Çocuğun Okula Uyum Süreci

Çocuğun ev ortamından okul yaşamına başlaması, onun yaşantısındaki en önemli olaylardan biridir. Çocuğun bu dönemi sarsıntısız, iz bırakmadan ve kolay atlatabilmesinde gittiği okulun alt yapısı, okulun ortamı, okul personeli ve öğretmenlerin niteliği kadar ailenin tutumu ve katkısı da son derece önemlidir. Okula yeni başlayan her çocuğun az ya da çok endişeleri, korkuları ve kendi kendine sorduğu soruları vardır.

* Okula neden geliyorum?

* Okuldaki insanlar benden ne bekliyorlar, beni nasıl algılıyorlar?

* Arkadaşlarım beni kabul edecek mi?

İhtiyaçlarımın ve isteklerimin farkındalar mı?

* Evden farklı olarak okulda beni neler bekliyor?

UYUM SÜRECİNDE NELER YAPILMALI?

Psikolojik olarak hazır olmalı: Çocuklar anaokuluna psikolojik olarak büyük bir titizlikle hazırlanmalıdır. Öncelikli olarak yapılması gereken şey çocuğa büyüdüğünün ve yakında okula başlayacağının söylenmesidir.

Yeni şeyler öğreneceği söylenmeli: Orada yeni şeyler öğreneceğini, yeni arkadaşlarla tanışacağını ve oyun oynayacağını söylemek; şarkı söyleme, masal dinleme, yap-boz yapma, resim yapma, arabalarla oynama gibi etkinliklerde bulunacağını anlatmak ön hazırlığın temel parçalarından biridir.

Birlikte olamayacağınızı bilmeli: Çocuğa onunla birlikte orada kalamayacağınızın bilincinde olmalıdır. Söylediklerimiz ya da verdiğimiz sözleri durumu geçiştirmek adına değil, gerçeği doğru ve anlayabileceği şekilde aktarmamız gerekir.

Aktiviteler anlatılmalı: Bunun dışında ‘Öğretmeninle ve arkadaşlarınla aktiviteler yapacaksın”, “Bolca oyun oynayacaksın”, “Yemek yiyeceksin” ve “Diğer arkadaşlarınla beraber dinleneceksin” gibi sözler de onu rahatlatacaktır.

Bazı çocukların ağlayacağı anlatılmalı: Çocuğa annesinden ayrılmakta zorlanan çocukların bazen ağlayabileceği anlatılmalı, belki annelerinin onları almaya geleceklerini anlayamadıkları ya da gecikebilecekleri söylenmeli…

İlk gün birlikte kahvaltı edilmeli: Anaokulunun ilk günü aile ile birlikte televizyon vb. açmadan rahatça hazırlanacak zaman ayarlamak önemlidir.

Onu güzel bir günün beklediği anlatılmalı: Çocuğa anaokulunda onu bekleyen güzel bir gün olduğunu ve neler yapabileceğini tekrar sayarak hatırlatın. Ona önceden okula gittiğiniz gün dikkatini çekmiş olan şeyleri hatırlatın (öğretmeni ile daha önce tanışmış ve belki arkadaş edinmiş olabilir.)

Çocuğunuzun anlatacaklarını merakla beklediğinizi belirtin: Çocuğa yemek, uyku, oyun saatlerini bildiğinizi söyleyin ve sabırsızlıkla gününün nasıl geçtiğini anlatmasını bekleyeceğinizi belirtin.

NELER YAPILMAMALI

-Gergin ve endişeli olursanız çocuk bunu hisseder. Mümkün olduğunca rahat olmaya çalışın. Gerginliğinizi ve endişelerinizi çocuğunuza asla yansıtmayın.

-Çocuğa “Görüşmek üzere”, “ben gidiyorum” vb. açıklamalar olmaksızın okula bırakıp kaçar gibi çıkarsanız çocuk kendisini kaybolmuş ve bırakılmış hissedebilir. Okula girmeden öncesinde “seni okula bıraktıktan sonra ben gideceğim. Akşam okul saati bittiğinde gelip alacağım” diyerek günün akışını çocuğunuza anlatın. Açıklama yapmadan çocuğunuzu bırakıp gitmeyin. 

-Okuldan döndüğünde onu konuşmaya zorlamayın ancak kendiliğinden anlatmaya başladığında ilginizi ve dikkatinizi ona verin.

-Çocuğu bıraktığınızda ağlamalar, bağırmalar yaşanabilir, bu durumda onu sakinleştirmelisiniz. Ancak her gün, tüm gün boyunca çocuğunuzun yanında kalmanız mümkün olmayacaktır. Zaten bu tutum okula alışmasını engeller. Onu sakinleştirdikten sonra öğretmenine teslim etmelisiniz. Bu olmadığı ve tekrarlandığı takdirde çocuk tek başına baş etmeyi bilmeyen, bağımlı bir çocuk haline dönüşür ve bu durum onu güçsüz, kendine güvensiz hissettirir. 

-Unutmamalısınız ki anaokuluna uyum zaman gerektiren bir süreçtir.

• Çocuğun beklentileri, duygu ve düşünceleriyle bu yeni ortama uyum sağlaması mutlaka zaman alacaktır, uyum süreci oldukça yumuşak bile olsa bu yaş çocuklar için hiç kolay bir olay değildir. 

• Yeni ve yabancı ortama uyum sağlama yetişkin insanlar için bile oldukça sıkıntılı bir durumdur. 

• Genelde çocukların okula tamamen uyum sağlamaları, “hiç ara vermeden düzenli devam ettikleri taktirde” yaklaşık 1-1,5 ay sürer. 

• Bu süre içerisinde hiçbir sorun yaşamadan uyum sağlayan ve bu dönemi rahat atlatan çocuklar olabileceği gibi, farklı düzeylerde geçici sorunlar gösteren çocuklar da olabilecektir.  

• Burada önemli olan öğretmen, öğrenci ve veli iletişiminin sorun çözme ve uzlaşma odaklı olup tutarlı ve sağlıklı şekilde adım atmasını sağlamaktır.

Siz değerli velilerimizin sabırlı ve kararlı olmasını önerir, bu süreçte birlikte olacağımızı unutmamanızı isteriz.  

Aydınlık, huzurlu ve neşeli eğitim hayatının başlangıcı olması temennisi ile …