Çocuklarda Dil ve Konuşma Bozuklukları
Yazar Perihan Dumanlar • 8 Kasım 2024 • Yorumlar:
Bazı çocuklar, okula başlamadan önce konuşma veya dil sorunları yaşayabilir ve erken müdahale hizmetleri alabilirler.
Çocuğunuzun sesleri net bir şekilde çıkarma konusunda zorluk yaşaması, bir konuşma sesi bozukluğu belirtisi olabilir.
Dil sorunları, çocuğun yeni kelimeler öğrenme, cümle kurma, talimatları takip etme veya soruları anlama konusunda zorlanması anlamına gelebilir. Bazı çocuklar hem kendilerini ifade etmede hem de anlamada zorluk çekebilir.
“Birden Fazla Dil Konuşmak” Dil ve Konuşma Bozukluğuna Neden Olur Mu?
Dünya çapında birçok çocuk birden fazla dil öğrenir. Çok dilli çocuklar, diğer çocuklar gibi dil becerileri geliştirir. Çocuğunuzla kendi dillerinizi kullanmak, çocuğunuzu karıştırmaz, dil problemlerine neden olmaz veya bu problemleri kötüleştirmez. Ancak bazı çocuklar, tüm dillerde dil sorunları gösterebilir. Çocuğunuzun dil becerileri hakkında endişeleriniz varsa bir uzman tarafından dil ve konuşma becerilerinin değerlendirilmesi gerekir.
Çocuklarda Dil Bozukluklarının Belirtileri
Bazı çocuklar alıcı dil sorunları yaşar. Bu durumda:
•Jestleri (omuz silkmek, baş sallamak) anlamada,
•Talimatları takip etmede,
•Soruları cevaplamada,
•Nesnelere ve resimlere işaret etmede,
•Diğerleriyle konuşurken sırasını bilmede zorlanabilirler.
Bazı çocuklar ifade edici dil sorunları yaşar. Bu durumda:
•Sorular sormada,
•Nesneleri adlandırmada,
•Jest kullanmada,
•Kelimeleri cümle içinde birleştirmede,
•Şarkı ve tekerlemeler öğrenmede,
•Doğru zamirleri (örneğin, “o” veya “onlar”) kullanmada zorlanabilirler.
Çocuklar, hem alıcı dil hem de ifade edici dilde zorluk çekebilir. Ayrıca bazı çocuklar, öğrenme güçlüğü ile ilişkili olabilecek okuma ve yazma sorunları yaşayabilir. Örneğin:
•Kitabı doğru tutmada,
•Resimlere bakma ve sayfaları çevirme,
•Başlangıç, gelişme ve son içeren bir hikaye anlatma,
•Harf ve rakamları adlandırma,
•Alfabeyi öğrenme zorlukları görülebilir.
Çocuklarda Dil Bozukluklarının Nedenleri
Bazı durumlarda, dil bozukluklarının bilinen bir nedeni yoktur. Diğer nedenler şunlar olabilir:
•Otizm,
•Erken doğum,
•Beyin hasarı,
•Serebral palsi,
•Down sendromu veya Fragile X sendromu,
•Ailede dil sorunları öyküsü,
•İşitme kaybı,
•Öğrenme güçlükleri,
•Düşük doğum ağırlığı,
Çocuklarda Dil Bozukluklarının Test Edilmesi
Klinisyen çocuğunuzu test etmek için testler, anketler ve informal gözlemlerden yararlanır.
Alıcı ve ifade edici dil için çocuğunuzun:
•Talimatları takip edip etmediğine,
•Yaygın nesne ve eylemleri adlandırıp adlandıramadığına,
•Renkler, rakamlar ve harfleri bilip bilmediğine,
•Rutinleri takip edip etmediğine,
•Şarkı söyleme veya tekerlemeleri tekrar etme becerisine,
•Farklı insanlara ve yerlerde nasıl konuştuğuna,
•Evde, oyun sırasında ve okulda ihtiyaçlarını karşılayıp karşılayamadığına bakar.
Çocuklarda Dil Bozukluklarının Tedavisi
Klinisyen çocuğunuzun anlama ve konuşma becerilerini geliştirmeye yönelik çalışır ve okuma ve yazmaya hazırlanmasına yardımcı olur. Sizinle birlikte çocuğunuz için hedefler belirler ve aşağıdaki gibi etkinlikler üzerinde çalışabilir:
•Erken okuma ve yazma becerilerini öğrenme,
•Kelime dağarcığı, talimatları anlama ve karmaşık cümleler kurma becerisini artırma,
•Çocuğunuzun düşüncelerini, hislerini ve bildiklerini ifade edebilmesi için stratejiler öğretme,
•Ailenize ve öğretmenlere çocuğunuzun dil becerilerini güçlendirme yollarını gösterme,
•Basit jestler, resim panoları veya sesli bilgisayarlar gibi alternatif iletişim yollarını kullanma konusunda destek sağlama.