Çocuk Kalp Hastalıkları
Yazar Ramazan Kodakoğlu • Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Doktoru • 1 Kasım 2018 • Yorumlar:
Çocukluk çağın da görülen kalp hastalıkları ya doğuştan(konjenital) ya da sonradan (edinsel) olmak üzere oluşum zamanına göre 2 grupta değerlendirilir.
Gebelik süresince yapılan ultrasonlar da ilk oluşum sırasında ki bazı kalp hastalıkları teşhis edilebilmektedir. Kalpten çıkan veya kalbe dönen damar anormallikleri kalp boşlukları arasındaki büyük çaptaki delikler tespit edilebilmekte ve doğum sonrasındaki süreçte hem takip hemde gerekiyorsa erken müdahale mümkün olabilmektedir.
Bebek daha doğum odasında iken muayene edilir. Kalpte bir üfürüm kalp seslerinde zayıflık, atım sayısı, bebeğin ortam veya extra oksijenle renginin pembeleşmesi , bacak nabızlarının hissedilmesi nefes almada zorlanma olup olmadığı kontrol edilir. Kanda oksijen düşüklüğü ile giden (siyanotik) kalp hastalıklarının bazısına acil cerrahi girişim gerekli olabilmektedir. Yeni doğan yoğun bakım ünitelerinde takibe alınıp ekokardiografi ile tanı konulum çocuk kardioloğu ve çocuk kalp damar cerrahı ile operasyon gerekliliğine karar verilir.
Bir kısım siyanotik olmayan kalp hastalıkları ise doğum anında veya süreçteki muayene bulgularıyla tanı konulur. Aylık rutin kontrollerde ya kalpte bir üfürüm duyulur ya bebek nefes almakta zorlanır ya büyüme gelişmede yavaşlama olur ya da emerken yorulur. Bu durumlarda EKO yapılarak tanı konulabilir.
Kalpte anne karnındaki sirkülasyonu sağlayan mekanizmada açık damar ve delikler vardır. Bebek doğduğunda bunlar bir süre sonra kapanır. Kapanmadığında kalp boşlukları extra yüke maruz kalır. Yetersizlik bulguları ortaya çıkar. Sık nefes alma beslenirken yorulma, kilo almama, ağlarken morarma bunlardandır.
Bazen de bebeğin başlangıç muayene bulgularında sıkıntı yoktur süreçte kalpte üfürüm duyulur. Kalbin sağ ve sol boşlukları arasında doğum sırasında basınç farkı yoktur zamanla fark oluşarak kalpteki delikten kan akışı olmasıyla beraber üfürüm duyulur ki bu bazen erişkin yaşlara bile rastlayabilir.
Kalp boşlukları arasındaki deliklerin çapı. Sayısı, bulunduğu yer, bebeğe etkisine göre takip ve tedavi edilir. Bazen sadece takip edilip kapanması beklenir. Bazen medikal tedavi yapılır bazen de cerrahi müdahale gerekir.
Birde Doğuştan olmayan sonradan kalbi etkileyen diğer hastalıkların bir parçası olabilir hastalık. Enfeksiyonlar (kendisi veya oluşturduğu otoimmun yanıt ile) romatizmal hatalıklar, toksik madde veya ilaç yan etkileri, kalbi besleyen damar hastalıkları, başlıca sebeplerdir.
Çocuklarda rutin hayatta en sık gördüğümüz edinsel kalp hastalığı ARA (akut romatizmal ateş) dır. A grubu beta hemolitik streptokok bakterisinin yaptığı boğaz enfeksiyonu sırasında veya genelde birkaç hafta sonrasında kalp kapacıklarında ortaya çıkan enflamasyon yapı bozukluğu kapak yetersizlikleri ve dolaylı olarakta kalp fonksiyonlarını bozabilmektedir. Tanı kan tetkikleri ekg ve eko konmakta ve uzun süreli tedavisi gerekmektedir. Her beta enfeksiyonu geçirende değil bünyesel yatkınlığı olanlarda bu hastalığın ortaya çıkabileceğini de belirtmek doğru olacaktır.
Lupus gibi bazı romatizmal hastalıklarda da kalp tutulumu olabilmektedir. KAWASAKİ hastalığı da bu gruptadır. 5 gün sebebi bulunamayan, düşmeyen ateşi olan ve veya boyunda beze,döküntü, gözlerde çapaklanma, parmak uçlarında soyulmaz gibi bulgular varsa bu hastalık düşünülür. Bu hastalıkta teşhiste gecikme kalbi besleyen damarlara kalıcı bozukluklara yol açabileceği için erken tanı önemlidir.