Çarpık Ayak (Pes Ekino Varus)
Yazar Abdullah Eren • Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı • 3 Ocak 2018 • Yorumlar:
Doğuştan çarpık ayak tek ya da çift taraflı olabilir. Bu ayakların bir kısmı hakiki çarpık ayak olmayıp basit masajlarla düzelebilir. Hakiki çarpık ayaklarda doğumdan hemen sonra anne ve bebeğin birincil sağlık sorunları çözümlenir çözümlenmez. 6-7 kez tekrarlayan haftalık alçılarla düzelme sağlanır.%90 hastada tenotomi dediğimiz küçük bir müdahale gerkir.(Ponseti Yöntemi) Tedavinin başarısı aile ,çocuk ve hekim uyumuna bağlıdır.
Serebral Palsi
Beyinin oksijensiz kalması sonucu gelişen bir hastalıktır.Bu olay anne bebeğe hamile iken olabileceği gibi;doğum sırasında ve sonrasında gelişen çeşitli nedenlerle oraya çıkabilir.Hadise beyinde ilerleyici değildir.Ancak adelelerde gelişen istemsiz kasılmalar zamanla kemik ve eklemlerde şekil bozukluğuna yol açar.Bu da çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılama zorluklarına yol açabilir.Tedavisinde Fizik Tedavi, Ortopedi işbirliği önemli yer tutar.
Spina Bifida(Myelomeningosel)
Hamilelik döneminde tanısı konulabilecek bir hastalıktır.Omurilikte farklı seviyelerdeki tulum derecesine göre hastalar alt ekstremitede değişen derecede güç kaybı ve idrar büyük abdest sorunları ile doktora gelirler.Ortopedik yaklaşım omurilik ve omrga sorunlarının tedavisi yanında alt ekstremitelerdeki şekil bozuluğunun giderilmesi ve cihaza uyumu sağlamaktır.Bazen ayak altında zor iyileşen yaralar açılabilir.Bu sorunlarda uygun ortopedik tedavilerle giderilebilir
Çocuklarda iç ve dışa basma
Çocuklarda iç ve dışa basma
Doç.Dr.Abdullah Eren
• Ayağın içe veya dışa dönüklüğü yürüyen çocuklarda ailelerin hekime başvurma nedenlerinin başında gelir.
• Dönüklük: Tek veya çok seviyeli,basit ya da kompleks olabilir
• İçe basma nedenleri
1 y = metatarsus adduktus
3-4 y = int. tibial torsiyon(tibial içe dönüklük)
6 y = femoral anteversiyon
• Dışa basma nedenleri
Kalçaların dış rotasyon kontraktürü 0-1 y
Femoral dışa dönüklük
Tibial dışa dönüklük
Ayakta kalkaneovalgus(pesplanovalgus)
Başlangıçta anne karnında duruş konumuna bağlı alt ekstremitenin dışa dönüklüğü 2-3 yaşında yerini içe dönüklüğe bırakır. İçe-dışa basmada üç anatomik bölge değerlendirilmelidir. Ayak-Tibia-Femur. Rotasyonel sorunlar değerlendirilirken hasta yürürken gözlemle başlar. Yüzükoyun değerlendirme ile femoral rotasyon en iyi ölçülür. Tibiaya ait rotasyonlar yüzükoyun muayenede;Uyluk Ayak Açısı,TMA değerlendirilir. Bu hastalarda dikkatli bir nöromuskuler muayene yapılmalıdır. Asimetrik rotasyonlarda nöromuskuler hastalık ve kalça displazisi ekarte edilmelidir.Radyolojik değerlendirme AP-Lateral grafi ve BT ile yapılabilir
İçe basma yeni yürüyen çocuklarda O- bacak deformitesi ile birlikte görülebilir. Ayrıca Femoral iç rotasyon ve tibial dış rotasyonun birlikte olduğu deformiteler de vardır.
İçe basmada kendiliğinden düzelme: femoral anteversiyonda yaklaşık 25°(40° den 16°),tibial iç rotasyonda yaklaşık 10°(5°den 15°) dir. Serebral Palsi gibi adele dengesizliğinin olduğu hastalarda kendiliğinden düzelme görülmez Femoral ve tibial dış rotasyonda da bu düzelmeler olmaz..Femoral dış rotasyonun femur üst uç epifiz kayması ve kalça osteoartriti ile ilişkisi vardır.Bu hastalar sportif aktivitelerde çabuk yorulurlar. Femoaral iç rotayonun ise böyle bir etkisi yoktur.Tibial iç rotasyonu olan çocuklar dış rotasyona göre sporda daha aktiftir.
Bu hastalarda cerrahi düzeltme tibial dış rotasyonda daha sık gerekir. Düzelteme için 8–10 yaş beklenmelidir. Tibiadaki düzeltmelerde supramalleolar seviye, Femurda ise subtrokanterik seviye tercih edilmelidir.
Gelişimsel Kalça Çıkığı:
Kalça çıkığı ve yetersizliği yeni doğan ve çocukluk çağında görülen bir sorundur. Bazen tanın gecikmesi sonucu çocuklar topallayarak hekime gelirler.Çocuklarda kalça çıkığı; erken tanı ve uygun tedavi ile düzeltilebilir. Uygun tedaviden kasıt: Bu dönemde kalça kemiğini besleyen damarlarda zedelenmeye yol açmadan kalçanın nazik bir şekilde yuvasına yerleşmesini sağlamaktır.Tedavi sonrasında oluşacak bu sorun geç dönemde ciddi sakatlıklara yol açmaktadır.Bu tedavide zorla güzellik olmaz sözünü hatırlamalıdır.Bu hastaların tedavide geç kalmaları halinde bile tek taraflı çıkıklarda 10-11 yaşa kadar,İki taraflı çıkıklarda 6-7 yaşa kadar başarılı sonuç alınmaktadır.Ancak önceden geçirilmiş başarılı olmayan girişimler sonucu olumsuz etkiler.
Gelişimsel Kalça Displazisi:(Yuva yetersizliği)
Kalça çıkığında görülen topallamayı burada göremeyiz.Bu nedenle uzun süre fark edilmeyebilir.Çok kere dize yayılan ağrılarla karşımıza gelirler.Bu nedenle sinsi bir hastalıktır.Bazen bel fıtığı ile de karıştırılabilir.Bu yetersiz kalça eklemleri erken kireçlenmede önemli bir yer tutar.Bu hastaların erken dönemde fark edilmesi ve 30 -35 yaşından önce tedavi edilmesi, erken kireçlenmeyi önler.Bu tedavi kalça eklemi yetersizliğini düzelten kalça protezine olan ihtiyacı geciktiren bir yaklaşımdır.