Çocukları Sınırlarla Güvene Alıyoruz
Yazar Merve İzbul • 5 Ağustos 2024 • Yorumlar:
ÇOCUKLAR NEDEN SINIRLARA İHTİYAÇ DUYARLAR?
⮚ Sınırlar, çocukların araştırma yapmasını sağlar.
⮚ Sınırlar, onaylanan davranışların yolunu belirler.
⮚ Sınırlar ilişkileri belirler.
⮚ Sınırlar büyümenin ölçütüdür.
⮚ Sınırlar güvenlik sağlar (Mackenzie, 2016).
EBEVEYNLER NEDEN SINIR KOYMAKTA ZORLANIRLAR?
⮚ Anne babaların çocukluklarından kalan bastırılmış istekleri ve yetiştirilme tarzları sınır koymalarına etki eder. Yaşadıklarına benzer deneyimleri kendi çocuklarına yaşatmak istememeleri sınır koymalarını engelleyebilir.
⮚ Anne babaların çocuklarıyla geçirecekleri sınırlı zaman dilimini şefkatli, iyi ilişkiler içinde geçirmek istemeleri sınır koyamamanın önemli bir nedenidir. Ayrıca çocuklarına "yeterince" zaman ayıramıyor olmanın huzursuzluğu ve suçluluk duygusu tutarsız davranmalarına yol açabilir.
⮚ Çocukların özellikle başkalarının yanında kurallara verdiği öfke tepkisinden anne babalar kendilerini sorumlu tutabiliyorlar. Bu durumda yaşanan suçluluk duygusu sınır koymayı zorlaştırabilir.
⮚ Çocuk eğitiminde bir şeyleri yanlış yapma kaygısıyla bir kısım anne babanın yaptıklarını çocuklarının tepkileriyle doğrulama ve onaylama ihtiyacı duymaları sınır koymada gerekli kararlılık ve sürekliliği göstermeyi engelleyebilmektedir. Hiçbir çocuk dünyaya kullanım kılavuzu ile gelmemektedir. Çocuk yetiştirme konusundaki bilgi eksiklerimiz de doğru sınır koymamızı engeller (Yalova / Merkez- 700.Yıl Osmangazi Ortaokulu,2020).
ÇOCUKLAR SINIRLARI NASIL ÖĞRENİR?
Çocuklara sınır koyma her yaş döneminde çocuğun gelişim dönemine uygun olarak yapılabilir. Çocuklar yetişkinlerden farklı biçimde somut şeylerle öğrenirler. Duyduklarını ve yaşadıklarını test ederek aktif bir araştırma yaparlar. Ama kurallarımıza uymaları, duyduklarına değil; yaşadıklarına bağlıdır. Bu da bize, kurallarımızı öğretme yöntemlerimizle ilgili ipuçları verir. İki temel yöntem vardır: Sözler ve davranışlar. İkisi de ders öğretir ama somut olan davranışlardır. Davranışlar, kurallarımızı belirler (Mackenzie, 2016).
Çocuğa sınır koymadaki temel kural tutarlı ve kararlı olmaktır. Sözlerimizle davranışlarımız uyumluysa çocuklarımız sözlerimize güvenmeyi öğrenir ve bu sözlerin ardındaki kuralları kavrar (Mackenzie, 2016). Net olan tutum ve davranışlar karşısında çocuk kendini güvende hisseder. Sözlerimizle davranışlarımız uymazsa çocuklar kurallarımızı dikkate almaz ve davranışlarımızdan çıkardıklarına göre tepki verirler. Dolayısıyla anne ve baba arasındaki tutum ve davranışlar birbiriyle tutarlı olması gerektiği gibi bireysel söylemleri ile davranışlarında da tutarlılık olmalıdır. Aynı zamanda okula giden bir çocuk için okul ortamındaki kurallar ve sınırlar ile ev ortamındaki kurallar ve sınırlar da birbiriyle tutarlı olduğu zaman çocuğun kafası karışmayacak ve daha iyi uyumlanacaktır.
KOYULAN SINIRLARIN SONUCUNU ETKİLİ KILAN NEDİR?
⮚ Tutarlılık
⮚ Bağlantılı olma
⮚ Onaylanan davranışlara örnek oluşturma
⮚ Zaman sınırlamaları
⮚ Yeni bir başlangıç (Mackenzie, 2016).
PSİKOLOG MERVE İZBUL