Çocukların Başarısında Aile Tutumları Etkili Midir?
Yazar Ceyda Aktaş Bağcı • Psikolog • 6 Ekim 2022 • Yorumlar:
Anne-babanın çocuk gelişimi üzerindeki etki alanı oldukça geniş çaplıdır. İnsan kişiliğin gelişimsel temellerinin 0-6 yaş döneminde atıldığı göz önüne alındığında, çocukların eğitsel kimliğinin belirlenmesinde anne-baba rolünün önemi daha da iyi anlaşılmış olur. Son dönemde okula başarısına yönelik yapılan araştırmalarda; ailenin okul ve akademik çalışmalara yaklaşımı ve çocuk yetiştirmede benimsediği tutumun son derece önemli olduğunu göstermektedir.
İletişimi kuvvetli olan aile ortamında büyüyen çocukların konuşma becerilerinin; cümle uzunluğu, soru sayısı, sözcük dağarcığı bakımından daha iyi durumda oldukları gözlemlenmektedir. Çocuklar okula başlamadan önce konuşma becerisini belirli bir oranda edinmiş durumdadırlar. Bu beceri de öğrencilerin okulda başarıya ulaşmasında büyük görevler üstlenir.
Anne baba olarak kendi yetiştiriliş tarzımız, büyüdüğümüz çevre kişilik özelliklerimiz ve buna benzer etkenlerle benimsediğimiz bir çocuk yetiştirme tutumumuz vardır. Bu tutumlar çocuğumuzun akademik çalışmaları ve sosyal ilişkilerinde oldukça etkili olabilmektedir.Çocuklar biz farkında olmadan her davranışımızı,konuşmamızı model alırlar.
Çocukların okul başarısında aile olarak yapabilecekleriniz…
İç dünyasında çatışmalar yaşayan çocuk, derse konsantre olmakta zorluk çekebilir, motivasyonu düşer ve ardından başarısızlık kaçınılmaz olur. Bu nedenle aile içinde sağlıklı bir iletişim olmasına, huzurlu ve güvenli bir aile ortamı yaratmaya gayret etmeniz çocuğunuzun başarılı olmasında bir etkendir.
Mutlaka çocuğunuza zaman ayırmaya çalışın, sıkıntılarını paylaşmaya çalışın, zamansızlığın ve yorgunluğun iletişimi bozmasına izin vermeyin. Kuracağınız başarılı iletişimle çocuğun başarısını desteklerken, başarısızlığı durumunda ise birlikte mantıklı çözümler bulmanız mümkün olacaktır.
Geçmişteki hata ve başarısızlıklara odaklanmak yerine; yapılan olumlu davranışlar ve başarılar üzerine odaklanmaya çalışın. Başarıyı yakalamada çabanın önemini vurgulayın.Çabaladığında bunu çocuğunuza ifade etmeye çalışın.
Gerçekçi olmayan ve çok yüksek beklentiler, çocuk üzerinde ileride ciddi problemler yaratabilecek yoğun kaygıya sebep olmaktadır. Her çocuğun farklı bir beceri alanı olduğunu kabul edip,ilgi alanı ve becerisi doğrultusunda onu desteklemeye çalışın.Anne babanın başarı konusundaki büyük beklentileri, onun kişilik değerinin sadece başarıyla değerlendirilmesi anlamına geldiği için çocuk başarısızlık durumunda sevilmeyeceğini, kabul görmeyeceğini düşünüp aileden uzaklaşmaktadır.Bu uzaklaşmalar özellikle ergenlik döneminde aile ilişkilerinizi etkileyebilmektedir.
Çocuklar ebeveynlerinin eğitim konusundaki düşünce ve duygularını kendilerine yansıtırlar. Eğitimsel süreçlere değer veren, öğretmenin çabasına saygı duyan anne babalar çocuğun okula ve öğrenmeye karşı ilgisini olumlu etkilerken, tam tersi tutum bu ilgiye engel olup olumsuz etkilemektedir. Okul ile ilgili olumsuz düşünce ve kaygılarınızı çocuğunuza yansıtmadan, öğretmeni veya okul ilgilisi ile görüşerek gidermeye çalışmak çocuğun okul başarısı için faydalı olacaktır.Tüm bu faktörlere rağmen unutulmaması gereken; okul ve derslerin öğrencinin sorumluluğu olduğu ve bu konudaki aktif rolün öğrenciye ait olması gerektiğidir. Anne babanın, çocuğun okul başarısındaki en önemli görevi gerekli ilgi ve desteği sağlamaktır.