Boyun Fıtığında Ne Zaman Ameliyat Olunmalı ?

Boyun fıtığı boyun omurları arasındak kıkırdak diskin dışarı doğrı fıtıklaşarak omurilik ve kola giden sinirlere baskı yapması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Boyun fıtığı anatomik olarak bel fıtığından farklıdır. Boyunda fıtık seviyesinde hem kola giden sinirler hemde omurilik bulunur. Bu nedenle direk omuriliğin kendisi de baskıya maruz kalabilir.

Boyun fıtığı nasıl tedavi edilir?

İlaçlar;

Boyun fıtığı vakalarının çoğu zaten basit ilaç ve istirahat tedavisi ile düzelir. Büyük fıtıklar ve özellikle omurilik ve sinir köklerine bası yapan fıtıklar genellikle çok ağrılıdır ve bazı özel tedaviler gerektirirler. Özellikle kola giden ağrı şiddetli ağrı varlığında nöropatik ağrı ilaçları kullanılır. Kolunda güç kaybı olan vakalarda kortizon kullanmak gerekeilir. Bazen tün ilaçlara rağmen ağrı dayanılmaz olduğunda yeşil yada kırmızı reçeteli ilaçlar dahi kullanılabilir.

Fizik tedavi;

boyun fıtıklarının tedavisinde son derece etkin bir tedavidir. Fizik tedavide ışın, lazer, ultrason, elektriksel akımlar, sıcak uygulama, masaj, traksiyon(çekme) gibi tedavi ajanları kombine kullanılmaktadır. Herhangi br yan etkis olmayan bu tedaviler ile vakaların çoğu düzelir. Genelde 15 seans yeterli olmaktadır. Duruma göre tedavi seansları uzatılabilir.

Manuplasyon,

Elle yapılan tedavi anlamına gelir ve boyunda daha çok traksiyon(çekme) manevrası yapılır. Manuplasyon bu işin eğitimini almış doktorlar tarafından yapılmalıdır. Aksi halde hastayı daha kötü yapabilir ve istenmeyen daha ciddi sonuçlar doğurabilir.

Boyunluk;

Boyun hareketleri çok ağrılı olan hastalarda boyunluk gerekebilir ama boyunluklar uzun vadede kas tembelliği yapacağı için kısa bir dönem kullanılmalıdır. Boyunluğun gece takılması gerekli değildir.

Ozon Enjeksiyonu;

Bel fıtıkları kadar sık olmasa da boyun fıtıklarında özellikle dirençli olgularda ozon enejeksiyonunu kullanıyoruz. 5-10 kez bir kaç gün aralıklarla boynun yan kasları içine az miktarda ozon-oksijen karışımı enjekte edilir. Kısa süreli bir ağrı yapsa da fıtığı küçültüp ağrıları geçirmede son derece etkilidir.

Boyundan kortizon enjeksiyonu;

Diğer tedavi alternatifleri tüketildiğinde başvurulacak bir yöntemdir. Ameliyathane şartlarında skopi kontrolünde baskı altında kalan bölgelere yapılır. Yüzde 50 vakada işe yarayan bir yöntem olmakla beraber usta ellerce uygulanmalıdır.

Hasta eğitimi;

Tüm tedavi protokollerinin olmazsa olmazıdır. Uygulanan tedavilerin etkili olabilmesi için ve de iyileşen fıtıkların tekrar etmemesi için hastanın dikkat etmesi gereken durumlar hastaya öğretilmelidir. Hastalar başın aşırı eğilmesini gerektiren durumlardan (uzun süreli bilgisayar kullanımı, aşırı cep telofonu kullanımı vb) kaçınmalıdır. Kaliteli bir ortopedik yastık kullanmalı, koltuk kanepe gibi yerlerde tv karşısında uygunsuz boyun pozisyonu ile uyumamalıdır. Terliyken klima soğuğundan kaçınmak, bayanlar için ıslak saçla yatmamak önemlidir.

Ameliyat;

Boyun fıtıklarında ameliyat her zaman son çare olmalıdır. Boyun fıtıklarının iyileşme kapasitesi yüksekdir. Boyun fıtıkları kola giden sinirlere bastırıp çok şiddetli ağrı yaptıklarında hastalar ağrıdan kurtulmak için ameliyata sıcak bakabilirler. Boyun ameliyatlarının kısa dönem başarısı bel ameliyatlarına göre daha yüksektir. Bunun sebebi boyun fıtıkları ameliyatlarının boynun ön bölümünden girilerek sinirlerin geçtiği bölgelerden uzak bir şekilde yapılabilmesidir. Bununla beraber hareketli boyun omurlarının birbirine yapıştırılması sonucu uzun vadede bir üst ve bir alt seviyelerden yeni fıtıkların çıktığı gözlenmiştir. Boyun fıtıklarında özellikle omuriliğin kendisi aşırı baskı altında kaldığında ve buna bağlı olarak myelopati (omurliğin kalıcı zararı) riski varsa operayon yapılmalıdır. Omurilik baskılarının derecesinin daha net anlayabilmek için MR'a ek olarak MEP (motor uyarılmış potansiyeller) testi yapılmalıdır. Bu sayede omurilik baskısınn sinirlere bir hasar verip vermediği daha net anlaşılır. Kritik hastalarda MR ve MEP ile izlem gerekebilir.

Özetle boyun fıtığı olan hastaların çok büyük bölümü konzervatif dediğimiz ameliyat dış yöntemlerle son derece etkin bir şekilde tedavi edilmektedir. Ameliyat kararı ağrınn şiddetine göre alınmamalıdır. Ameliyat kararı vermeden önce diğer tedavi alternatilferi tüketilmiş olmalıdır. Nadirde olsa özelikle yaşlı hastalarda kalıcı omurilik hasarı (miyelopati) riski varsa hastanın çok şikayeti olmasa da ameliyat gerekebilir.