Çene Ortopedisi ve Çene Ameliyatları

Çene gelişim problemleri (gelişim yetersizliği veya fazlalığı) ve asimetriler, çene ve çene eklemi fonksiyonlarını etkilemenin yanında yüz görünümünü ve yüz estetiğini de kötü etkilerler. Çoğunlukla genetik faktörü etkili olsada çevresel faktörler de bu rahatsızlıkların gelişmesinde etkili olabilirler. Çene problemlerinin tedavisinde yaş çok önemlidir. Erken yaşta çene ortopedisi ile tedavi mümkün iken ilerleyen yaşlarda çene ameliyatları (ortognatik cerrahi) gerekebilir.

Çene Ortopedisi:

Büyüme ve gelişim çağındaki çocuklarda, çene problemleri (çenelerin gelişim yetersizliği, fazlalığı vs.) ağız dışı ve ağız içi aygıtlarla tedavi edilebilmektedir. Bu anlamda yaş çok önemlidir, büyüme ve gelişim dönemi geçirilirse bu problemlerin düzeltilmesi için çene ameliyatları gerekebilir. Çene darlığı, çene gelişim fazlalığı veya yetersizliği bulunan çocuklar erken yaşta (9-14 yaş arası) bir ortodontiste muayene olmalıdır.

Ortognatik Cerrahi:

Büyüme ve gelişimini tamamlamış bireylerdeki çene düzensizlikleri (çenelerin yetersiz veya fazla gelişimi) ve asimetriler ortognatik cerrahi (çene ameliyatı) ile tedavi edilirler. Genellikle ameliyattan önce ortodontik tedavi (tel tedavisi veya şeffaf plak tedavisi) ile dişler bulunduğu çene kavislerinde ideal konumlarına alınırlar ve cerrahi öncesinde planlanan çene hareketlerine rehberlik edecek cerrahi splintler (plaklar) üretilir. Üretilen splintlerle birlikte ameliyatı bir çene cerrahı gerçekleştirir. Genellikle ameliyattan sonra birkaç ay daha ortodontik tedavi sürer ve son düzenlemelerle birlikte tedavi sonlandırılır. 

    Çene ameliyatlarıyla birlikte dişler ve çeneler ideal konumlarına alınırlar ideal çiğneme ve konuşma fonksiyonu sağlanır. Bunun yanında yüz görünümünde de dramatik değişiklikler elde edilir.

    Çene Eklemi Tedavisi:

    Günümüz yaşantısında diş gıcırdatma, çene eklemi ağrıları ve eklem sesleri çok sık karşımıza çıkmaktadır. Kapanış bozukluğu, stres, erken temas gibi faktörler çene eklemi rahatsızlıklarına sebep olmaktadır. Çene eklemi (temporomandibular eklem) oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir. Sağ ve sol olmak üzere iki çene eklemi mevcuttur.

    Eklem problemleri başlangıçta ses (clicking), hafif ağrı ve çenede kayma şeklinde kendilerini gösterirler. İlerleyen aşamalarda ise bunlara ek olarak şiddetli ağrılar, baş-boyun ve kulak bölgesine yayılan ağrı, ağız açmada kısıtlılık gibi semptomlar görülür.

    Eklem rahatsızlarında birkaç farklı tedavi yöntemi uygulanmakla birlikte en çok eklem splintleri uygulanmaktadır. Eklem splinti, çene eklemi ve diskine gelen yükleri azaltmak, kasları rahatlatıp ideal kapanış kas hafızasını oluşturmak ve temporomandibular eklem bölgesindeki hasar görmüş dokuların tamirine izin vermek amacıyla kullanılmaktadır.