ÇİFT - AİLE TERAPİSİ
Yazar Evrim Ebru Yılmazer • Psikolog • 9 Aralık 2016 • Yorumlar:
Toplumun en küçük birimi ve temel taşı olan aile, bireylerin psikogelişim süreçlerinin ve ruhsal
sağlıklılık ya da sağlıksızlık hallerinin belirleyicisidir. İnsanın ihtiyaçlarını karşılayabileceği doğal
ve güvenli yer kendi ailesidir.
Ailenin tanımı üzerinde henüz bir anlaşmaya ulaşılamamıştır. Aileye yaklaşımda en sık kullanılan
sistemik bakış açısına göre; aile bir geçmişi paylaşan, duygusal bağı olan, bireysel aile üyelerinin
ve ailenin bütününün ihtiyaçlarını karşılamak için stratejiler planlayan bireylerden oluşmuş
kompleks bir yapı olarak tanımlanır.
Aile fonksiyonlarını yerine getiren ve üyelerine doyum sağlayan ailelere sağlıklı aile denir.
Duyguları paylaşma
Bireysel farklılıkları kabullenme
İlgi ve sevgi duygularının gelişimi
İşbirliği
Mizah duygusu
Yaşamı sürdürmek ve güvenlik için temel ihtiyaçların karşılanması
Problem çözme
Geniş bir felsefi düşünce
Taahhüt
Takdir etme
İletişim
Birlikte zaman geçirme
Maneviyat
Başa çıkma becerileri
Aile fonksiyonlarının birkaç farklı bölümlerinin yeterince yerine getirilememesi nedeni ile sağlıksız
aileler oluşabilir.
Ailenin gücünü, aile içi iletişim belirler. Günümüz koşullarında, gelişen teknoloji, sosyoekonomik
sorunlar vs nedeni ile iletişime yeterli önem verilemeyebilmektedir.
Humphyres (1998) sağlıklı ve sağlıksız ailenin iletişim kalıplarını tanımlamıştır.
Aktif dinleme
Yargılamama
Özgür bırakma
Empati
Eşitleme
Açık olma
Hazırlıklı olma
Tutarlılık
Yargılama
Denetleme
Üstünlük taslama
Katılık
Nötralize etme
Zıtlık içeren mesajlar
Çifte mesaj
Fazla kabullenme/fazla eleştirme
Kişiselleştirme
Günah keçisi yapma
Hedef değiştirme
Üçgenleme
Mitler
Sırlar
Aile içinde krize neden olan her durum, profesyonel yardım gerektirebilir. Evliliğin ilk yılı, doğum
sonrası dönem, çocukların ergenlik dönemi, çocukların evden ayrılma süreçleri, emeklilik dönemi
aile içi krize aday dönemlerdir. En sık başvuru nedenlerinden biri, eşlerden birinin evlilik dışı
ilişkisinin olması ve diğer eşin bunu öğrenmesi sonucu yaşanan krizdir. Bireyler arasında iletişimin
bozulduğu, çatışmaların yoğunlaştığı, kişilerin kendilerini mutsuz olarak ifade etmeye başladıkları
her durumda, dışarıdan uzman bir gözün yardımı ile ilişkiyi gözden geçirmek, ilişkinin yeniden
yapılanmasını sağlayıp, geri dönüşsüz sonuçları engelleyebilmek mümkündür.
Ülkemizde pek nadir olmakla birlikte, dünyada birçok ülkede, çiftler evlenmezden önce ilişkileri ile
ilgili danışmanlık almayı ve evliliklerine daha sağlıklı adımlar atmayı sıklıkla tercih etmektedirler.
Ya da boşanmak üzere olan bir çift, ayrılma süreçlerini değerlendirmek için danışmanlık hizmeti
almayı isteyebilmektedir.
Çift/aile terapisinde, bu alandaki çeşitli kuramsal yaklaşımlardan faydalanılarak, aile ile ilgili bilgi
toplanır, aile kalıpları incelenir. Bireylerin ilişki içindeki motivasyonları, ilişkiden beklentileri, kişilik
ve davranış özellikleri ve bunun ilişki üzerine yansımaları, iletişim kalıpları, genogramları, ilişki
içindeki koalüsyonları üzerinde çalışılır. Zaman zaman ödevler verilerek, ilişkideki aksak alanlar
onarılmaya çalışılır.