Çocuklarda Grip (İnfluenza) Enfeksiyonu:
Yazar Kadir Mutlu • Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Doktoru • 28 Nisan 2022 • Yorumlar:
Grip, her yaş grubunda kişiden kişiye kolaylıkla bulaşabilen ve belirli risk gruplarında ciddi komplikasyonlara neden olabilen akut viral bir enfeksiyondur. İnfluenza virüs enfeksiyonları en sık gözlenen viral enfeksiyonlardır ve DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) verilerine göre her yıl 100 kişiden 5-15’i bu hastalığa yakalanmaktadır. ¹
Öksürme ve hapşırma ile çevreye yayılan damlacıklar, bu damlacıkların sağlıklı bireyler tarafından solunması ayrıca kirlenmiş yüzeylere (kapı kolları, telefon, bilgisayar, masa, kalem vb.) dokunma sonucunda virüs kişiden kişiye bulaşır. Yaklaşık 1-4 günlük bir kuluçka periyodu vardır, bazen 7 güne kadar uzayabilmektedir. Kuluçka dönemi sonrasında çocuklarda ateş yükselmesi, titreme, burun akıntısı, öksürük, halsizlik, kaslarda ağrı meydana gelmektedir.
Bazı durumlarda gözlerde kızarıklık, karın ağrısı, bulantı, kusma ve ishalde meydana gelebilir. Çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonu bulguları ön planda olsa da sadece ateşli bir hastalık olarak kendini gösterebilmektedir. Bunun yanında akut larenjit veya alt solunum yolu enfeksiyonlarına da neden olabilmektedir.
Genellikle grip enfeksiyonu pek çok kişide birkaç gün içinde hafifler, şikayetler çoğu zaman bir hafta içinde iyileşir. Özellikle risk grubu içerisinde yer alan kişiler başta olmak üzere, pnömoni, sinüzit, bronşit, otit şeklinde komplikasyonlar gelişebilir, hatta yaşamı tehdit edici durumlarda meydana gelebilir.
Beş yaş altı çocuklar, bilhassa 2 yaşın altında olanlar, 65 yaş üstü kişiler, hamile kadınlar, altta yatan kronik hastalığı (astım, kalp hastalığı, karaciğer, böbrek hastalığı, nörolojik hastalığı, bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar vb.) olanlar, 19 yaşın altında olup uzun süreli asetil salisilik asit (aspirin) kullanması gerekenler ve obez kişiler influenza açısından riskli gruplardır. Grip hastalığı klinik olarak ve muayene ile basit şekilde tespit edilip, tanı koyulabilmektedir. Ayrıca burun sekresyonlarından alınan sürüntüler ile süratli antijenik testler ile tanı koyulabilmektedir.
Çocuklarda Grip Enfeksiyonu Belirtileri:
Grip enfeksiyonu, İnfluenza A, B ve C virüslerinin neden olduğu bir solunum yolu hastalığıdır. İnfluenza B ve C, İnfluenza A ile kıyaslandığında daha hafif belirtilere yol açmaktadır. Hastalığın belirtileri;
v Ani başlayan ateş yüksekliği
v Halsizlik
v Baş ağrısı
v Kas ve eklem ağrıları
v Öksürük
v Burun akıntısı
v Burun tıkanıklığı
v Üşüme titreme,bulantı ve kusma
Grip belirtileri sıklıkla soğuk algınlığı nezle ile karıştırılır. Aslında nezle ve grip her ikisi de solunum yolu hastalığı olmasına rağmen etkenleri birbirinden farklı virüslerdir. Her iki hastalık birbirine benzese de aralarında bulgular açısından farklılıklar vardır. Nezle bulguları genellikle daha hafif seyrederken, grip bulguları daha ağır ve uzun sürer, ağır komplikasyonlara ve buna bağlı hastaneye yatışa neden olur.
Çocuklarda Grip Enfeksiyonundan Korunma ve Tedavi:
Öksürme ve hapşırma sırasından ağız ve burun tek kullanımlık kağıt bir mendille kapatılmalı ve mendil atılıp eller yıkanmalıdır. El hijyeni için sık sık eller su ve sabun ile yıkanmalı, hasta olan kişi ellerini kağıt havlu ile kurulamalı ve havlu atılmalıdır.
Grip aşısı (influenza aşısı), gribin yayılmasını önlemek, ağır komplikasyonları ve ölümü engellemek, toplumda verilmesi gereken kesintisiz hizmetlerin devamını sağlamak, okul devamsızlığı ve iş gücü kaybını önlemek, ekonomik kayıpları önlemek, salgının uzun sürmesi ile oluşabilecek virüs mutasyonlarını engellemek, hastalık nedenli hastaneye yatış ve yoğun bakım yatak ihtiyacını azaltmak amacıyla uygulanmaktadır.
DSÖ, sağlık çalışanlarının ve influenza enfeksiyonu ile ciddi komplikasyonlar geliştirme riski yüksek olan kişilerin her yıl sezon başlamadan önce aşılanmasını önermektedir. ²
Aşılama için öncelikli gruplar şunları içerir:
v Gebe kadınlar
v Bazı kronik hastalıkları olan >6 aylık bireyler
v >65 yaş üzeri kişiler
v Yaşlılar ve engelli bakım evleri çalışanları
v 6-59 aylık çocuklar
v Sağlık çalışanları
Ayrıca gripten korunmak isteyen her kişiye aşı yapılabilir. Aşı kas içi olarak yapılır. 6 aydan büyük çocuklara aşı yapılabilmektedir. 9 yaştan önce ilk kez yapılıyorsa o yıl için bir ay ara ile toplam 2 kez, 9 yaştan küçük olup daha önce aşı yapılanlar ya da 9 yaşından büyük olanlara yılda bir kez yapılır. 6-35 ay arasındaki çocuklara yarım doz aşılama (0.25 ml), 36 aydan büyük olanlara ise tam doz (0.5ml) aşılama yapılmaktadır.
Tedavide esas olan istirahat etmek, bolca sıvı alımı, ağrı kesici ve ateş düşürücü kullanarak klinik bulguları rahatlatmaktır. Hastalık emareleri geçene kadar evde istirahat etmek önemlidir. Oluşabilecek komplikasyonlar mutlaka yakından izlenmelidir. Hastalık belirtilerinin uzun sürmesi, ateşin 3 günden fazla devam etmesi, iyileşme belirtileri olduktan sonrasında tekrar ateşin ortaya çıkması, solunum sıkıntısı belirtilerinin olması, bilinç durumunda değişiklik ve yeterli sıvı alamama ve beslenme güçlüğü olduğu durumlarda ne olursa olsun doktora başvurulmalıdır.
Antiviral tedavi influenza sebebiyle hastaneye yatışı gereken hastalar, ilerleyici influenza bulguları olanlar ve influenza komplikasyonları oluşma riski olan küçüklere ve erişkinlere ilk 48 saat içinde başlanmalıdır.