Çevrim İçi Kumar
Yazar İlim Bükülmez • 26 Ağustos 2024 • Yorumlar:
İnternet, bilgisayar, akıllı telefon ve diğer tüm elektronik cihazların kullanımının son yıllarda artış göstermesi ile birlikte faydalarının yanında aşırı kullanımla birlikte bazı olumsuz sonuçlar da görülmektedir. Dünya Sağlık Örgütünün açıklamalarına göre kumar oynama bozukluğunun yetişkinler arasındaki yaygınlığı %0,1 ile %5,8 arasında değişmektedir. Yani yılda yaklaşık 350 milyon kişi problemli kumar oynama davranışı göstermektedir. Online kumarın bu kadar artış göstermesinin birçok sebebi bulunmaktadır. Erişimin kolay olması, yer ve zaman göstermeksizin akıllı telefon ya da bilgisayardan oynanabilmesi ve kumarın yeni formları erişilebilirliği ve kullanılabilirliği önemli ölçüde arttırarak bağımlılığın önünü açmıştır. Yaşadığımız Covid-19 pandemisi de bu durumu etkilemiştir. Evde daha fazla vakit geçirmek zorunda kaldığımız bu dönemde insanların stresle başa çıkma yöntemi olarak online kumara başvurduğunu söyleyebiliriz. Bunlara ek olarak ekonomik belirsizliklerden dolayı insanların hızlı para kazanma arayışı da kumar oynama davranışına sebep olmaktadır. Kumar, birçok kişi için kısa vadede finansal sorunlara çözüm olarak görülse de uzun vadede bu kişiler daha büyük borçlar ve sorunlarla karşı karşıya kalmaktadır.
Ülkemizde kumar oynamak tamamen yasa dışıdır. Yasa dışı bahis ise lisanssız veya izinsiz bahis sitelerini, yeraltı bahis aracılığıyla gerçekleştirilen bahis faaliyetlerini ifade etmektedir. Yasa dışı bahis oynayan bireylere idari para cezaları uygulanmaktadır. Maalesef birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de yasal düzenlemelerde bazı eksiklikler mevcut durumda. Çevrim içi kumar yasa dışı olmasına rağmen yasadışı sitelere erişim kolaylığı bağımlılığın riskini arttırmaktadır. Lisanssız ve denetimsiz sitelere erişimle ilgili düzenlemelerin getirilmesi önemli olacaktır. Aynı zamanda online kumar bağımlılığıyla mücadelede, psikolojik destek ve tedavi hizmetlerinin erişilebilirliği artırılmalıdır. Verilen hizmetlere erişimin kolaylaşması bağımlılıkla başa çıkmada önemli bir adım teşkil etmektedir.
Kumar bağımlılığının birey ve aileler üzerinde uzun vadeli etkilerini geniş kapsamlıdır. Kumar bağımlılığı aile içi ilişkilerde ciddi gerilimlere sebebiyet vermektedir. Bağımlı bireyin, kumar borcu olması ya da elde ettiği tüm parayı kumarda harcaması hem bireyin hem de aile bütçesine zarar vererek huzursuzluk ve aile içi çatışmaların yaşanmasına sebep olmaktadır. Aynı zamanda bireyde ciddi sosyal izolasyona yol açmasıyla beraberinde de yalnızlık ve depresyon gibi ciddi psikolojik sorunlar gözlemlenmektedir.
Online kumar sitelerine erişimin kolaylığı ile birlikte artık çocuk ve ergenlerde de maalesef kumar oynama davranışını gözlemlenmektedir. İngiltere Kumar Komisyonu tarafından 2021 yılında yayımlanan araştırma sonuçları kumar oynama bozukluğu açısından çocuk ve ergenlerin risk altında olduğunu ortaya koymuştur. Kumar oynamayan çocuklar bile, çevrelerinde kumar oynayan yakınlarını gözlemleyerek gelecekte kumara ilgi duymaya başlayabilirler. Komisyon, gençlerin finansal bağımsızlık kazandıktan sonra ailelerinden uzaklaşarak kumar oynamaya yönelebileceklerini ve bu durumun olumsuz sonuçlarla karşılaşmalarına neden olabileceğini belirtmektedir. Ergenlik döneminde bağımsızlık arayışı ve risk alma eğilimi, kumara başlamalarına sebep olabilmektedir. Çocuk ve ergenler arasında online kumar bağımlılığının yaygınlaşmasını önlemek için etkili uyarılar ve eğitimler geliştirilmesi kritik öneme sahiptir. Okullarda her türlü bağımlılığın zararları ile ilgili eğitimlerin verilmesi çocukların kumar bağımlılığıyla ilgili de farkındalık kazanmalarını sağlayacaktır. Aynı zamanda burada ebeveynlere de büyük iş düşmektedir. Çocuklarının çevrim içi aktivitelerini gözlemeleri ve onlarla kumarın tehlikeleri hakkında yaşlarına uygun olarak konuşmaları fayda sağlayacaktır. Bu konuda okulların rehberlik servisinden destek almaları önemlidir.
Medya, gençlere erişim için önemli bir araçtır. Özellikle sosyal medyada gençlerin sıklıkla kullandığı platformlarda kumar bağımlılığı ve zararlarıyla ilgili gençlerin dikkatini çekebilecek kısa ve etkileyici videolar paylaşılabilir. Verilen mesajlar hedef kitlenin özelliklerine uygun ve yaratıcı olmalıdır. Devlet destekli kamu spotları, kumar bağımlılığına karşı toplumsal farkındalık yaratmada etkili olabilir. Medya kampanyaları, kumar bağımlılığına karşı yardım hatlarının ve destek hizmetlerinin tanıtımını da içermelidir. Bu sayede kumar sorunuyla karşı karşıya olan bireyler ihtiyaç duydukları desteğe daha kolay ulaşabilirler.