Buerger Hastalığı

Genç erkekleri etkileyen sigaradaki nikotine bağlı bir çeşit alerjik bir hastalık Buerger Hastalığı.

Tam anlamı ile bir illet desek yeridir. İllet de hastalık demek amam sanki bu hastalığa daha uyuyor. Sanki kişinin peşini bırakmayan bir kötülük gibi düşünüyorum.

Sigara ve nikotin ile ilişkilendirilmiş bundan daha ispatlı bir başka hastalık yoktur.

Bilirsiniz parmakları ya da ayaklarını kaybetmiş ama hala sigara içmeye devam eden kişileri haberlerde görmüşsünüzdür işte bu hastalar Buerger hastaları. Hem elleri, hem de ayakları tutar.

Bu hastalığı ilk defa tanımlayan kişi hastalığa da kendi ismini vermiş. Doktorun ismi yani anlayacağınız.

 Batı ülkelerinde sıklığı daha düşük doğuya gidildikçe artıyor.

Avrupa’da 10.000 ‘de 5-10 gibi olan rakamlar bizde Binde 5’e çıkıyor. Uzak doğu Asya’ya gidildikçe bu %5 gibi ciddi rakamlara ulaşıyor.

Erkeklerde özellikle genç erkeklerde görülüyor.

Kadınlar da ise çok ender.

Yaş olarak teşhis içinde geçerli olan kriter genç erkek ve özellikle 45 yaş altı erkekler ilk sırada yer alır.

Bu hastalarda sigara haricinde şeker, kolesterol ve aile öyküsü de dahil olmak üzere risk faktörleri yok.

Kalpten ya da damarların başka yerlerinde pıhtı geldiğinin gösterilmesi gerekir.

Neden olur?

Kişisel olarak tütün ve tütün ürünlerine karşı bir alerjik reaksiyon ile bacaklarda ve ellerdeki damarların tıkanmasına bağlı gelişir.

Damar tıkanıklığı ama bizim bildiğimiz damar sertliği ya da damar kireçlenmesi gibi bir hastalık değil. 

Sigarayı bırakıp sonradan başlayan hastalarda aynı duruma ve riske geri dönerler.

• İlk teşhis konulduğunda sigarayı bırakırlarsa o kadar sonuç iyi olur.

• İlk seferde tedavi başarısız olursa bacakların kesilmesi riski yükselir.

• Eğer ilk belirtiler çıktıktan sonra sigaraya devam edilirse o zaman 8 sene içinde bacak kesilme şansı %43’tür.

• Eğer ilk teşhis ve sonrasında bacaktaki kan akımı kritik derecede azalmış ise ve kangren varsa tedavide başarı şansı o derece düşük olur.

• Bunun sebebi belli değildir. 

• Tamamı ile kişisel bir hastalıktır. Son zamanlarda bağışıklık tedavisi: immunoterapi konusunda deneysel çalışmalar bulunmak ile bunlar halen günümüzde tamamen uygulamaya geçmiş tedaviler değillerdir.

• Özet Sigara kötü bir alışkanlıktır.

Bağışıklık sisteminde oluşan bir hassasiyet ile gelişen bir aşırı reaksiyon diyebiliriz.

BUERGER HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?

  Ayak ve parmaklarda soğukluk,

•  Renk değişiklikleri parmaklarda önce kızarıklık ardından morarma

•  Ayakta ve parmaklarda uyuşma, 

•  İleri dönemde ayak parmaklarında ve topuklarda yaralar olur

•  Bacaklarda farklı yerlerde zaman zaman görülen flebit: toplardamar iltihabı

•  Yürürken baldırda ağrı oluşur.

•  Son dönemde oluşan yaralar ilerler ve uzuv kaybı ile hastalar karşı karşıya kalabilir. Ayağın kesilmesi gerekebilir. EĞER KİŞİ SİGARAYA DEVAM EDERSE GİDEREK HASTALIK YUKARI ÇIKAR. Hatta ellere de geçtiği görülmüştür.

Sigaranın tamamen bırakması gerekir.

Azaltarak bırakma ya da birkaç tane içsem bir şey olmaz gibi düşünceler kesinlikle işe yaramaz. Elektronik sigarada bulunan nikotin de aynı zararı verir.

Sigara içilen ortamlarda ve kişilerden uzakta durması gerekir.

Bazı hastalarda ne kadar genç ise hastalık o kadar ağır seyreder.

TEŞHİS NASIL YAPILIR?

• Sadece öykü ve muayene ile teşhis konulabilir.

• Arkasından ultrasonografi ve anjiyografi gelir.

• Günümüzde Bilgisayarlı Anjiyografi hastalar için daha uygundur.

• Görüntülerde yaygın, ve birden fazla düzeyde darlıklar görülür.

• Anjiyoda aşağı doğru gidildikçe kan akımı kaybolur. İki resimde beyaz ve siyah renklerde damarlar görülmektedir.

TEDAVİ

Geleneksel olarak Sempatik Sinirlerin kesilmesi eskiden kullanılmış ve bir ara terk edilmiş olsa bile günümüzde yeniden gündeme gelmiştir. Buna sempatektomi adı verilir. Bu sinirlerin damar büzücü etkileri ortadan kaldırılarak kan akımı arttırılmaya çalışılır.

Damar tıkanıklıklarının balon ya da stent ile açılması, genç hastalarda uygun damar var ise bypass, damar içine ilaç verilmesi (prostaglandin, şelasyon tedavileri) ve bazı bitkisel tedaviler önerilir.
 

Ama en önemlisi sigaradan uzak durulmalıdır.

Bunun önemini rakamlara dökelim.

• Sigarayı bırakanlar %90’nın üzerinde bacakların kesilmesi gibi bir durumdan kurtulurlar.

• Sigarayı unutun.