Çift Terapisi ve Çift İlişkisinde Güvenli İşleyen İlişki Kurmanın Önemi

Çift terapisi, çiftlerin ilişkilerindeki çeşitli sorun ve tıkanıklıkları anlama, çözme ve aralarındaki ilişkiyi geliştirmelerine yönelik bir terapi şeklidir. Çift terapisinde çiftlerin birbirleriyle güvenli ve sağlıklı ilişki kurma, çatışma çözme, farklılıkları uzlaştırabilme ve sağlıklı tartışma becerileri kazandırma amaçlanmaktadır.

Çiftlerle çalışırken hatalı ya da suçlu aranmaz. Çift terapisti avukat ya da hâkim değildir. Kimin haklı kimin haksız olduğuna karar vermez. Çift terapisinde var olan sorunu çözmek için, her iki tarafın da sorumluluğu alması sağlanır. Çift terapisti, çiftlerin neden haksızlık duyguları hissettiklerini anlamaya çalışır. Her iki tarafın da güvende ve anlaşılmış hissetmesini sağlar. Çiftlerin birbirinin psikolojik ihtiyaçlarını anlamalarına yardım eder.

Yapılan araştırmalara göre, mutlu olan çiftlerin hastalık oranları düşmekte ve bağışıklık sistemleri güçlenmektedir. İlişkilerinde mutluluğu yakalayan çiftlerin ömürleri uzamaktadır. Çift ilişkisinde eşlerin mutlu olma ve mutlu kalabilme niyetini gözeterek ilişkileri için çaba harcamaları ve özen göstermeleri o ilişkinin sağlıklı olmasında çok önemlidir. İlişkiye gereken özen gösterilmediğinde başta çocuklar olmak üzere çiftlerin her biri çok olumsuz etkilenmekte ve bu etkiler uzun yıllar sürmektedir. Stres hormonu olan kortizon sürekli salındığında kalp ve kanser gibi ciddi rahatsızlıkların ortaya çıkma olasılığı da artmaktadır. Depresyon da sıklıkla görülmektedir.

Çiftlerin genellikle yaşadıkları sorunlar şunlardır;
*İletişim kopukluğu
*Aldatıma veya aldatma
*Aşırı kıskançlık veya güvensizlik
*Haksızlığa uğradığını hissetme
*Yoğun ve kırıcı tartışmalar
*İlgisizlik
*Cinsel sorunlar
*Boşanma isteği
*Çiftlerin kendi ailelerinden kaynaklanan sorunlar
*Öfke patlamaları

Çiftlerin psikolojik desteğinde uygulanan “Duygu odaklı çift terapisi”, “İmago çift terapisi”, “Gottman Çift terapisi”, “PACT çift terapisi (psiko-biyolojik yaklaşım)” gibi çeşitli çift terapi yaklaşımları vardır. Merkezimizde ağırlıklı olarak kullanılan PACT modeli çift terapisi psikoloğumuz Zerrin Gündüz uygulanmaktadır. Zerrin Gündüz, PACT terapisini şöyle anlatıyor:

“Bu yaklaşıma göre, eş bir bağlanma nesnesidir. Güvenli bağlanmada sorunlar yaşayan kişiler, ilişkilerinde daha çok sorun yaşamaktadır. Çiftlerle çalışırken asıl hedef, çiftlerin birbirlerini tetiklemelerini azaltarak, güvende hissettikleri bir ilişki kurmalarına yardımcı olmaktır.

PACT yaklaşımında terapist, aşağıda belirtilen temellerden hareket eder;
1 - Çiftler birbirinin uzmanı olmalıdır.
2 - Çiftler hayatta birbirlerinin ilk başvurduğu kişiler olmalıdır.
3 - Birbirini tanıyan çiftler, birbirini memnun etmeyi ve sakinleştirmeyi bilmelidir.
4- Günlük hayatları yoğun olan çiftler, bağlantıda kalabilmek için uyuma ve uyanma, karşılama ve uğurlama ritüelleri yaratmalıdır.
5- Çiftler hayatındaki iş, çocuklar, kendi ailesi, arkadaşları gibi “çift baloncuğu” dışında kalan üçüncüleri yönetebilmeli ve önceliğin her zaman eşi olduğunu hissetmeli ve bunu eşine hissettirmelidir.
6- Çiftler sıklıkla göz teması kurarak, herhangi bir anda aşkı yeniden alevlendirebilmelidir.
7- Çiftler yaşadıkları sorunları tartışmadan kaçındıkları için sorunun üstünü örtme eğilimi yerine uzlaşabilecekleri bir tartışma ortamı yaratmalıdır.
8- Çiftler birbirinin stresini azaltıp sağlığını daha iyi tutabilmelidir.
9- Çiftler çocuk yapmak, başka şehre taşınmak, tatile çıkmak gibi önemli veya güncel konularda karar alırken birbirine danışmalıdır.
10- Çiftlerde her biri diğerinin kişilik yapısından kaynaklanan empati kuramama, eşindeki değişiklikleri görsel olarak fark edememe gibi eksiklikleri anlayıp telafi etmesinde destek olmalıdır.”

Çift terapisi evliliğin her aşamasında alınabilecek bir hizmettir. Özellikle sorunlar büyümeden destek alınması, ilerleyen süreçte ortaya çıkabilecek sorunları ve krizleri önlemektedir. Hastalıklarda erken teşhis ve tedavinin hayatı kurtarması gibi, evliliklerde de sorunlara erken müdahale etmek ve önlem almak devam ve onarımı zor olabilecek, sonu boşanma ile sonuçlanabilecek travmatik olayların yaşanmasını engelleyebilir. Bazen devam etmesi mümkün olmayan ilişkilerin bitmesi gerekebilir. Çift terapisti ilişkinin sağlıklı bir şekilde bitirilmesi konusunda destek vermek zorunda kalabilir.

Evliliğe hazırlık sürecinde, ileride oluşabilecek krizlerin önlenmesi ve evliliğin sağlıklı temeller üzerine oturtulması için, evlilik öncesi danışmanlık hizmeti almak çok faydalı olmaktadır. Evliliğin ilk yıllarında eşler birbirini tanıma ve uyum sağlama sürecinde oldukları için riskli dönemlerdir. Bu yıllarda evlilik yara alırsa ilişkinin onarılması daha zor olmaktadır. Oluşabilecek sorunları önceden konuşmak, evlilik süreci ve sağlıklı ilişki kurma konusunda danışmanlık almak, riski en aza indirmektedir.