Çocuğuma Neler Oluyor?
Yazar Cansu Kurultay Kursan • Psikolog • 14 Nisan 2021 • Yorumlar:
Fiziksel, zihinsel, ruhsal ve sosyal olarak birçok değişimin yaşandığı ergenlik döneminde ailelerin en sık sorduğu sorular ‘Çocuğum neden böyle davranıyor? Neden bu kadar öfkeli? Neden böyle oluyor?’ gibi neden kelimesiyle başlayıp cevabı bulmakta güçlük çekilen sorular oluyor. Öncelikle şunu bilmeliyiz ki bu bir süreç. Değişim her alanda bir anda gözle görülür ve yoğun hissedilir şekilde oluştuğu için size yabancı geliyor ve kendinizi çözüm bulamamış, çaresiz hissediyor olabilirsiniz. Halbuki ergenliğin yaşanıyor olması bireyin sağlıklı bir gelişim sürecinin olduğunun göstergesidir. Peki bu süreci daha iyi yönetmek için neler yapabiliriz derseniz öncelikle süreçle ilgili ne kadar bilgi sahibi olursanız o kadar eliniz güçlenir.
Ergenliğe kişi bir anda girmez. Ergenlik öncesinde puberty (ön ergenlik) dediğimiz bir dönem vardır. Erkeklerde bu 11-12 yaşlarında başlarken kızlarda bu süreç 10-11 yaşlarında başlayabilir. Ön ergenlik döneminde değişimler gözlemlenmeye başlar. Fiziksel olarak cinsel bölge ve koltuk altında kıllanmalar oluşabilir. Erkeklerde cinsel organda büyüme kızlarda göğüslerde büyüme meydana gelebilir. Kızlar ve erkeklerde boy uzamaları görülür. Zihinsel olarak ön ergenliği yaşayan birey düşünmeden hareket edebilir. Karşı cinsin ilgisini çekmeye yönelik davranışlarında artış olabilir. Bedensel görünümü ile ilgili uğraşında artış gözlemlenebilir. Duygusal olarak çabuk öfkelenip alınabilirler. Daha içine kapanık olarak nitelendirip hep odasında vakit geçiriyor bizimle ilgisi yok diyerek sitem edebilirsiniz. Sosyal olarak ise arkadaş kavramı çok önemli bir yerdedir. Bir sosyal gruba dahil olmak onun için çok önemlidir ve çoğu vaktini arkadaşlarıyla iletişim halinde geçirmek isteyebilir.
Kızlarda 13 yaş civarı, Erkeklerde ise 14 yaş civarı ergenliğe adım atılır. Erkeklerin seslerinde belirgin kalınlaşma meydana gelir. Deri kalınlaşması, sivilcelenme, sakallarda artış ve sert bir görünüm kazınımı izlenir. Kızlarda ise adet görmeye başlama, sivilcelenme gibi fiziksel değişimler oluşabilir. Bunların yanı sıra hem kızlar hem erkeklerde duyguların yoğunluğunda artış, kendine güvensizlik hissi, aşırı hayalperest olma, otoriteye karşı gelme, aşık olma, çalışma ve sorumluluklara karşı isteksizlik ve ben merkezci düşünce yapısı gözlemlenebilir. Hem yalnız kalmak isteyip hem de yalnızlıktan yakınabilirler ya da beni anlamıyorsunuz diyip öfkelenerek kendilerini anlatmak istemeyebilirler. Bu düşünce yapısı aile ve sosyal çevrede iletişim sorunlarına sebep olabilir. Peki ne yapmak lazım?
İlk adım olarak biz bir ekibiz mesajı vermek ergene yalnız olmadığını ve kabul görüldüğünü hissetmesine yardımcı olacaktır. Sizinle bir fikrini paylaştığında size ne kadar saçma gelirse gelsin düşünceyi reddedip yok saymak yerine seni anlıyorum ve dinliyorum mesajı vererek onu dinlemek, fikirlerine saygı gösterip bir birey olarak görmek sizinle olan bağ ve ilişkisini güçlendirmesine yardım eder ve özgüven kazanımını destekler. Bunlara ek olarak ergenlik döneminde ki bireyin bir hobi alanı geliştirmesine destek olmanız hem sosyal ilişkilerini destekleyip bir amaç edinmesine yardımcı olacaktır. Son olarak ergenlik dönemini yaşayan birey değişen gelişen bedeninden hem utanç duyar hem de gurur duyar. Bu hisleri bir arada yaşadığı için kafasını karışık hissedebilir. Ebeveyn olarak bu durumun farkında olmak ve çocuğun kendisini sevmesi, kendisiyle barışık olmasına yardımcı olmak ergenin süreci normalleştirmesine yardımcı olur.
Buna rağmen hala her gün evde tartışma çıkıyor, çok mutsuz, iştah-uyku düzeni yok, sürekli ağlıyor, bize kendini tamamen kapattı diyorsanız bir uzmandan yardım almanız sürecin daha sağlıklı yürümesini sağlayacaktır.
Sevgiyle Kalın..