Çocuğumda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu'nun (DEHB) Varlığını Nasıl Anlarım?

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), genellikle 6 yaş sonrasında tanı konulabilen, dikkat eksikliği, dürtü kontrolünü sağlayamama veya hiperaktivite ile ilgili zorlukları içeren, kişinin işlevselliğini etkileyen nörogelişimsel bir bozukluktur.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR

Bu belirtilerin her birisinin çocuğunuzda/yakınınızda yer alması gerekmeyebilir. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu’nun (DEHB), 3 farklı alt tipi vardır. Bunlar Dikkat Eksikliği olan tip, Dürtüselliği olan tip ve Hiperaktivitesi olan tip olmak üzere ayrılmaktadır. Her çocuğun birbirinden farklı olması sebebiyle bu alt tiplerden yalnızca birisi daha fazla ön plana çıkabilir.

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU (DEHB) BELİRTİLERİ

Bu belirtiler arasında dikkat dağınıklığı, sabırsızlık, sürekli hareket etme ihtiyacı, görevleri sürdürmede ve tamamlamada zorluk yaşama, sık sık unutkanlık yaşama, yerine uygun olmayan ani tepkiler verme, sıra bekleme, söz kesme gibi sabır gerektiren durumlarda uzun süre kalamama yer almaktadır. Aynı zamanda ebeveynlerden sıkça duyduğumuz, “4 saat boyunca uyarmasak ekrana odaklanabiliyor fakat yarım saat ödevine odaklanmakta zorluk çekiyor” gibi ifadeler de Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu’nu çağrıştırmaktadır.

Bu bozukluk, 6 yaş öncesinde çocuklarda Hiperaktivite alt tipinin ön plana çıkmasıyla başlayabilir. Fakat daha çok ilkokul zamanlarında sınıfın düzenini bozmasıyla veya derse odaklanamamasıyla ilgili işlev bozucu davranışlar çocuğun öğretmeni tarafından iletildiğinde fark edilebilir. Çocuklukta tedavi edilmediğinde yetişkinlik dönemine kadar uzadığı da görülmektedir.

DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNUN TEDAVİSİ

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), tedaviye kolay yanıt veren bozukluklardan birisidir. Buna karşın tedavi edilmediğinde çocuklarda, zihinsel becerileri yeterince kullanamama dolayısıyla da akademik başarısında düşüş yaşama ve günlük yaşama uyum sağlamada zorluk yaşaması gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir.

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu’nun sebeplerine baktığımızda genetik olarak aktarılabilmektedir. Bunun yanında erken çocukluk dönemindeki travmatik yaşantılar, doğum esnasındaki komplikasyonlar, erken yaştan beri ekrana maruz kalma süresi da bu bozukluğun ortaya çıkmasına veya etkilerinin çoğalmasına sebep olabilmektedir. Aynı zamanda erkek çocuklarında kız çocuklarından 2 kat daha fazla görülmektedir.