ÇOCUK BAKIMINDA FİKİR AYRILIKLARI

Başka konularda ortak yönleri olan anne babalar bile çocuk bakımı felsefelerinde
ortak yönler bulmakta zorlanırlar. Anne babaların farklı kişilik yapıları, farklı aile
kökenleri, farklı yetişme biçimleri nedeniyle aslında bu çoğu kez kaçınılmaz bir
durumdur. Bu durumun çocuğun gelişimini nasıl etkileyeceği farklılıkların çocuğa nasıl
yansıtıldığına bağlıdır. Farklılıklar çocuğun gelişimine katkı sağlayacak bir zenginliğe
dönüştürülebileceği gibi, gelişimi olumsuz yönde etkileyen önemli bir sorun olarak da
karşımıza çıkabilirler.

Aslında her anne baba insan oldukları ve değişken ruh durumu içinde
bulunabildikleri için zaman zaman kendi içlerinde bile tutarsız olabilirler. Bu tutarsızlık
anne babanın ruh durumuyla ilgili olabileceği gibi çocuğun yapısı ya da davranışın ortaya
çıktığı koşullara da bağlı olabilir. Örneğin mutsuz, sıkıntılı bir anne çocuğun
mızırdanmasını tolere edemeyebilir. Gürültülü bir top oyunu açık havada uygun bir
mekanda sorun olarak görülmezken evde kabul edilemez gelecektir. Anne babanın hem
kendi içlerinde hem de birbirleriyle her zaman ve her koşulda tutarlı olmalarını beklemek
gerçekçi değildir. Bunu gerçekleştiremeyen anne babalarda bu beklenti kaygı ve
yetersizlik duygusuna neden olmaktadır. Aile içinde tutarlı olunması gereken konu evde
sounların ele alınış biçimi ve bireylerin birbirlerine olan saygılı tutumlarıdır.

Anne baba, çocuğa sevgi gösterilmesi, kurallar-sınırlar ve sorunların ele alınış
biçimi gibi çocuk gelişimindeki çok temel ögelerde fikir ayrılıkları içindeyse; bu
düşüncelerini çocuğun yanında ve birbirini eleştirir tarzda tartışıyorlarsa; birbirlerinin
kurallarını gevşetiyor ya da bozuyorlarsa çocuk neyin doğru neyin yanlış olduğunu
öğrenemeyecektir. Böyle bir ortamda büyüyen çocuk kural tanımayan ya da her fırsatta
kuralları zorlayan, sorgulayan, sorumluluk almayan, evde hırçın ama dışarıda güvensiz
bir çocuk olur. Anne ve babanın farklı uçlarda olması onların bu tutumlarının daha da
belirgin hale gelmesine neden olabilir. Örneğin aşırı hoşgörülü ve yumuşak bir annenin

varlığında, baba disiplin açığını daha katı kurallarla kapatmaya çalışırken, babanın aşırı
kurallarının çocuğa zarar vereceği endişesiyle anne daha da esnek olmaya başlayabilir.
Bu durumda çocuk anneye karşı istekleri konusunda tutturan, ısrar eden, kurallara karşı
gelen bir tutum içine girer. Babanın yanında daha uyumlu gibi görünse de bu sadece
babanın varlığında sağlanabilen bir uyumdur. Anne kuralları “oyuncaklarını toplamazsan
baban kızar” gibi cümlelerle uygulamaya çalışsa da bu yaklaşım çocuğun o kuralın
gerçekten gerekli olup olmadığını sorgulamasına neden olur ve uzun vadede işe yaramaz.
Sonuçta aile bireyleri arasındaki gergin, çatışmalı ilişkiler çocuğun mutsuzluğuna ve
güvensizliğine neden olur. Farklı tutumların neden olabileceği diğer bir olumsuz sonuç da
anne babanın çelişkili davranışlarının çocuk tarafından kullanılmaya başlanmasıdır.
Çocuğun anne babayı yönlendirmesi bu farklı tutumlardan dolayı kolaylaşabilir.

Farklı görüş ve tutumların çocuğa zarar vermemesi için neler yapılabilir:

 Öncelikle çocuk için anne babanın birbirine nasıl davrandığı, birbiriyle
nasıl uzlaştıkları ve birbirlerine karşı gösterdikleri sevgi ve saygının, neye
izin verilip neye verilmeyeceğinden daha önemli bir konu olduğu
unutulmamalıdır. Örneğin çocuğun televizyon izlemesine karşı olan bir
annenin buna izin veren eşiyle çocuğun önünde tartışmaya girmesi
televizyon izlemekten daha fazla zarar verecektir. Anne ya da baba
onaylamadıkları bir tutum için çocuğun önünde aşırı tepki vermektense o
an için sessiz kalıp daha sonra konu üzerinde uzlaşmaya çalışmalıdır.
 Anne baba birbirlerinin fikirlerini dikkatlice ve saygı göstererek
dinleyebiliyor ve zaman zaman birbirine hak verebiliyorsa bu çocuk için
de çok uygun bir örnek olur. Çocuk da farklı görüşleri dinleyebilme ve
uygun şekilde tartışabilmeyi öğrenir.
 Yatma saati, beslenme, disiplin gibi temel alanlarda nasıl davranılacağı
konusunda önceden konuşulup anlaşma yapılabilir.

 Güvenlik önce gelir. Sağlık, güvenlik, beslenme gibi konularda anne baba
uyuşamıyorsa bir uzmanın örneğin çocuk doktorunun önerileri
doğrultusunda hareket edebilirler.
 Sorunların çözümünde anne baba ve çocuk/çocuklar işbirliği içinde
olmalıdır. Çocukların çözümlere birebir katılmaları hem onların sorun
çözme becerilerini geliştirecek hem de anne baba karşı karşıya gelmemiş
olacaklardır.
 Anne baba birbiri hakkında olumsuz, eleştirel biçimde konuşmamalıdır.
Bu çocuğun gözünde ebeveynin otoritesini zedeler ve çocuğun da daha
eleştirel, insanlara karşı olumsuz yaklaşan bir çocuk olmasına neden olur.
 Her bir ebeveyn için çok önemli olan konular belirlenerek, sorumluluk
alanları paylaştırılabilir.
 Çocuğun yanında birbiriyle çelişen mesajlar vermemeye özen
gösterilmelidir. Yemekten önce çikolata yenmesini anne uygun
bulmuyorsa ve buna izin vermemişse babanın “bir şey olmaz bu seferlik
yiyiversin demesi” çocuğun tüm kurallara karşı gelmesi ya da ısrar etmesi
ile sonuçlanacaktır.
 Anne babanın birlikte olmadıkları zamanlarda birbirlerinin kurallarını
bozuyor olmaları da sık karşılaşılan bir durumdur. Örneğin baba çocuğun
kendi yatağında yatmasına özen gösteriyorken babanın evde olmadığı
zamanlarda anne çocukla birlikte uyursa çocuk sadece baba öyle istediği
için yalnız yatması gerektiği mesajını alır. Ebeveynler birlikte olmadıkları
zamanlarda da diğerinin kurallarına saygılı olmalıdır.

Sonuç olarak anne babanın farklı görüş ve tutumları hemen her ailede az ya da
çok var olan kaçınılmaz bir durumdur. Anne babalar bu farklılıkları “benim
dediğim olacak” savaşına dönüştürmedikleri sürece birbirlerini tamamlayarak
çocuğun gelişimine katkı sağlayacak bir zenginlik olarak yaşayabilirler.