Çocuklarda Kabızlık

Kabızlık çocuğun normal süreci dışındaki dışkılama alışkanlığının değişmesi veya yetersiz oluşu sonucu sert ve seyrek dışkılaması durumudur. Kabızlık çocuk hekimleri ve özellikle de çocuk cerrahlarının çok sık karşılaştığı sorunlardan birisidir. Kabızlık, ebeveynler tarafından da ciddiye alınması gereken ve erken tedavi edilmesi gereken bir durumdur.

Kabızlık kısa süreli ve geçici olabileceği gibi kronik halde de olur. Bir aydan uzun süren kabızlık kronik kabızlık olarak değerlendirilir. Kronik kabızlık, çocuğun rahatsızlığının uzun sürmesinden dolayı aileler için ciddi bir hastalığın semptomu olabileceği endişesini yaratmaktadır.

Kabızlık organik veya fonksiyonel nedenlidir. Çocukların kabızlığının çok küçük bir kısmı organik nedenlere bağlıdır. Önemli bir kısmını ise fonksiyonel nedenler oluşturur. Özellikle yenidoğan dönemi sonrasında kabızlığın %90-95 nedeni fonksiyonel kabızlıktır.

KABIZLIĞIN NEDENLERİ:

Bebek ve Çocukların %95’inden fazlasında sebep fonksiyoneldir, yapısal bir bozukluk yoktur. Yaşa göre farklı nedenleri olabilir % 5 oranındada bağırsaklarda doğuştan yeterli sinir olmaması (Hirschbrung hastalığı) veya yapısal diğer nedenler.

FONKSİYONEL KABIZLIK

1.Anne sütü alan bebeklerde annenin ağırlıklı olarak kabızlığa yol açan diyetle beslenmesi.

2.Çocuğun yeterli besin almaması, lifli (posalı) gıdalar almaması veya az su içmesi..Anne sütünün yetersiz kalması ve mama kullanılması

4.Ek besinlere geçiş ve diş çıkarma.

5.Bebekte ve çocukta hareketsizlik.

6.Tuvalete gitme isteksizliği.

7.Erken tuvalet eğitimi ve tuvalet korkusu, 

8. Titiz sinirli, gergin baskıcı annelerin çocuklarında psikolojik olarak kabızlık gelişebilir

3.Bazı enfeksiyöz, metabolik ve hormonal hastalıklar (hipotiroidi gibi).

KABIZLIK SIRASINDA ÇOCUKTA NELER BELİRGİNLEŞİR?

Çocuklarda kabızlık ciddiye alınarak erken tedavi edilmelidir. Tedavi edilmez ise zaman geçtikçe tedavisi güçleşir ve tedavi edilmezse kronikleşir, kaka gittikçe sertleşir. Sert kaka yapılırken çocuğun canı yanar. Canı yanan çocuk, kakasını yapmak istemez. Kronik döngüye girer.Yapılmayan kaka içeride bekledikçe sertleşir ve sert kaka dışarı çıkarken anüste gerginliğe bağlı çatlak, fissür, kanamaya ve ağrılı kaka yapmaya yol açar. Ağrılı kaka yapan çocuk kaka yapmak istemez, tuvalette oturmak istemez.Kronik döngüye girer.Hem çocuk için ve hem aile için kaka yapmak bir işkence olur.

Çocukta karın ağrısı, çok pis kokulu kaka ve bol gaz çıkarma görülür. Her gün bu sıkıntıyı yaşayan çocuk ve aile de psikolojik sorunlar ortaya çıkar. İçerde bekleyen kaka da anormal mikrop üretimi olur ve hayati tehlikeye yol açabilecek enterokolit denen ishal tablosu ortaya çıkabilir.Kaka yapamayan çocukta beslenme bozukluğu ve gelişme geriliği ortaya çıkar.

KABIZLIK BULGULARI 

Günlük kaka sayısının azalması

Kaka kıvamının normalden katı olması

Kaka yaparken popo kenarında ağrı hissedilmesi

Kaka yaptığında bulaş tarzında kanama olması

Anal fissür (makatta çatlak) tespit edilmesi

Tekrarlayan, kaka yapınca azalan karın ağrıları

Ani başlayan karın sol alt kadran ağrısı

Anal prolapsus (bağırsağın anüsten dışarı sarkması)

Genel iştahsızlık

İshal (sert kakaların barsak içinde set oluşturması sonucu yeni oluşan sıvı kakanın aşağı sızması)

Kaka kaçırma (enkoprezis)