Çocuklarda Ekran Kullanımı

Pandeminin de etkisiyle birçok insan artık gününün büyük bir bölümünü bilgisayar, telefon ve tablet gibi cihazların ekranına bakarak geçiriyor. Günümüzde çocukların oyun oynama alışkanlıkları değişmiş ve dışarıda akranlarıyla oynadıkları zaman azalarak, ekran başında oyun oynama süreleri artış göstermektedir. Ekrana maruz kalmak yediden yetmişe herkesi etkilese de erken çocukluk dönemi; bilişsel, dil, sosyal, duygusal, öz bakım ve psikomotor gelişim alanları dediğimiz temel gelişimsel yapı taşları adına oldukça kritik bir dönemdir. Erken çocukluk olarak ifade edilen 0-6 yaş döneminin çocuk gelişiminde kritik olmasının sebebi, çocukların etkileşim içinde oldukları her türlü uyaranın onların gelişim temellerinin atılmasında güçlü bir etkiye sahip olmasından kaynaklanır.

Ekran karşısında geçirilen sürenin uzaması ise en çok çocukları etkiliyor. Fazla sürelerde ekran kullanımı çocuklarda başta beyin gelişimi olmak üzere yüzyüze iletişimi, jest ve mimiklerini, odaklanma kalitesini ve süresini, sorun çözme becerilerini, uyku düzenlerini, dil gelişimini, yaratıcı işlevselliğini, fiziksel sağlıklarını ve daha birçok yönlerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Teknoloji çağında olmamızdan dolayı teknoloji kullanımını hayatımızdan çıkartmamız gerçekçi değil. Ancak kontrol edebilmek ve doğru şekilde yönetebilmek mümkün.

Peki neler yapılabilir? 0-2 yaş aralığındaki çocukların olabildiğince ekrana maruz kalmaları engellenmeli ve çocuğun eline herhangi bir teknolojik alet verip baş başa vakit geçirmesine müsade edilmemelidir.

3-6 yaş çocuğunun ise sınırlı şekilde ekrana bakması çok daha uygun ve ne izlediği kontrol edilmelidir. Bu kısıtlı sürenin yapılan araştırmalara göre günlük 1 saatten fazla olamaması gerekmektedir. Bu kısıtlamalar yapılırken hem kademeli hem de kısıtlanan zaman diliminin yerine bir başka şey eklenmelidir. Küçük oyunlar, ev işlerine yardım, kart oyunları, akranlarıyla vakit geçirme, bilmece öğrenip başkalarına sunma, özgüvenlerini destekleyici durumlar vb. eklenmelidir. 6 yaşından sonra yine olabildiğince saat sınırlaması olmalı ve bu dönemde çocukların izlediklerinin içerikleri çok daha yakından takip edilmelidir.