Boyun Fıtığı Nedir?
Yazar Canberk Gül • Fizik Tedavi Uzmanı • 22 Mayıs 2020 • Yorumlar:
Boyun fıtığı ya da biz doktorların ifade etmek şekli ile servikal disk hernisi boyun ağrısı ile karakterize olan bir hastalıktır. Değerli hastalarım bugün sizlere boyun fıtığı ile ilgili en çok merak edilen konular hakkında detaylı bilgiler vereceğim. Öncelikle halk arasında yaygınlaşan boyun fıtığı sorununun sadece ameliyat ile giderilebileceği algısının oldukça yanlış olduğunu ve bu soruna sahip kişilerin cerrahi müdahale için aceleci davranmamaları gerektiğini söylemek isterim.
Boyun fıtığı boyun bölgesinde yer alan ve hareketi sağlayan 7 adet omur arasındaki hareketi kolaylaştıran disklerin çeşitli nedenlere bağlı olarak yıpranması sonucunda ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Boyun fıtığı genellikle bir travma, kaza ya da yaralanma sonucunda ortaya çıksa da boyun fıtığı belirtileri kendiliğinden başlar.
Dikkat Edin: 4 haftayı geçen boyun ağrısı boyun fıtığı belirtisi olabilir. Bu nedenle uzun süren ağrılarda mutlaka bir uzmana danışmanızı öneriyorum.
Boyun Fıtığı Nasıl Oluşur?
Omurganın temel yapısına baktığımız zaman omurilik sinirlerini ve bu sinirleri çevreleyen aynı zamanda vücudumuzun dik duruşunu sağlayan omurları görürüz. Omurgamız, omur olarak adlandırdığımız 24 adet hareketli kemikten oluşur. Omurgamızın boyun kısmı ya da tıbbi adıyla servikal omurga olarak ifade edebileceğim bölümde 7 adet omur ve bu omurların arasında 6 adet disk bulunur. Diskler sahip oldukları jel yapı sayesinde omurların hareket anında birbirlerini zedelemesine engel olurlar. Ancak bazı durumlarda diskin dışarı çıkması ve sinirler üzerine baskı yapması söz konusu olur. Değerli hastalarım disklerin omuriliğe ve sinirlere baskı yapması durumunu disk fıtıklaşması olarak ifade ederiz ve boyun bölgesindeki fıtıklaşan disklerin neden olduğu sorunu boyun fıtığı olarak adlandırırız.
Boyun Fıtığı Neden Olur?
Boyun fıtığına neden olan disk fıtıklaşmasının meydana gelmesi için bazı özel durumların olması gerekir. Değerli hastalarım boyun fıtığı belirtileri ve boyun fıtığı tedavisi hakkında detaylı bilgi vermeden önce bu sorunun neden ortaya çıktığını anlatmak istiyorum.
Boyun fıtığı nedenlerine baktığımız zaman sağlıklı bir yaşam için elimizden geleni yaptığımız zaman riski azaltabileceğimizi göreceğiz. Düzenli spor ve sigarasız bir hayat boyun fıtığı riskinin azalması açısından oldukça önemlidir.
-
Travma: Travma yaygın olarak boyun fıtığına neden olabilir. Bölgenin hassas olmasına bağlı olarak herhangi bir kaza ya da yaralanma sonucunda travmaya bağlı olarak boyun fıtığı ortaya çıkabilir.
-
Yanlış hareket etme: Ani ve ters hareketler boyun fıtığına neden olabilir.
-
Yaş: Vücudumuz zamanın etkileri ile gençliğini kaybeder. Zamana bağlı meydana gelen bu durum omurlar arasında bulunan diskleri de etkiliyor. Disklerin yumuşak, jelimsi yapısının kaybolması ile birlikte fıtık oluşma ihtimali artıyor.
-
Genetik unsurlar: Boyun bölgesi narin ve ince olan, ortalamanın üstünde ya da altında boy uzunluğuna sahip olan insanlarda boyun fıtığı riski daha yüksektir.
-
Sigara kullanımı: Genç yaşta sigara kullanmaya başlayan veya uzun süre sigara kullanan kişilerde boyun fıtığı riski hiç sigara kullanmayan kişilere kıyasla çok daha yüksektir.
-
Tekrar eden mesleki hareketler: Gün boyu bilgisayar başında çalışmak, uzun süre aynı noktaya bakmak ve yanlış pozisyonda oturmak boyun fıtığı riskini yükselten nedenler arasında yer alıyor.
Her hastalıkta olduğu gibi boyun fıtığında da risk gruplarından bahsedebiliriz. Yukarıda bahsettiğim boyun fıtığı nedenlerini de göz önünde bulundurarak risk gruplarından bahsetmem gerekirse;
-
Kaza veya travma geçmişi olmak
-
Sürekli yanlış pozisyonda durmak
-
Stres ve yorgunluk
-
Profesyonel olmayan kişilere masaj yaptırmak
-
Zayıf boyun kaslarına sahip olmak, sık sık boyun ağrısından şikayet etmek,
-
Ailede genetik faktörlere bağlı boyun fıtığı teşhisi almış bireylerin bulunması,
-
Örgü, dikiş ve nakış gibi boyun kaslarını yorucu işlerle uğraşmak boyun fıtığı için risk grubunda yer almanıza neden olabilir.
Dikkat Edin: Değerli hastalarım eğer boyun fıtığı ile ilgili risk gruplarında olduğunuzu düşünüyorsanız ve boyun ağrısı şikayetiniz varsa zaman kaybetmeden bir uzman görüşü almalısınız.
Boyun Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Boyun fıtığından bahsettiğimiz zaman bu hastalıkla ilgili en yaygın belirti boyun ağrısıdır. Ancak her boyun ağrısının boyun fıtığına işaret ettiğini düşünmemek gerekir.
Değerli hastalarım aşağıda bahsedeceğim belirtilerden bir ya da birkaçına sahipseniz ve bu belirtiler 4 haftadan uzun sürdüyse, semptomların nedenini öğrenmek için muayene olmanız gerekir.
-
Boyun Ağrısı: Boyun fıtığının ilk belirtisi boyun ağrısıdır ancak bu ağrının uzun süreli olması gerekir. Birkaç gün süren boyun ağrılarına sahipseniz hemen panik yapmamalısınız. Bu noktada mekanik nedenlere bağlı olarak meydana gelen boyun ağrısının tedavisi için sunduğum önerileri(boyun ağrısı yazısına bağlantı) inceleyebilir ve süreci gözlemleyebilirsiniz.
-
Kollarda Ağrı ve Uyuşma Hissi: Boyun fıtığının oluşumunda sinirlere baskı söz konusu olduğu için kola yayılan ağrı ve kollarda uyuşma hissi boyun fıtığına işaret edebilir.
-
Parmaklarda Karıncalanma: Kol ağrısı ile birlikte parmaklarda karıncalanma hissi de boyun fıtığının bir belirtisi olarak kabul edilir.
-
Kas Spazmı: Özellikle kol kaslarının kontrolsüz bir şekilde gerilmesi şeklinde tanımlayabileceğim bu durum boyun fıtığı belirtisi olabilir.
-
Kollarda Güç Kaybı ve İncelme: Boyun ve kol ağrısına eşlik eden güç kaybı ve reflekslerin yavaşlaması boyun fıtığı belirtileri arasında yer alır. Ayrıca boyun fıtığı olan kişiler istemsiz bir şekilde kollarını kullanmaktan çekinirler ve kolda incelme meydana gelir.
Sevgili okurlarım, yukarıda bahsettiğim belirtiler boyun fıtığı olan kişilerde yaygın olarak ortaya çıkan semptomlar arasında yer alırlar. Ancak bazı ilerlemiş vakalarda ve fıtığın oluşma şekline bağlı olarak idrar ve dışkı kaçırma, bacaklarda uyuşma gibi bel fıtığı ile karakterize olan semptomlar da görülebilir.
Boyun Fıtığı Nasıl Tedavi Edilir?
Toplumumuzda boyun fıtığından bahsettiğimiz zaman ilk akla gelen tedavi yöntemi ameliyat olsa da bu oldukça yanlış bir bilgidir. Boyun fıtığında ameliyatla tedavi oranı oldukça düşüktür. Özellikle erken teşhiste bulunulan kişilerde koruyucu tedaviler ile fıtık kontrol altında tutulabilir ve yakından takip edilerek ilerlemesi engellenebilir.
İstirahat ve Egzersiz: Boyun fıtığı olan pek çok hasta herhangi bir tedaviye ihtiyaç duymadan hayatını sürdürebilir. Bu noktada önemli olan fıtığa neden olan unsurları ortadan kaldırmak ya da düzenlemektir. Doğru uyku pozisyonunda uyumak, duruşu düzeltmek, mesleğe bağlı boyun fıtığı sorunu varsa çalışma alanını düzenlemek, boyun kaslarını güçlendirecek egzersizler yapmak ve boyun fıtığına bağlı şiddetli ağrılar meydana geldiğinde kısa süreli istirahat etmek fıtığın ilerlemesini durdurur ve sorunun büyümesine engel olur.
Dikkat Edin: Boyun fıtığı teşhisi olan pek çok hasta sorunun ilerlememesi için boyun kaslarını istemsiz olsa da kullanmamaya çalışıyor ve destekleyici medikal ekipmanlar ile bölgeyi sabit tutarak ağrının geçmesini sağlıyor. Bunun boyun fıtığı açısından tamamen yanlış bir yaklaşım olduğunu asla aklınızdan çıkarmayın. Bölgedeki kasların zayıflaması sorunun büyümesine neden olur. Doğru şekilde hareket etmek ve düzenli egzersiz yapmak çok önemlidir.
İlaç Tedavisi: Boyun fıtığı için ilaç tedavisi, ağrının kontrol altında tutulması ve kişinin yaşam kalitesinin arttırılması için tercih edilir. Hafif ağrı kesiciler ve kas gevşeticiler ile ağrı kontrol altında tutulabilir. Ancak sürekli olarak ağrı kesici kullanımını kesinlikle önermiyorum. Bu tedavi edici değil baskılayıcı bir yöntem olduğu için fıtığın kontrol altında tutulması için farklı yöntemler tercih edilmelidir.
Fizik Tedavi: Boyun hareketlerinin doğru bir şekilde yapılması, bölgedeki kasları güçlendirecek egzersizlerin hastaya aktarılması ve düzenli olarak yaptırılması boyun fıtığı tedavisi açısından oldukça önemlidir.
Enjeksiyon: Günümüzde boyun fıtığı için yaygın olarak kullanılan enjeksiyon tedavileri, bölgedeki enflamasyonu azaltmak için tercih edilen ve ağrı kontrolü yapabilmeyi sağlayan bir yöntemdir.
Ameliyat: Boyun fıtığı tedavisinde ameliyat her zaman son seçenek olmalıdır. Bu soruna sahip kişilerde ameliyat oranına baktığımız zaman sayıların oldukça düşük olduğunu görürüz. Boyun fıtığı tedavisinde cerrahinin düşünülebilmesi için yukarıda bahsettiğimiz yöntemlerin hiçbir şekilde kişiye rahatlama sağlamamasının yanı sıra fıtığa bağlı olarak yaşam kalitesinde ciddi düşüş meydana gelmesi, kişinin hareket etmede zorlanması ve güç kaybının ilerlemiş olması gerekir.
Boyun Fıtığına Ne İyi Gelir?
Değerli hastalarım boyun fıtığı mutlaka bir uzman tarafından incelenmesi gereken önemli bir hastalıktır. Bilinçsiz yapılan masajlar, çekme hareketleri ya da bitkisel tedaviler sorunun çok daha fazla ilerlemesine, hatta geri dönülemez zararlar görmenize neden olabilir. Bu nedenle boyun fıtığı sorunu olan kişilerin öncelikle uzmanlar tarafından tavsiye edilmeyen herhangi bir yöntemi denememeleri gerektiğinin altını bir kez daha çizmek istiyorum.
Sıcak veya soğuk kompres: Pek çok ağrıda olduğu gibi boyun fıtığına bağlı ağrılarda da kompres uygulamaları oldukça etkilidir. Ancak boyun fıtığı olan bölgede enflamasyon varsa kesinlikle sıcak kompres uygulanmamalıdır. Enflamasyon olan durumlarda soğuk kompres tercih edilmelidir. Bu tür uygulamalarda ciltte hasar oluşmaması için bölgenin düzenli olarak dinlendirilmesi gerekir. 2-3 saatlik aralarla uygulanan 15 dakikalık kompresler ile rahatlama sağlanabilir.
Egzersiz: Fizik tedavi uzmanları tarafından önerilen ve öğretilen egzersizler dışında kulaktan dolma bilgilerle herhangi bir egzersiz yapılmamalıdır. Ancak uzmanların önerdiği egzersizler ile boyun bölgesinde kasları güçlendirmek ve fıtığın sinir üzerindeki baskısını azaltmak mümkündür.
Özel Yastıklar: Hafızalı süngerli yastıklar ya da su yastıkları boyun bölgesinin rahat etmesine yardımcı olacağı için fıtık sorunu olan kişiler tarafından tercih edilebilir.
Dikkat Edin: Boyun fıtığı strese bağlı olarak meydana gelebilir. Bu noktada günlük yaşantınızda daha sakin ve huzurlu olmak için çeşitli aromatik yağlardan ya da tütsülerden destek alabilirsiniz. Ancak bu tür uygulamaların önceliğinin stresi ve gerginliği azaltmak olduğunu doğrudan boyun fıtığı tedavisi ile ilgili olmadığını aklınızdan çıkarmayın.
Değerli hastalarım bu yazımda sizlere boyun fıtığı hakkında detaylı bilgiler verdim ve yaygın tedavi yöntemlerinden bahsettim. Doğru teşhis ve tedavi planlaması ile boyun fıtığı için ameliyata ihtiyacınız olmadığını lütfen aklınızdan çıkarmayın. Egzersizlerinizi aksatmayın ve yaşam konforunuzu yükseltecek değişiklikleri kesinlikle ertelemeyin.