Çocuklarda Eklem Ağrısı
Yazar Aydın Ece • Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Doktoru • 1 Haziran 2021 • Yorumlar:
Eklem Ağrısı Nedenleri
Çocuklarda tekrarlayan ağrı yakınmaları içinde birinci ve ikinci sıraları baş ağrısı ve karın ağrısı alırken; üçüncü sırayı ise kas ve eklem ağrıları alır. Bir çocuğun eklem veya bacak ağrılarından şikâyet etmesi anne-baba için endişe kaynağıdır. Çoğu zaman, rahatsızlık kendiliğinden geçecek olan bir nedenle olsa bile, daha ciddi bir hastalığa işaret eden belirti ve bulguların bilinmesinde yarar vardır.
Ani ve ciddi travmalar, çocuklarda eklem ağrısının başka bir yaygın nedenidir. Atletik çocuklarda, aşırı kullanım yaralanmaları - aynı hareketin defalarca tekrarlanmasının bir sonucu - gençlik sporları yaygın hale geldikçe artmaktadır.
Büyüme ağrıları, çocuklarda bacak ağrısının yaygın bir nedenidir. Bu ağrılar uyluk, diz arkası veya baldır bölgesinde ortaya çıkabilecek kas ağrılarıdır. Eklem ağrısının daha ciddi olabilecek diğer olası nedenleri arasında Juvenil İdiyopatik Artrit (JIA), Septik Artrit (Eklem boşluğunda iltihap olması), Lupus, Lyme Hastalığı ve Lösemi (kan kanseri) sayılabilir. Özellikle tek eklemde ağrı olduğu zaman ayırıcı tanıda daha da dikkatli olunması gerekir.
Çocuklarda Eklem Ağrısının Diğer Nedenleri
Eklem ağrısı, kas-iskelet sistemi hastalıklarında sıklıkla rastlanan bir belirtidir. Çocuklarda eklem ağrıları bazen altta yatan ciddi bir hastalığın işareti olabilir. Bunlar:
Jüvenil İdiopatik Artrit (Juvenil Romatoid Artrit)
Bir çocuk uzunca bir süre eklem ağrısından şikâyet ediyorsa, bu durum Juvenil idiyopatik artrit (JİA) olabilir. Juvenil Romatoid Artrit bir veya daha fazla eklemde ağrıya ve şişmeye neden olabilir. Büyüme ağrılarının aksine, çocuğun hareketini veya gücünü de etkileyebilir. Bu hastalıkta genellikle ağrı sabahları daha fazla olur, beraberinde sabah sertliği (hareket kısıtlılığı) bulunabilir ve öğleden sonra çoğu zaman biraz rahatlama olur, ama takip eden günlerde ağrı devam eder.
Birkaç farklı JIA alt türü vardır ve alt türlere göre semptomlar değişebilir. Bu nedenle doktorların teşhis etmesi zor olabilir. Bununla birlikte, erken tanı ve tedavi hayati önem taşır, çünkü JİA kemik uzamasını etkileyebilir ve kalıcı sakatlıklara yol açabilir.
Septik Artrit, Osteomiyelit
Eklem içinde veya eklem yakınındaki kemikte mikroorganizmaların yol açtığı iltihap nedeniyle eklemlerde ağrı ve şişlik gelişir. Kemik ve eklem enfeksiyonu durumunda çoğu zaman tek eklem tutulumu olur, eklemde ısı artışı, kızarıklık ve ciddi ağrı ön plandadır. Ayrıca bu durumlar çoğu zaman vücut ısısının yükselmesi ile birliktedir.
Lupus
Sistemik lupus eritematozus (SLE) veya lupus, vücuttaki hemen hemen her organı etkileyebilen bir otoimmün bozukluktur. Lupus küçük çocuklarda çok nadirdir, ancak gençlerde, özellikle kadınlarda daha yaygındır. Lupus, aşağıdaki belirtiler de dahil olmak üzere birçok farklı belirtiye neden olur:
Dinlendikten sonra devam eden yorgunluk
Eklemlerde ağrı, şişme veya sertlik
Genellikle burun üzerinde veya çevresinde cilt döküntüleri
Ateş
Saç dökülmesi
Lupus uzun süren bir hastalık durumudur ve belirtiler hastalığın şiddetine göre değişebilir. Bununla birlikte, erken teşhis ve tedavi hastalık aktivitesini baskılayarak, gidişatını iyileştirebilir.
Lösemi
Lösemi, kemik iliğinde başlayan kan kanseridir. Çocuklarda en sık görülen kanser türüdür. Lösemi, genellikle diğer semptomlarla birlikte eklem ve kemik ağrısına da neden olabilir.
Semptomlar ve şiddetleri lösemi tipine göre değişir ve şunları içerebilir:
Anemi (Kansızlık)
Ufak çarpmalar sonucunda kolayca kanama veya morarma
Enfeksiyonlar ve tekrarlayan veya inatçı ateşler
Karın ağrısı
Şişmiş lenf bezeleri
Nefes almada zorluk
Eklem veya kemik ağrısı
Lyme hastalığı
Keneler, Lyme hastalığı olarak bilinen bakteriyel bir enfeksiyonu yayabilir. Keneler, ısırdıklarında insanlara geçtikleri Borrelia burgdorferi adlı bir bakteri taşırlar. Bu keneler, belirli bölgelerde çimenli alanlarda ve ormanlık alanlarda yaşarlar.
Lyme hastalığının belirtileri şunlardır:
Kene ısırığının etrafında, bazen boğa gözü döküntüsü olarak bilinen dairesel bir döküntü
Yorgunluk
Ateş veya titreme
Eklem veya kas ağrısı
Yüz felci
Lyme hastalığının meydana geldiği bir bölgede yaşayan veya zaman geçiren herkes enfekte olabilir, ancak dışarıda oynarken çok fazla zaman geçiren çocuklar daha büyük risk altındadır.
Lyme hastalığını önlemek için, çocuklar uzun pantolon ve uzun kollu gömlekler giymelidir. Ebeveynler veya bakıcılar ayrıca dışarıda oynadıktan sonra çocuğun tüm vücudunu kene ısırıkları için kontrol etmelidir.
Kene ısırmasından sonra, döküntünün ortaya çıkması 3 hafta sürebilir. Eklem ağrısı bazen çocuklarda ilk ve tek semptom olabilir.
Lyme hastalığının erken teşhisi ve tedavisi, ciddi komplikasyonları önlemek için önemlidir. Enfekte bir kene şüphesi olan herkes, çocuklarını ısırdıysa, mümkün olan en kısa zamanda bir doktora görünmelidir.
Türkiye’de Lyme hastalığının sıklığı ve durumu hakkında fazla bilgi yoktur. Ancak hastalığın Türkiye’de olmadığı anlamına gelmez.
Çocuğu ne zaman doktora göstermek gerekir?
Eklem ağrısı devam ederse veya kötüleşirse tıbbi yardım almak üzere hastaneye başvurmal gerekir.
Büyüme ağrıları, çocuklarda bacak ağrılarının yaygın bir nedenidir ve çocuk büyüdükçe genellikle kaybolur. Bununla birlikte, ağrı kalıcı, şiddetli veya olağandışı ise, çocuk bir doktora gösterilmelidir.
Eklem ağrıları aşağıdaki belirtilerden herhangi biriyle birlikte ortaya çıkarsa bir doktora danışmak gerekir:
Şişmiş, kırmızı veya hassas eklemler
Yakın zamanda yaralanma
Topallama veya yürüme zorluğu
Ateş
Kilo kaybı
Ciltte döküntü
İştah kaybı
Yorgunluk veya halsizlik
Doktor kapsamlı bir fizik muayene yapacak ve gereğinde altta yatan nedeni bulmak için laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemlerine başvuracaktır. Çoğu zaman hasta Çocuk Romatolojisi’ne yönlendirilir. Tanı konduktan sonra tedaviye başlanarak, periyodik kontrollerle hasta düzenli olarak izlenir.