Çocuklarda Yazı Yazma Becerisini Geliştirmek
Yazar Melek Başkaya • Psikolojik Danışman Ve Rehber • 27 Eylül 2022 • Yorumlar:
Yazma, bireyin düşünce, duygu, istek ve hayallerinin ortaya koyulması etkinliği olarak adlandırılır. Yazma işlevi hayatında her alanında vardır. Özellikle okullarda yazma işlemi sıklıkla yapılır ve genellikle kompozisyon yazma çalışmaları yapılır. Türk Dil Kurumuna göre kompozisyon, ayrı ayrı parçaları anlamlı bir bütün oluşturacak şekilde bir araya getirmek ve bütün oluşturmaktır. Kompozisyon becerisi ise iyi yazma becerisi ile paralel ilerlemektedir. İyi yazı yazmak, akademik başarıyı beraberinde getirdiği gibi sosyal anlamda da katkısı olacaktır. Konuşma ve iletişim kurmada olumlu etkileri olacak ve özgüveni destekleyecektir. Bir ebeveyn olarak, çocuğunuza etkili iletişimin önemini öğretebilir ve eğitimlerinde başarılı olmalarına yardımcı olabilirsiniz.
Öncelikle çocukları için yazı yazmayı eğlenceli hale getirmelisiniz. Çocuğunuzun daha sık yazdığını görmek istiyorsanız, yazmaya ilgisini çekmeniz ve onu heyecanlandıracak ödevler bulmanız gerekir. En sık kullanılan yöntemlerden biri günlük tutmaya teşvik etmektir. Eğer günlük tutmakta ilk etapta işe yaramıyorsa (işe yaradığında bile tavsiye ederim) gün sonunda ailecek oturup ailenin her bir üyesi o gün günün nasıl geçtiğini, kendisini üzen ya da mutlu eden olayları anlatması şeklinde bir gündem oluşturabilirsiniz. Çocuğunuzun günlük yazmaya teşvik ederken, başından geçen olayları yazması sayesinde anı olarak kalacağını ve büyüdüğünde tekrardan hatırlayabilmesi için bir fırsat olduğunu söyleyebilirsiniz.
Başka bir eğlenceli fikir olarak, bir resmin betimlemesini yazmasını isteyebilirsiniz. Ya da bir işin talimatlarını yazmasını yönerge olarak verebiliriz. Onunda ilgi alanında olan bir iş olursa eğer daha çok severek yazacaktır. Örnek olarak eğer tost hazırlamayı seviyorsa tostun nasıl yapılması gerektiğini adım adım sanki bir yemek tarifi veriyormuş gibi yazabilir. En sonunda bu tarifi buzdolabınıza bir mıknatısla tutturabilirsiniz. Okulöncesi döneminde olan çocuklar için hazırlık amaçlı bu adımları resim yaptırarak uygulayabilirsiniz. Resimde yönerge sabit kalmalı ama adım adım resimler çizilmelidir.
Çocukların oyuna fazlasıyla düşkündür ve yine çocuklar oyunla öğrenir. Oyunu yazı yazma becerisini geliştirmede kullanabiliriz. Yazı yazmak için kelime dağarcığının geliştirilmesi de bir o kadar önemlidir. Kelime oyunları oynayarak kelime dağarcığı geliştirilebilir.
İlk olarak ‘’İsim Şehir Oyunu’’ oynanabilir. İsim şehir oyununda hem genel kültür seviyesinde gelişme olacağı gibi kelime dağarcığını arttırmaya da katkısı olacaktır.,
Bir diğer oyun ‘’Seçilen Harfle Başlayan Kelimeler’’. Bir harf belirlenir ve o harfle başlayan kelimeler yazılır. Süre tutularak oyun oynanabilir. Önerilen süre 1 dakikadır. 1 dakika içerisinde kaç adet kelime bulduğu değerlendirilir. Oyun belirli aralıklar ile tekrarlanarak sayı arttırılmaya çalışılır.
Kelime dağarcığını arttırmak ve iyi yazma becerisini geliştirmek için her zaman yol kitap okumaktan geçer. Günlük olarak minimum bir sayı belirlenip kitap okumaya teşvik edilmelidir. Çocuğunuza hoşuna gidebilecek farklı türlerde (fantastik, macera, şiir, vb.) kitaplar verin. Unutmayın, çocuğunuz ne kadar çok okursa, sağlam yazma becerileri edinmesi o kadar kolay olacaktır.
Bir başka uygulama olarak, çocuğunuzdan evin alışveriş listesini hazırlamasını isteyebilirsiniz. Ev ile ilgili sorumluluk almak her çocuğu mutlu hissettirir ve heyecanlandırır. Sorumluluk becerisini de destekleyen bu çalışmayla beraber yine yazı yazma becerisi de beraberinde olumlu anlamda etkilenecektir.
Son olarak bir aile etkinliği yapabilir. Belirli aralıklarla birbirinize yada sevdiğiniz kişilere mektup yazabilirsiniz. Yazdığınız bu mektupları süsleyip zarflayıp bir birinize hediye edebilirsiniz. Aranızdaki sevgi bağını, iletişimi ve yazma becerinizi güçlendiren bu çalışma aile içinde kaliteli vakit geçirmenizi sağlayacaktır.
Sevgili anne babalar,
Çocuk yetiştirmek, zorlu ama bir o kadarda keyif veren bir yolculuktur diyebiliriz. Çocuklar anne babalarının kopyasıdır ve siz ne yaparsanız onlarda sizin yolunuzdan ilerleyecektir. İlk etapta kendinizi geliştirmeniz gerektiğini unutmamanız gerekir. Sonrasında çocukta istenilen kazanımları sağlamak ya da yanlış giden davranışları kontrol altına almak daha kolaydır. Bunun için sabır ve tutarlı olunmalıdır. Çocuklar biz yetişkinlere göre daha çabuk öğrenir ve değişim daha hızlı gerçekleşir. Bunu unutmamakta fayda var.