Çocuklarda Diş Kırıkları ve Acil Önlemler!
Yazar Binnur Toysal Yiğitbaşı • Ağız Ve Diş Sağlığı • 19 Şubat 2020 • Yorumlar:
Çocuklar sıklıkla düşer ya da çarparlar, bunların sonucunda ön dişlerine zarar vererek yıllar boyunca rahatsız olacakları, sık sık dişhekimine gitmelerini gerektirecek problemlerle karşılaşırlar. Diş hekiminizin hazırlayacağı basit bir ağızlık yüzün alt kısmına gelecek bir travmanın yaratacağı hasarı engeller. Özellikle futbol, boks, kayak, basketbol, beyzbol, bisiklet, rollerblade, sörf skateboard gibi sporları yapan çocuklarda üst çene dişleri üzerine takılan silikon şeffaf bir ağızlığın yastık etkisi yapması sonucu diş travmaları, kırıkları yada dudak, dil ısırma ve yırtılmaları engellenmiş olur.
Bu yaralanmalar içinde en sık karşılaşılanı dişsel yaralanmalardır. Mouthguardı(koruyucu ağızlık) olmayan ve ön dişlerine darbe alan bir çocuğun dişi, aldığı darbenin kuvvetine bağlı olarak ya tamamen fırlar ya kırılır ya da dişin canlı kısmı olan pulpası çeşitli derecelerde hasara uğrar. Bu hasar pulpanın ölümüne sebep olursa dişin rengi bozulur ve açık kahverengiden koyu griye uzanan bir renk oluşur.
Lütfen özellikle spor yapan çocuğunuzun diş sağlığını diş hekiminizin hazırlayacağı bir ağızlık ile koruyun.
ÇOCUĞUNUZ ÖN DİŞLERİNE DARBE ALDIYSA?
Eğer ön diş tamamen yerinden fırladıysa:
Dişi temiz bir gazlı bez arasına koyup,tükürük ile ıslatarak hemen dişhekiminize gidin. Dişhekiminize hemen ulaşamıyacaksanız gazlı bezi eczaneden alacağınız serum fizyolojik ile ıslatın ve en kısa zamanda ulaşmaya çalışın. En ideali 1 saat içinde tedaviye başlanmış olmasıdır. Eğer şartlar uygunsa diş hekiminiz fırlayan dişi yerine yerleştirecektir (reimplantasyon).
Eğer ön dişlerinden biri veya birkaçı kırıldıysa:
Kırılan parçaları bulmaya çalışın ve hemen dişhekiminize ulaşın. Bu esnada parçaları nemli tutmak önemlidir. Serum fizyolojik ve hatta tükürük bunun için idealdir. Bu parçalar cok kuvvetli ajanlar ile (bonding) yerlerine yapıştırılırlar ve yapılacak her dolgudan daha estetik ve dayanıklı olurlar.
PARÇALARI BULAMADIYSANIZ
Yapılacak iki işlem vardır:
1. Kırılan kısım küçük ise, dişle aynı renk ve formda bir beyaz (kompozit) dolgu yapılır. Kompozit dolguların ağız içi dayanıklılıkları sınırlıdır. Çay, kahve kola gibi gıdalarla boyanarak renk değiştirirler. Bunların beslenme alışkanlıklarına ve ağız hijyenine bağlı olarak belli sürelerde yenilenmeleri gerekir.
2. Kırık büyükse, dişin yarısını ya da daha fazlasını kapsıyorsa ortalama 17 yaşından büyüklerde Porselen Laminate Veneerler uygulanır. Porselen Laminate Veneerler hem çok dayanıklı hemde çok estetiktir. Dişin ön yüzeyine yapışan ve kırık bölümüde kaplayan porselen yapraklar şeklinde açıklanabilirler.
17 yaşından küçüklerde ise diş ve çene gelişimi tamamlanmadığından Porselen Laminate Veneerlerin uygulanması doğru değildir. Yine dişin tüm ön yüzeyini ve kırık bölümü içine alan kompozit laminalar yapılır. Fakat malzemeden kaynaklanan problemler vardır, renkleşecekleri için bir süre sonra yenilenmeleri gerekebilir.
DARBEDEN SONRA HERHANGİ BİR PROBLEM GÖRÜNMÜYORSA:
Mutlaka diş hekimi tarafından detaylı muayene yapılmalı ve ilgili bölgeden röntgen çekilmelidir. Muayene ve röntgenden sonra herhangi bir bulgu olmasa bile belirli aralıklarla tekrar periapikal röntgen alınır ve eski filmlerle karşılaştırılır. Burada amaç dişin canlı bolümünde uzun vadede bir problem olup olmadığının tespitidir.Diş yıllar sonra bile renk değiştirerek canlılığını kaybeder. Böyle bir durum tespit edilirse kanal tedavisi uygulanarak diş kaybına yol açabilecek komplikasyonlar önlenir.