ÇOCUKLARDA AYAK PROBLEMLERİ

Çocukluk çağındaki hastaların ortopedi doktorlarına sıklıkla ayak problemleri ile ilgili başvuruda bulundukları gözlemlenmiştir. Çocuklarda en sık görülen ayak problemleri; düztabanlık, içe basma, çarpık bacak, topuk ağrısı, parmak ucunda yürüme, çarpık ayak olarak sıralanabilir.

Çocuklardaki düztabanlığı genel olarak ikiye ayırmak mümkündür.

• Esnek Düztabanlık

• Sert Düztabanlık

Tabanlık kullanarak düztabanlığın düzelmesini beklemek yanlış olur çünkü düztabanlık ve tabanlık arasındaki ilişki göz bozukluğu ve gözlük arasındaki ilişkiye benzetilebilir.

Esnek Düztabanlık

Esnek düztabanlık toplumda yaygın olarak görülen ve yaşantının önemli bir bölümünde herhangi bir sorun oluşturmayan düztabanlık çeşididir. Bu düztabanlıkta ayak kavisi çocuk üzerine bastığında düzleşir fakat ayak üzerinde yük yokken veya başparmağı geriye doğru çektirmekle ayak kavisinin oluştuğunu görmek mümkündür. Bu düztabanlık çeşidi zaman içerisinde ayak kaslarının gelişmesiyle ve kemik yapısının belirginleşmesiyle 8-10 yaşlarına kadar düzelebilir. Ayrıca esnek düztabanlık ayakta ağrı veya yara gibi problemler oluşturmayacağı için tedaviye ihtiyaç duyulmaz fakat yine de ailenin psikolojik olarak rahatlaması veya nadir durumlarda oluşan ağrıya fayda sağlaması için tabanlık kullanılabilir.

Sert Düztabanlık

Sert düztabanlık ise ayakta ciddi sorunlara ve ağrılara yol açabilecek bir problemdir. Bu düztabanlık çeşidinde üzerinde yük olsa da olmasa da ayak kavisinde düzleşme vardır. Yük dağılımındaki bozukluğa bağlı olarak ayak tabanında ağrı ve bası yaraları, nasırlar olabilir. Bu düztabanlık çeşidinin oblik talus, vertikal talus, tarsal koalisyon gibi farklı sebepleri olabilir. Sert düztabanlığı da tabanlıkla düzeltmek mümkün değildir. Şikayet oluşturması durumunda sebep olan duruma göre farklı cerrahi işlemleri uygulamak gerekebilir.

Çocuklarda İçe Basma

Çocuklarda içe basma sık görülen bir durumdur. Aslında buradaki sorun bir ayak problemi değil kalça veya kaval kemiği problemidir. Ayak sadece son bölüm olduğu için etkilenen organdır. Buradaki sorun kalça öne dönme açısındaki fazlalık veya kaval kemiğinin içe doğru dönüklüğündeki artıştır. Bu problem doğuştandır ve genellikle genetiktir. Çocukta çok nadir durumlar haricinde bir probleme yol açmaz fakat görüntüde rahatsızlık oluşturduğu için aileler tarafından çözüm yöntemleri araştırılır.

Çocukların büyük bölümü otururken kurbağa veya W şeklinde oturmayı tercih ederler. Bu nedenle ailelere ve çocuğa tavsiyemiz bu oturuş şeklini yapmamaları ve bağdaş kurmayı teşvik etmeleri yönündedir. İçe basma çocuğun ergenliğe yaklaşmasıyla genelde düzelir veya oldukça azalır. Ergenlik sonrasında bile devam eden ve çocuk koşarken ayaklarının birbirine dolaşarak düşmesine neden olan çok nadir durumlarda cerrahi düzeltme gerekebilir.

Çocuklarda Çarpık Bacak

Çocuklardaki çarpık bacak 0-2 yaşları arasında fizyolojiktir yani beklenen bir durumdur. 2-4 yaş arasında bacaklar dışa doğru açılmaya başlar ve yaklaşık 4 yaşından sonra normal görüntüsüne kavuşur. Bacaklardaki bu değişim normal olduğu için herhangi bir tedaviye de ihtiyaç duyulmaz. Fakat her çarpık bacak 0-2 yaş aralığında da olsa fizyolojik olmayabilir. Nadir bir hastalık olan Blount hastalığında, kaval kemiğinin üst ucundaki büyüme kıkırdağında normalden fazla eğim vardır ve ciddi bir durumdur. Tedavisinde ise dizlik kullanımı cerrahi düzeltme ameliyatları bulunmaktadır.

Topuk Ağrısı

Çocuklarda topuk ağrısı aktivitenin yoğun olduğu 9-12 yaş aralığında sıklıkla görülen bir sorundur. Özellikle zıplama gerektiren basketbol, voleybol gibi sporlarla ilgilenen çocuklarda olur. Buradaki sorun topuk arkasındaki büyüme kıkırdağının ergenlikten önce ana kemiğe tam olarak bağlanarak kemikleşmemesi sonucunda zayıf bölge olarak kalmasıdır. Bu bölgeye bağlanan aşil tendonunun zıplamalar sırasında buraya çok yük bindirmesi sonucunda zayıf bağlantı noktası aşırı yüklenmekte ve ağrıya sebep olabilmektedir.

Tedavisinde öncelikle sebep olan fiziksel aktivitenin bir süreliğine kesilmesi önemlidir. Zorlanmalar sırasında topuk bölgesinde ödem ve enflamasyon olacağı için buz tedavisi ve ödem giderici ilaçlar önemlidir. Akut ağrılı dönem geçtikten sonra tekrarının önlenmesi amacıyla aşil tendon germe egzersizlerinin yapılması gereklidir.

Çocuklarda Parmak Ucunda Yürüme

Çocuklarda parmak ucunda yürüme her zaman patolojik olarak kabul edilir ve bu nedenle tedavi edilmesi gereklidir. %90’ında altta yatan bir sebep yoktur fakat geriye kalanlarda merkezi sinir sistemi sorunları olabilir. Bu nedenle gerekli araştırmalar yapılmalıdır. Altta yatan bir sebebin olmadığı durumlarda 3 yaşına kadar aileye aşil tendonu germe egzersizleri yapması önerilir. Germe egzersizlerine rağmen devam eden durumda seri alçılama yapılır. İnatçı vakalarda ise basit bir operasyon olan aşil tendon gevşetme işlemi yapılır.

Çocuklarda Çarpık Ayak

Çocuklarda çarpık ayak(pev pes equino-varus) ciddi bir sorundur ve anne karnında gelişim sırasında oluşan bir problemdir. Mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa o kadar kolay ve etkilidir. Bu nedenle, tespit edilirse doğumdan hemen sonra tedaviye başlanılmalıdır.

Gecikmiş vakalarda veya alçı tedavisine rağmen düzelmeyen vakalarda 2-3 yaşına kadar gevşetme ameliyatlarının yapılması gerekir. Yaşın ilerlemesiyle yapılacak işlemler daha komplike hale gelir ve kemik ameliyatları ile düzeltme yapılması gerekebilir.

Serebral Palsili Çocuklarda Ayak ve Ayak Bileği Sorunları

Serebral palsili çocuklar da en sık görülen ayak sorunları ayakta içe dönüklük ve öne eğiklik deformiteleridir.

İçe dönüklük deformitesi esnek ve elle düzeltilebiliyorsa kas ve tendon transferleri yapılır. Fakat elle düzeltilemeyen sert deformite ise, kemik ameliyatlarıyla düzeltme yapılır.

Öne eğrilik deformitesi genellikle esnek tiptedir. Bu deformitenin düzeltilmesinde aşil tendonu uzatma ameliyatları veya aşil tendonunu gevşetme ameliyatları yapılabilir.

Serebral Palsi Tedavisi Ne Kadar Erken Başlanırsa Başarı O Kadar Yüksek Olur...