Cilt Gençleştirmede Fraksiyonel Lazerlerin Kullanımı
Yazar Esra Çelik Şenel • Plastik Rekonstrüktif Ve Estetik Cerrahi Uzmanı • 2 Mayıs 2017 • Yorumlar:
Medikal tedavide ışığın kullanımı, laser ile yayılan ışınımın amplifikasyonu (büyütülmesi) sayesinde son derece popüler bir uygulamaya dönüşmüştür. 1960’lardan başlayarak, çeşitli tedavi uygulamaları için bir çok laser cihazı geliştirilmiştir. Laserler, yüksek enerjili ışık demetini spesifik olarak seçilmiş dokulara yönlendirirler. Bu ışık demetleri, bir renk veya dalga boyunda, farklı güçlerde olup, farklı doku tiplerini hedef alırlar. Cildin spesifik tabakasına yönlendirilen ışık kaynağı bir hasara yol açar. Buna selektif fototermoliz denir. (foto = ışık, termoliz = ısı tarafından ayrışma)
Laserler ablative ve nonablative olmak üzere 2 genel gruba ayrılabilir: Ablative laserlarda ( örn: 10 600 nm CO2 laser, 2940nm erbium: YAG), cilde gönderilen yoğun laser enerjisi, ciltteki suyu hedef alarak ısıtır, bu da su ve dokularda buharlaşmaya sebep olur. Ciltteki bu yaralanma ve iyileşme sürecini takiben yeni kollagen üretimi gerçekleştirilir. Bu tedavilerin enfeksiyon, iz bırakarak iyileşme, açık renk lekeler bırakma, dokunun yapısında doğal olmayan sonuçlara yol açabilmesi gibi çeşitli komplikasyonları mevcuttur. Bununla beraber, bu uygulamalardan sonra cildin tam olarak iyileşmezsi aylar alır ve çok iyi bir bakım yapılmak zorundadır. Kullanım alanları da kısıtlıdır.
Nonablative tedaviler daha güvenlidir ancak uygulama esnasında soğutma gerektiği için tedavinin etkinliği daha azdır. Nd:YAG 1320 nm pulsed laser, IPL bunlara örnektir.
Fraksiyonel fototermolizle beraber, fraksiyonel cilt yenileme, tedavide en yeni sınıf olarak sunulmuştur. Burada çeşitli dalga boyları ile cildin üst tabakasında binlerce sağlam doku ile çevrili mikroskobik yaralar oluşturulur. Ciltteki yenilenme etkisi, cildin orta tabakasındaki koagülasyondan, daha derin yeniden yapılanma ve kollajen oluşumu etkisi ise dermissin protein yapısında parçalanmadan dolayı olur. Fraksiyonel fototermolizde sadece hedef bölgede, spesifik zonlar etkilenir, diğer zonlar sağlam olarak korunur. Fraksiyonel lazerlerde dalga boyu 1550nm den başlar. Fraksiyonel laserlar hem ablative hem de nonablative olarak kullanılabilir ve diğer ablative laserlerdeki yan etkiler bunlarda görülmez.
Fraksiyonel fototermoliz, ilk olarak 2003 yılında Fraxel SR adı ile Reliant Technologies (Palo Alto, Calif.) üretilmiştir. Amerika’da 2004’de göz çevresi kırışıklıkları, 2005’de cilt gençleştirme ve melasma (gebelik lekesi), 2004’de pigmente lezyonlar (koyu renkli lekeler), çiller, yaşlanma lekeleri ve 2006’da akne tedavisinde FDA (Food and Drug Administration) onayı almıştır. Fraxel SR , 50-150 mikron çapında, cm2 de 400-6400 tedavi zonu oluşturur. Mikroskobik tedavi zonlarının her biri, cildin üst tabakasından orta tabakasına kadar uzanan ısı ile parçalanmış kollajen sütunlarından (kolonlarından) oluşur. Ablative laserların tersine, fraksiyonel laserlar tedavi edilen cildin sadece %20’sini koagüle eder, böylece korunan cilt adaları ve tedavi edilmeyen dermis alanları cildin yeniden iyileşmesi esnasında, derinin bariyer fonksiyonunu koruyarak, iyileşmeyi hızlandırır.
Fraxel SR Laser (Solta Medical, Inc.), derin dermisde (derinin derin tabakası), binlerce mikrotermal tedavi zonu oluşturur. Fraksiyonel laserla cilt gençleştirmede bu zonların etrafında sağlam dokuların kalmasını sağladığı için, cildin iyileşmesi çok daha hızlı olur. Daha da önemlisi, CO2 laser’da görülen geç dönem komplikasyonlar (istenmeyen sonuçlar) görülmez ve bütün cilt tipleri güvenle tedavi edilir. Tedavi edilen bölgede, papiller dermisdeki (cildin üst tabakası) kök hücreler ve melanositler(cilde rengini veren hücreler)in çoğu zarar görmez ve korunur. Hem cildin hızlı iyileşmesi hem de kollajen yapımı sağlanır.
Klinik çalışmalarda, 1 hafta ara ile 4-6 tedavinin yeterli olduğu görülmüştür. Topikal anestezi (krem ile uyuşturma) uygulanması tedaviyi kolaylaştırır.
Yan etkileri genellikle minimaldir. Tedaviden 1 saat sonra hafif güneş yanığı hassasiyeti meydana gelir. Ciltteki pembelik 1-3 gün devam eder. Bu iyileşmenin normal bir göstergesidir. Şişme çok azdır. 24 saat içinde yeni epidermis oluşur. Cilt bu aşamada pul pul olur ve bronzlaşır. Mutlaka güneş koruyucu kullanılmalıdır. Ciltteki düzelme süreci 3-6 ay alır.
Fraxel 1500 (Fraxel Re:store, Solta Medical,Inc.), kliniğimizde kullandığımız fraksiyonel laser olup, daha önceki SR versiyonunun ilerlemiş optik teknolojiye sahip, Fraxel SR laser’dan % 30 daha derine etkili, doz kontrolü daha güvenli olan formudur. Cilt yüzeyinin 1mm altına kadar etkilidir. Bu cihazın en zor tedavi ettiği bölge ağız çevresi kırışıklıkları olup, 2-4 hafta ara ile 4-6 seans tedavi gerektirir. Sıklıkla ağız çevresi kırışıklıklarının tedavisinde, dolgu ve yağ enjeksiyonları ile kombinasyon gerekmektedir. Bu cihaz ile
- Doz kontrolü ile maksimum etkinlik sağlanması
- Optimum tedavinin sağlanması hedeflenmiştir. Bu özellikleri sayesinde, her hastada tahmin edilebilen sonuçların elde edilmesini sağlar.
SONUÇ: Cilt gençleştirme tedavilerimde, mutlaka çeşitli ilaç kremler ile cildi hazırlıyor ve fraxel’i uyguluyorum. Tecrübelerime dayanarak zaman zaman gerekli gördüğüm diğer cilt tedavilerini de protokole dahil ediyorum. Cilt yenileme, melasma, postinflamatuar hiperpigmentasyon, güneş lekeleri ve güneş hasarı, göz çevresi kırışıklıkları, akne skarları (sivilce izleri), ameliyat izleri, boyun kırışıklıkları, dekolte ve ellerin tedavisi, ciltlerinin yenilenmesi, çatlak tedavisinde oldukça iyi sonuçlar almaktayım. Fraksiyonel laserlar, cilt tedavisinde çığır açmış son derece güvenli ve etkili laserlerdir.