Çocuk ve Ergenlerde Bipolar Bozukluk

Bipolar Bozukluklar I ve II olarak 2 altgruba ayrılır.

BİPOLAR I BOZUKLUK

Bipolar I Bozukluk temel özelliği klinik bir yolla bir veya daha fazla Manik Epizodlar veya Karma Epizodlar ile karakterize edilir.

Çoğu kez bireyler bir veya daha fazla Majör Depresif Epizod da yaşarlar.

BİPOLAR II BOZUKLUK

Bipolar II Bozukluğun temel özelliği bir veya daha fazla Majör Depresif Epizodlar ve beraberinde en az bir Hipomanik Epizod tarafından karakterize edilen klinik bir durumdur.

YAYGINLIK

BPB çocuk ve ergenlerde nadir görülür. Belirtilerin ortaya çıkışı sıklıkla 15-19 yaşlarında olmaktadır. 14-18 yaş aralığında yaygınlığı %1’dir. Majör depresif bozukluk geçiren ergenlerin %20-40’ında atağı izleyen 5 yıl içinde sadece manik ya da manik-depresif karma epizod görülür.

ÇOCUK VE ERGENLERDE BPB İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ

1.Ailede BPB öyküsünün olması (anne/babada BPB var ise çocukta risk 3 kat artar),

2.Yıkıcı davranım bozuklukları öyküsü (davranım bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu,…) var ise risk 2 kat artar,

3.Bebeklikte yeme ve uyku problemleri,

4.Bebeklikte sık ağlama,

5.Bebek ve çocuklukta uyum zorluğu yaşama,

6.Abartılı gülme, kendini denetleme güçlüğü öyküsü,

7.Erken yaşta başlanan alkol ve/veya madde kullanımının,

8.Öfkeli ve huzursuz bebek ya da çocuk olma,

9.Çocuklukta görülen distimi….

 

Depresyonu olan çocukta;

-BPB aile öyküsü,

-Psikomotor yavaşlama,

-Mizaç dalgalanmaları,

-Psikotik özellikler var ise manik atak için risk daha yüksektir.

GİDİŞ

Erken başlangıçlı BPB kronik gidişlidir. Hızlı döngülü, ciddi huzursuzluk ve agresif mizaç patlamaları görülebilir. Ergenlik öncesinde genellikle kısa hipomani atakları, davranım ve dürtü sorunları ile giden atipik tablo görülebilir. Erişkin döneme göre ergenlikte başlayanlarda karma ve psikotik ataklar daha sıktır.

BPB olan çocuk ve ergenlerde; okul başarısızlıkları, sosyal ilişki bozukluğu, yasal sorunlar, madde kötüye kullanımı, kilo artımıyla ilgili problemler, intihar girişim riski daha fazladır. Çocuk ve ergenlikte başlayan BPB genellikle;

-Ataklar daha sıktır.

-Hızlı döngülü süreç daha yaygındır.

-Eşlik eden bozukluklar daha fazladır.

-İleriye dönük depresyon ve mani atakları daha ciddi görülür.

-İyilik dönemleri seyrektir.

EŞTANI

Çocukluk ve ergenlik dönemi BPB en sık DEHB, davranım bozukluğu, karşıt olma-karşıt gelme bozukluğu ile birlikte görülmektedir.

MANİK EPİZOD için TEMEL TANI ÖLÇÜTLERİ 

A. Ayrık bir anormal ve kuvvetle yükselen, sınırlanmamış veya irritabl duygudurumu, en az 1 hafta sürer.

B. Duygudurum rahatsızlığı süresince, aşağıdaki semptomların üç (veya daha fazlası) devam eder (duygudurumu irratabl ise sadece 4’ ü) ve önemli bir derecede mevcuttur:

1.Kendini sevme veya büyük-görmenin kabarması.

2.Uyku ihtiyacının azalması.

3.Normalden daha konuşkan veya konuşmaya devam etmede baskı.

4.Fikirlerin uçuşması veya düşüncelerin artması yarışmasına dair subjektif deneyim.

5.Dikkat dağınıklığı olması.

6.Hedefe yönelik aktivitelerde artış (sosyal olarak, işyerinde, okulda veya cinsel olarak) veya psikomotor ajitasyon.

7.Acı sonuçları olma potansiyeli yüksek zevk veren aktivitelere aşırı katılma,..

 

DEPRESİF EPİZOD için TEMEL TANI ÖLÇÜTLERİ

1. En az 2 hafta süreyle aşağıdaki ölçütlerden 5 ya da daha fazlasının bulunması (1. ya da 2. Tanı ölçütü kesinlikle bulunmalıdır)
2. Hemen her gün, gün boyu süren depresif duygu durumu (çocuklarda ve ergenlerde irritabl duygu durumu bulunabilir).
3. Hemen her gün boyu süren, tüm etkinliklere karşı ya da bu etkinliklerin çoğuna karşı ilgide belirgin azalma ya da artık bunlardan eskisi gibi zevk alamıyor olma.

3.Diyette değilken belirgin kilo kaybı ya da kilo alımı (bazen çocuklarda beklenen kilo alımının olmaması şeklinde görülebilir).

4.Hemen her gün, uykusuzluk ya da aşırı uyku.

5.Hemen her gün, psikomotor ajitasyon ya da retardasyonun olması.

6.Hemen her gün, yorgunluk-bitkinlik ya da enerji kaybının olması.

7.Hemen her gün, değersizlik, aşırı ya da uygun olmayan suçluluk duygularının olması.

8.Hemen her gün, düşünme ya da düşüncelerini belirli bir konu üzerinde yoğunlaştırma yetisinde azalma ya da kararsızlık.

9.Yineleyen ölüm düşünceleri, intihar girişimi ya da intihar etmek üzere özgül bir tasarının olması.