Çocuklarda Öfke Deyince Dur

İnsanların temel yaşadığı 8 farklı temel duygu vardır. Mutluluk, üzüntü, korku, şaşkınlık, öfke, ilgi, iğrenme, utanç. Bu temel duyguları yaşamak her insan için çok doğaldır. Olumsuz duyguları kimse yaşamak istemez özellikle öfke hissettiğinde ebeveynler kendilerini çaresiz hissettiklerinden ve ne yapacağını bilemediklerinden çocuklarının öfke anlarında onlar da çocuklarına öfke ile karşılık verirler. Burada önemli nokta öfke tıpkı diğer duygular gibi normal bir duygudur. Bazı gelişim dönemleri vardır mesela 2 yaş gibi kendi bedenlerinin annesinden başka bir beden olduğunu anladığı ve kendi benlik oturmaya başladığı bu dönem çocukların öfke yaşaması normaldir.

Peki Çocuk hangi durumlarda öfke hisseder?

• Çocukların yeterli sosyal ortamları yoksa kendini gerçekleştirmiş hissetmeyecektir

• Çocuğun her istediği yapılan ailelerde sınırları öğrenmeyen çocuklar sosyal ortamlarda engellendiklerinde

• Başarısızlık ile gelen çaresizlik duygusunda

• Sevilmediğini düşündüğü ortamlarda

• Kardeş ile anne ve babasının artık onu istemediğini düşünüyorsa

• Akran zorbalığı yaşıyorsa

• Ailesinin beklentileri çocuğun yapabileceğinden fazla ise

• Sürekli ailesi tarafından eleştirilen ama uyarmak ve beklentileri söylemek dışında çocuğun ailesi ile iletişimi yoksa

• Ebeveynler kendi öfkelerini kontrol edemiyorlarsa

• Çok fazla ekrana maruz kalan çocuklarda 

• Ebeveynlerin sevme şekli bazen şiddetli olabiliyor bu durumda çocuk sevgi eşittir şiddet öğrenmişse

Öfke ortaya çıkacaktır. Bu maddelerden de anlaşılacağı gibi aslında öfke sadece bir sonuçtur ve bizler terapide bu öfkenin altında yeten nedenleri araştırıp sonrasında çocuk için problem olan alanları gidermeye çalışırız. 

Çocukların öfke anlarında ve sonrasın ne yapmak gerekir?

• Çocuklara öfke anında onlara açıklama yapmak yetersiz olacaktır çünkü dinlemeyeceklerdir

• Öfke geçtikten sonra ne olmasını isterdi ya da ne olsa öfke balonu giderdi gibi daha net sorular ile anlaşılmaya çalışılır

• Çocuklar ile duygular ile oyun oynamak ve duygularını tanımalarını sağlamak daha sakinleşmeleri için yardımcı olur

• Ebeveynlerin kendi öfke kontrollerini öğrenmeleri çocuklara rol model olma açısından katkı sağlar

• Ebeveynler 3d kuralını uygulayabilirler. Önce kendi öfke anlarında durup sakinleşmek sonrasında acaba o anda nelerin onları öfkelendirdiğini sorgulamak sonrasında kendileri dışarıdan ailelerini izlese neler görürdü şeklinde düşünmek olayları daha iyi anlamalarını sağlar

• İstekleri önceden kesin ve net bir dille anlatmak

• Özellikle öfkelendiren anları tespit etmek ve önceden önlem almak

• Çocukların duygusal ihtiyaçları ne olabilir şeklinde düşünmek