Çocuklarda görülen kalp hastalıkları

Çocuklar yetişkinlerin küçülmüş hali olmayıp sürekli büyüyen ve gelişen insanlardır. Bu nedenle çocuk kalp hastalıkları yetişkinlerin kalp hastalıklarından oldukça farklıdır. Son yıllarda çocuklarda görülen kalp hastalıklarında gerçek anlamda bir artış olmasa da halkımız ve doktorlar arasında bu hastalıkların tanınması artmıştır.

Çocuklarda görülen kalp hastalıkları temel olarak üç gruba ayrılmaktadır. Bunlar doğumsal veya doğuştan kalp hastalıkları, kalp ritim bozuklukları ve sonradan gelişen (kazanılmış = edinsel) kalp hastalıklarıdır. 

1. Doğumsal kalp hastalıkları (halk dilinde “kalp delikleri”) yenidoğan bebeklerin yaklaşık yüzde 1’inde görülmektedir. Bunların da yaklaşık yüzde 25’i “kritik kalp hastalığı” olarak değerlendirilmekte ve bu hastalara kardiyak kateterizasyon, anjiyokardiyografi ve/veya açık kalp ameliyatı ile müdahale gerekmektedir. Uygun ve zamanında girişimle kritik kalp hastalığı ile doğan bebeklerin yaklaşık yüzde 80’i bir yaşına ulaşabilmektedir. Daha önceki yıllarda çaresiz gibi görülen birçok durumda başarılı girişimler ve ameliyatlar yapılabildiği için, erişkin yaşlara ulaşan doğumsal kalp hastalığı olan hastaların sayısı gün geçtikçe artmaktadır.

2. Çocuklardaki diğer önemli bir kalp hastalığı grubu kalp ritim bozukluklarıdır. Bu bozukluklar çocuklarda çarpıntı, bayılma, hatta ani ölüm gibi bulgularla ortaya çıkabilmektedir. Bu bozuklukların sıklığı geçmişte düşünülenden çok daha fazladır. Öyle ki bazı bozukluklar 250 çocuktan birinde görülebilmektedir. Ancak bu bozuklukların tanısı genellikle zamanında ve doğru konulamadığı için sıklıkla gözden kaçmaktadır. 

3. Sonradan gelişen (kazanılmış = edinsel) kalp hastalıkları arasında ise bazı viral veya bakteriyel enfeksiyonlar, romatizmal kalp hastalığı, ilaçlara veya zehirlenmelere bağlı sorunlar ve kalp kası bozuklukları yer almaktadır. Romatizmal kalp hastalığı ülkemiz gibi gelişmekte olan ülkelerde doğuştan olmayan kalp hastalıklarının en önemli nedenidir.

Kalp hastalıklarının çocuklarda her zaman bulgu vermediği ve hayatı tehdit edebildiği unutulmamalıdır. Bu nedenle her çocuğun en az bir kez Çocuk Kalp Hastalıkları (Pediatrik Kardiyoloji) Uzmanı tarafından değerlendirilmesi uygun olacaktır.

Kalp hastalığı tanısı konulan çocuklarda enfeksiyon hastalıklarından korunma, aşıların düzenli yapılması, iyi beslenme ve bakım ile Çocuk Kalp Hastalıkları (Pediatrik Kardiyoloji) Uzmanı tarafından yakın takip oldukça önemlidir.