Çocuklarda Alt Islatma (Enüresiz)

Çocuklarda alt ıslatma, idrar kaçırma olarak bilinen enüresiz günümüzde çok sık rastlanılan bir bozukluktur. Tuvalet alışkanlığı çocuktan çocuğa değişmesine rağmen genellikle 3 yaşların sonlarına doğru çişlerini tutmayı öğrenmeye başlasalar da 4-5 yaşlarına kadar altına kaçırma durumu devam edebilir. Bazen gündüz görülebilirken bazen ve çoğu zamanda gece altına kaçırma görülebilir. Fakat bu yaşlardan sonra devam eden altına kaçırmanın fizyolojik ya da psikolojik nedenleri olabilir. Duygusal problemlerden etkilenen bir çocukta altına kaçırma durumu gözlenebileceği gibi çocuğun tuvalet alışkanlığı kazanması için gelişmesi gereken kaslarında yeterince olgunlaşmamasından dolayı da bu problemle karşılaşılabilmektedir. İlk önce yapılması gereken problemin tıbbi bir sebepten mi kaynaklandığı öğrenilmeli ve bir uzmana başvurulmalıdır.

Fizyolojik sebepleri şu şekilde sıralayabiliriz:

- Kalıtımsal nedenlerden olabilir. Bu durumda ailenin tuvalet alışkanlığı geçmişine-öyküsüne bakılması gerekir. Eğer anne-babada böyle bir problem yaşamışsa kalıtımsal olarak çocuğa da aktarılmış olabilir. 

-         Tuvalet alışkanlığının sağlanmasında gelişmesi gereken kasların (sfinkter) olgunlaşmaması ya da gelişmemesinden de kaynaklanabilir. 

-         Çocuklar yatmadan önce fazla sıvı tükettiyse ve yatmadan tuvaletini yapmadıysa da altına kaçırabilir.

-         Böbrek ve idrar yolundaki rahatsızlıklardan, belkemiği, merkezi sinir sistemi bozukluklarında da alt ıslatma görülmektedir.

Ruhsal sebeplere baktığımızda en sık karşılaşılma nedeni strestir. Okul değişikliği, yakından birinin kaybını yaşamak, taşınma, kardeş kıskançlığı gibi stres yaratan durumlarda alt ıslatma görülebilmektedir. Özellikle kardeş kıskançlığı bulunan çocuklarda karşılaşılmaktadır. Yeni doğan bebeğe ilgi daha çok arttığı için büyük çocukta kıskançlık görülebilir. Böyle durumlarda ilgiyi kendi üzerine çekmek isteyen büyük çocuk genelde küçük kardeşi gibi davranmaya başlar. Yaşına  uygun konuşabiliyorken bebek gibi konuşması, yemeğini kendi yemek istememesi, biberon kullanma isteği bu davranışlardan bazılarıdır. 

-         Duygusal zeminli olarak da karşımıza çıkabilir. Örneğin yaşanılan kazalar, travmalar, sevgisiz, ilgisiz kalma gibi durumlarda alt ıslatma nedenleri arasındadır. 

-         Tuvalet eğitiminde baskıcı tavırlar sergileyen ailelerin çocuklarında görülmektedir. 

Önlemenin yolları:

-         Öncelikle tıbbi sebeplerden kaynaklanıp kaynaklanmadığını öğrenmek için bir hekime başvurulmalıdır.  

-         Çocukların bu durumu bilerek yapmadıklarını bilerek cezalandırıcı, baskıcı ve titiz davranış ve tutumlardan uzaklaşmalısınız. 

-         Alt ıslatma nedeni kardeş kıskançlığıysa çocuklarınıza olan davranışlarınızı, ilgi, alaka ve sevginizi eşit miktarda göstermeniz gerekmektedir. Çocuğun yapabildiği şeylere karşı takdir görmesi duygusal rahatlama sağlayacağı için önemlidir. 

-       Çocukların anlamadığını düşünerek bazı şeyleri ört bas etmeye çalışmak hiçbir işe yaramayacaktır.

-         Çocuk tuvalete tuvaletini yaptığında teşvik edilmeli, desteklenmelidir. 

-         Tuvalet alışkanlığına zamanından önce başlamamalıdır. 

-         Belirli aralıklarla tuvalete gittiğine bakılmalı ve özellikle uyumadan önce tuvalete gittiğinden emin olunması gerekir. Başlarda çocuk tuvalete anne babanın yardımıyla gitmeli daha sonra kendi başına gitmesi için cesaretlendirilmelidir. 

-         Çocuğun yaşadığı stres ve kaygı nedenleri fark edilip daha az stresli ve kaygısız olması sağlanmaya çalışılmalıdır. Yapılamadığı düşüncesi olursa mutlaka bir psikoloğa başvurulmalıdır.