Çocuk Hastalıkları
Yazar Erol Gülfidan • Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Doktoru • 1 Temmuz 2019 • Yorumlar:
Özellikle bu dönemde hangi hastalıklar yoğunlukta?
Daha çok viral üst solunum yolu enfeksiyonları vakaları geliyor ama bu dönem zatürre vakalarını da sıkça görüyoruz. Ayrıca viral solununum enfeksiyonlarıyla tetiklenen hışıltılı çocuklarında sık olduğunu da belirtmeliyim. 200’e yakın farklı viral enfeksiyon türü var. Viral üst solunum yolu enfeksiyonlarında, vücut kırgınlığı, ateş, öksürük aksırık ve boğaz ağrısı bulguları olabiliyor. Çocuklarımızın da çoğu kreşe, okula gidiyor ve damlacık yoluyla bulaşabiliyor. Kalabalık ortamlarda ve iyi havalandırılmayan ortamlarda bu hastalıkların bulaşma imkânı yüksek. Dolayısıyla birbirine aktarıyorlar. Büyük çoğunlukla beslenmesini ayarlayıp, sıvı dengesini sağlayıp, yatak istirahati ile geçirebilir. Her sağlıklı çocuğun bir dönemde 5 ila 8 üst solunum yolu enfeksiyonu geçirme ihtimali var. Ayrıca toplumda zatürre olarak bilinen ve tıbbi adı pnömoni olan akciğer dokusunun bakteri, virüs ve diğer mikroorganizmalar tarafından meydana gelen iltihabını da bu mevsimde görüyoruz. Antibiyotikler, tedavinin temelini oluşturur. Ayrıca bol sıvı alımı, istirahat, ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler gibi tedaviler genellikle kullanılır. Hastaneye yatması gereken hastalarda daha farklı tedaviler gerekebilir. Çok ağır zatürre durumlarında yoğun bakımda yatış, solunum desteği uygulanma zorunluluğu doğabilir.Aşılama konusunda son dönemde bazı anne babalar aşı reddi yapıyor.
Çocuklarda gereksiz antibiyotik kullanımı
İnsanların hekimine güvenmesi gerekiyor. Hekim antibiyotik yazmıyorsa tıbbi gereksinim olmadığı için yazmıyordur. Devletin yürüttüğü bu kampanya çok önemli... Eskiden insanlar gidip eczaneden reçetesiz antibiyotik alabiliyordu, şimdi alamıyor ve doğrusu da bu. Bu kamu spotları gerçekten çok etkili oldu, insanlar bilinçlendi. Evet, antibiyotik gerektiren hastalık durumlarında kullanıldığında antibiyotikler büyük bir nimet. Ama gereksiz antibiyotik kullanımında normal doğal floramız bozuluyor ve antibiyotiklere karşı dirençli mikroplar gelişiyor ve biz antibiyotikleri tükettiğimiz kadar, yeni antibiyotiklerde üretilmiyor. Şöyle bir durumla da bazen karşılaşıyoruz, kimi ailelerde antibiyotiğe karşı çok büyük bir direnç varken, kimi ailelerde de antibiyotiksiz geçmez diye bir düşünce var. Biz şunu söylüyoruz; Antibiyotik gereksinimi olduğunda doğru dozda, doğru antibiyotik vermek çok önemli, ancak gereksiz yere örneğin viral bir enfeksiyonda kişiyi antibiyotik havuzunun içine soksanız bile yararı yok.
Ailelere bir hekim olarak çocuk sağlığı ve gelişimi konusunda ne söylemek istersiniz?
Teknoloji konusuna değinmek isterim. Teknoloji önemli ama bence şu an biz teknolojiyi değil teknoloji bizi kullanıyor. Çocuğa yemek yedirmek için televizyonu açmak, eline tablet, telefon vermek doğru değil. Bu sorun herkeste var. Biz teknolojiyi çocuklarımıza doğru kullanmayı öğretmeliyiz. Aslında Amerikan Pediatri Akademisi şunu diyor: “iki yaşına kadar bu teknolojik aletlerle tanıştırmayın. Televizyon, tablet, bilgisayar, telefon bunlarla tanışmamalı” diyor. Bir de mutlaka el yıkama alışkanlığı kazandırmak gerekiyor. Bunu bir hayat tarzı olarak oturtmamız lazım. Yemek yemeden önce, dışarından eve gelir gelmez el yıkamak çok önemli. Bir de sigara mevzusu. Akciğerlerde üzüm salkımı şeklinde, çatallı keseler vardır. Bu keselere "alveol" denir. Akciğerlerin her birinde 300 milyondan fazla alveol vardır. Kana oksijen ulaştıran ve akciğer yüzeyinin daha geniş olmasını sağlayan bu alveollerin toplam yüzey alanı bir tenis sahası büyüklüğündedir. Yani “balkonda içiyorum, dışarıda içiyorum” la aslında sıkıntı bitmiyor. Çünkü soluduğumuz havayı tenis sahası kadar olan alveol yüzeyi ile temas ettirdikten sonra tekrar bulunduğumuz havaya veriyoruz. O yüzden sigaradan kendimiz etkilendiğimiz gibi yakınlarımızda etkilenebilme durumunda kalabiliyor. Aslında en güzeli mümkünse hayatımızda tam çıkarmamız.
Çocuk aslında ne ister?
Çocuklar sevilmek ister, ilgi ister, şefkat ister, oyun ister. Anne-baba oturacak çocuğu ile oynayacak. Samimi muhabbet edecek öyle yalancıktan değil, göz teması kurarak dinlemek gerekiyor. Top oyna, şarkı söyle, kitap oku, bilmece sor… Çocuk neyi istiyorsa birlikte yapmak gerekiyor. O zaman Çocuğunuzun gelişiminin nasıl bir ivme kazandığını göreceksiniz.