Çocuklarda Travma Sonrası İyileşme Ve Psikososyal Destek

EBEVEYNLERE ÇOCUKLARINA YARDIMCI OLMAK İÇİN İPUÇLARI

• Çocukların olanları işleme yeteneği, yaşlarından ve diğer faktörlerden etkilenir.

Size ve çocuğunuza yardımcı olacak yaşa uygun kaynaklar için lütfen Bölüm 1'deki yaş kılavuzuna bakın.

• Çocuklar travmatik olayları kendi hızlarında işlerler.

Çocukların olaya olan ilgisi ve soruları zamanla değişeceğinden, olayı birden fazla kez tartışmak için hazır olun.

• Bir çocuğun kayba karşı tepkilerini diğerininkiyle yargılamayın.

Bazı çocuklar arkadaşları ve akrabalarıyla vakit geçirerek teselli bulur; diğerleri olayı tek başına işlemeyi tercih edecek. Çocuğunuza, öfke, suçluluk ve üzüntü dahil olmak üzere travmaya karşı birçok farklı tepki vermenin normal olduğu konusunda güvence verin. Çocuklara, insanların duygularını farklı şekillerde ifade ettikleri de söylenebilir. Örneğin, bir kişi ille de ağlamadan üzüntü hissedebilir.

• Önemli bir kayıp veya üzücü olayın ardından çocuklarda ruh hali değişiklikleri beklenebilir.

Çocuğunuzun duygusal dünyasındaki bu olası dalgalanmaların farkında olun ve bunlara karşı sabırlı olun.

• Çocukları duygularını ifade etmeleri ve iletmeleri için teşvik edin

Bazı çocuklar için anma törenleri ve diğer ritüeller önemli olurken, diğerleri duygularını sanat yoluyla veya akranlarıyla bağlantı kurarak daha rahat ifade edebilirler. Çocuğunuzun öfke ve üzüntü gibi duygularını ifade etmenin yapıcı yollarını belirlemesine yardımcı olun. Çocukları düşüncelerini, duygularını ve deneyimlerini bir günlüğe yazmaya veya deneyimlerinin resimlerini çizmeye teşvik edin. Bu, onlara duygularını ifade etmeleri için bir araç sağlayacaktır.

• Çocuklarla, sizin de dahil olmak üzere insanların bir trajediden sonra yaşayabileceği farklı duygular hakkında konuşun.

Duygularınızı dürüstçe ifade edin, ancak çocuğunuzu daha fazla korkutmamak veya üzmemek için elinizden gelenin en iyisini yapın. Çocuklarınızla konuşmak için sessiz bir yer ve zaman bulun ve herhangi bir soruya hazır olun Çocukların zaten bildiklerini öğrenerek ve ardından hangi soruları olduğunu öğrenmek için dinleyerek bir konuşma başlatmak genellikle en iyisidir. Çocuğunuz size cevaplayamayacağınız bir soru sorarsa “bilmiyorum” demenizde bir sakınca yoktur.

• Çocuklara neler olduğu hakkında dürüst ve doğrudan bilgi verin.

Çocuğunuz ne olduğunu tartışmak istediği ölçüde, anladığı dili kullanarak açık konuşmalar yapın. Yetişkinler travmatik olayları tartışmaktan kaçındıklarında bu, konunun "tabu" olduğu izlenimini verebilir ve bu da sonuçta çocuğun korku ve endişesini artırmasıyla sonuçlanabilir.

• Çocuklarınızın stresli zamanlarda mümkün olduğunca günlük rutinlerini sürdürmelerine izin verin.

Tanıdık programları sürdürerek, çocuklar yavaş yavaş normallik duygularını yeniden tesis edecek ve olanlarla ilgili kaygıları önemli ölçüde azalacaktır.

• Çocuklar ve arkadaşları için sosyal etkinlikler düzenleyin

Sosyal destek ve arkadaşlıklar iyileşme için önemlidir. Çocuklar için özel geziler veya grup etkinlikleri planlayın ve onları akranlarıyla görüşmeye ve sosyalleşmeye teşvik edin.

• Çocukları yardım etmeye ve gönüllü olmaya teşvik edin

Çocuklar, başkalarının iyileşmesine katkıda bulunduklarını hissettiklerinde travmatik bir olaydan daha çabuk kurtulma eğilimindedirler. Mümkünse, temizlik işlerine yardım etmelerini veya zor zamanlar geçirebilecek diğer kişilere ulaşmalarını sağlayın. Ardından, çabalarını eğlenceli aktivitelerle ödüllendirin.

• Çocukları yeni bir hobi edinmeye veya eğlenceli aktivitelere katılmaya teşvik edin

Çocukları faaliyetlerle meşgul tutmak, dikkatlerini dağıtacak ve etkili bir şekilde başa çıkmalarına yardımcı olacaktır.

• Televizyon, radyo ve gazeteler dahil olmak üzere medya kapsamına maruz kalmayı izleyin

Tekrar tekrar izlemek, özellikle televizyonda her gördüklerinde olayların tekrar ettiğine inanan küçük çocuklar için rahatsız edici olabilir. Tüm çocuklar için aşırı maruz kalma bunaltıcı olabilir ve sıkıntı ve çaresizlik duygularına yol açabilir.

• Sakin kalmaya çalışın 

Bu, çocuklarınıza yalnızca kontrolün sizde olduğunu göstermekle kalmayacak, aynı zamanda onlara stresli durumlarla nasıl düşünceli bir şekilde başa çıkacaklarını da öğretecektir.

• Çocuklara güvende oldukları ve bakıldıkları konusunda güvence verin

Acil olay geçtikten sonra bile güvencelerin sık sık tekrarlanması gerekebilir. Birlikte fazladan zaman geçirmek de güven verici olabilir. Devletin ve toplum kurumlarının toplumun güvenliğine nasıl yardımcı olduğunu açıklayın. 

• Olaydan önce duygusal sorunlar veya önceki travmaya maruz kalma gibi zorluklar yaşayan çocukların özellikle savunmasız olabileceğini unutmayın.

• Çocuğunuzla ilgili endişeleriniz varsa veya duygusal ve/veya davranışsal sorunlar altı haftadan uzun süre devam ediyorsa, bir ruh sağlığı uzmanına danışın. 

Çocuk doktorları, okullar ve dini kuruluşlardan ruh sağlığı sevkleri alınabilir.

EBEVEYNLERE KENDİLERİNE YARDIMCI OLMALARI İÇİN İPUÇLARI

• Bir felaket veya başka bir trajedi meydana geldiğinde, ebeveynler

genellikle çocuklarına en iyi nasıl yardım edecekleriyle ilgilenirken aynı zamanda olanlarla ilgili kendi şoklarıyla başa çıkmaya çalışırlar. Hem çocuklar hem de yetişkinler sıklıkla korkar ve kafası karışır. Yetişkinler gibi, çocukların da aileleri ve hayatlarındaki önemli kişiler hakkında endişelenme olasılığı daha yüksektir. Aşağıdaki ipuçları, ebeveynlere travmatik bir olaydan sonra kendilerine ve çocuklarına yardımcı olma konusunda rehberlik edebilir:

• İyileşmek için kendinize zaman tanıyın

Ebeveynler genellikle aileleriyle ilgilenmeye o kadar odaklanırlar ki, kendilerine bakmak için zaman ayırmazlar. Olanlarla ilgili duygularınızı ifade etmek için kendinize zaman ve alan tanıyın. Bir travmadan sonra ruh halinde dalgalanmalar yaşamanız normal olduğundan, duygusal durumunuza karşı sabırlı olun.

• Destek isteyin ve sağlayın

Neler yaşadığınızı anlayacak diğer yetişkinlerle konuşarak zaman geçirin. Sevdiklerinizden destek almak her zaman iyi bir fikir olsa da, tipik destek sisteminizdeki kişilerin aynı olayı yaşamaları halinde riske atılabileceğini unutmayın. Durum buysa, yerel destek grupları hakkında bilgi edinmek isteyebilirsiniz.

• Mümkün olduğu ölçüde, besleyici yemekler yemek ve yeterli miktarda dinlenmek gibi sağlıklı davranışlarda bulunun.

Sağlıklı davranışları sürdürebilenler, yaşamları üzerinde daha fazla kontrol sahibi olma eğilimindedirler ve daha etkili bir şekilde başa çıkabilirler. Uyuşturucu ve alkol kullanımından kaçının.

• Yemek yeme, uyuma ve egzersiz ile ilgili düzenli rutinleri sürdürün

Rutinlere bağlı kalmak, travmatik bir olaydan sonra aileyi normal hayata döndürmede hem ebeveynler hem de çocuklar için yararlıdır.

• Önemli yaşam kararları vermekten kaçının

Travmatik bir olaydan sonra taşınmak veya iş değiştirmek cazip gelse de, stres ve kargaşa zamanlarında önemli yaşam kararları vermekten kaçınmak genellikle en iyisidir.

• İşlevsellikte zorluk çekiyorsanız veya günlük görevleri yerine getiremiyorsanız, doktorunuza veya ruh sağlığı uzmanınıza danışın.

Kendinize yardım etmekte zorlanıyorsanız, ailenize yardımcı olamayacağınızı unutmayın.