynun arka tarafından yapılan girişimler tercih edilmektedir.
boyun ağrısı şiddetli ve kollarda güçsüzlük uyuşma varsa ihmal edilmemelidir Ne yazık ki bazı hastalarda sağ yada sol felç olup gelmektedirler bunlara yapılacak cerrahı mevcut durumu kurtarmaz.
Araç kullanırken emniyet kemeri başın arkasını destekleyen yastık kullanılmalı
Uygun yükseklikte yastık kullanılmalıdır.
Sigara içilmemeli, egzersiz yapılmalıdır.
Ayak paça zengin kollajen desteğinden dolayı tüketilmeli sevilmiyosa kollajen glukozaminoglikan içeren gıda takviyesi tüketilebilir.
Uzun süre bilgisayar başında oturulmamali. soğukta cereyanda durulmamalı.
Baş öne eğilerek çalışılmamalı.
Ağır kaldırılmamalı.
Yükler iki ele dengeli taşınmalı.