Çocuğumu Yeni Bir Kardeşe Nasıl Hazırlayabilirim?

Eve ikinci kez yeni doğmuş bir bebek getirmek ilk deneyiminizden biraz daha farklıdır. İlkinde odaklandığınız tek şey bir bebeğin bakımı nasıl sağlanır iken ikincisinde, büyük kardeşin bebeğin doğmasıyla birlikte ihtiyaçlarında ne tür değişimler olduğunu da takip etmeniz görevleriniz arasına giriyor. Ancak unutmamak gerekir ki artık bebek bakımı konusunda daha tecrübelisiniz.

Hamilelik Süreci

Bebek doğmadan önce çocuğu hazırlamak oldukça önemli ancak bunu yaparken dikkat etmeniz gereken birkaç durum var. Mesela, okul öncesi çocuğa karnınız belirginleşmeden önce hamileliği haber vermemeniz de fayda var. Okul öncesi çocukların zaman kavramı tam anlamıyla oluşmadığı için haberi erkenden almaları bu süreçte onları heyecanlandırıyor ve sabırsızlandırabiliyor. Hatta, 9 ay onlar için çok uzun bir süre gibi geliyor. Ancak karnınız belirginleştikten sonra çocuğunuzla mutlaka paylaşmalısınız.

Bu süreçte planlı olmakta fayda var. Doğum zamanı yaklaştıkça çocuğunuzu yaşayacağınız süreç hakkında bilgilendirin. Hastaneye gideceğinizi ve orada (eğer gece yatış yapacaksanız) ne kadar süre kalacağınızı ve bu süreçte onun bakımını kimin sağlayacağı hakkında bilgi vermelisiniz. Böylece çocuklar o gün geldiğinde onları nelerin beklediğini bilirler.

Doğum gerçekleşmeden önce büyük kardeşi hazırlamak elbette önemli. Bilgiyi en güvendiği kişi olan ebeveynlerinden alması çocuğun zamanla kafasındaki soru işaretlerini silecek ve kaygı seviyesini azaltacaktır. Ancak bunu yaparken büyük çocuğun yaşı ve gelişimsel özellikleri süreci yönetmeniz açısından yol gösterici olacaktır.

2 yaşından küçük çocuklar yeni bir kardeşe sahip olmanın ne demek olduğunu anlayamayabilirler. Ancak birlikte resimli kitaplara bakıp ailenize yeni birinin katılacağı konusunda konuşabilir ve ‘kardeş’ kavramından söz edebilirsiniz.

2-5 yaş arasındaki çocuklar hala ebeveynlerine çok bağlıdır ve ebeveynlerinin dikkatini yeni doğanla paylaşmasını kıskanabilirler. Bu durumda bebeğin daha çok küçük olduğunu ve kendi ihtiyaçlarını karşılayamayacağı için ilgiye ihtiyacı olduğunu anlatabilirsiniz.

Bebek için alışverişe çıktığınızda büyük kardeşin fikirlerini alabilir seçim yapmasına teşvik ederek yardım etmek isterse edebileceğini söyleyebilirsiniz. (Ancak çocuk istemiyorsa kesinlikle zorlamamalı.)

Büyük çocuk bu süreçte bebekken aynı ilgiyi kendisinin alıp almadığını merak edebilir. Birlikte çocuğunuzun doğum hikayesi hakkında konuşabilir ve bebeklik resimlerine bakabilirsiniz.

Ayrıca büyük çocuğunuzun yaşı kaç olursa olsun yeni bebek geldiğinde bireysel ilgi gördüğünden emin olun. Fotoğraf veya video çekiyorsanız büyük çocuğunuzu da dahil edin, akrabalar ya da misafirler ziyarete geldiğinde gündemin sadece yeni doğan bebek olmasına izin vermeyin. Sohbet sırasında büyük kardeşin bu süreçteki desteğinden bahsedebilirsiniz. Bu ziyaretler sırasında misafirleriniz bebek için hediye getirebilir. Büyük kardeş bu tür durumlarda kendini değersiz hissedebilir. Ebeveynleri olarak evde 1-2 tane hediye bulundurmanız bu süreç için kurtarıcı olabilir.

Bebeğin eve geldiği ilk gün ve haftalarda rutinleri mümkün olduğunca düzenli tutmaya çalışın. Bunun sebebi, çocuğunuz değişen rutinlerini bebeğin eve gelişine bağlayabilir.

Mesela, doğumdan hemen sonra büyük çocuğu okula başlatmak ve oryantasyon sürecine girmek iyi bir fikir olmayabilir. Çocukta yeni bebeğin eve gelmesiyle birlikte sürgün edildiği düşüncesi oluşabilir.

Bebek için bir oda değişikliği yapmayı planlıyorsanız bunu doğumdan en az 1-2 hafta önce büyük kardeşinde fikrini alarak planlayın.

Çocuğunuza tuvalet eğitimi vermeyi düşünüyor veya yatak odasındaki beşikten yatağa geçmesini planlamak gibi önemli bir dönüm noktasında olduğunuzu düşünüyorsanız bu tür değişiklikleri doğumdan bir süre önce veya bebek eve geldikten bir süre sonra yapmanızı öneriyorum.

Çocuklar bir bebeğin bakımına yardımcı olmak isterler ve genellikle bu sorumluluk onlara büyük keyif verir. Sizler bunu bir fırsat olarak görebilirsiniz. Bu süreç kardeşler arasında olumlu bir şekilde etkileşim kurma şansı yaratabilir. Ancak çocuğunuz bebeğe hiç ilgi göstermiyor/yok sayıyor ise endişelenmeyin ve zorlamayın. Zaman alabilir.

Bebek uyuduğu sırada büyük çocuğunuza zaman ayırmaya özen gösterin. Sadece onun için özel bir zamanın olduğunu bilmek, yeni bebek hakkında herhangi bir kızgınlık veya öfkeyi hafifletmeye yardımcı olabilir.

Yeni bir aile üyesinin katılımıyla çocuklar baş etmekte zorlanabilir. Büyük çocukları duyguları hakkında konuşmaya teşvik edin. Tüm bu dikkat ettiğiniz unsurlara rağmen çocuklar ne kadar ileri gidebileceğini merak eder ve sınırlarını denemek isteyebilirler. Bebeği tehlikeye atacak bir hamlede bulunurlar ise; sınırlarınızı gevşetmemelisiniz ve ‘Birine böyle davrandığında canı acıyabilir.’ diyerek uyarıda bulunmalısınız. Ancak hangi duyguların bu davranışı motive ettiğini de anlamaya çalışın. Bebeğe zarar verebilecek davranışlarda artış olduğunu ve bu denemelerin sıklaştığını düşünüyorsanız, çocuğunuzun sizinle daha fazla birebir zaman geçirmeye ihtiyacı olduğunun sinyali olabilir. Sizler bu durumda duygularının önemli olduğunu ancak bunu uygun şekilde ifade etmesi gerektiğini konuşabilirsiniz.

Tüm bu aldığınız önlemlere rağmen kontrolün elinizde olmadığını ve artık başa çıkamadığınızı düşünüyorsanız mutlaka bir uzmandan destek alın.