Çocuklarla EMDR Terapisi
Yazar Müberra Sabuncu • Psikolog • 18 Mayıs 2020 • Yorumlar:
Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR)’nin, psikoterapide bir yöntem olarak gelişim sürecine baktığımızda; bilişsel, biyolojik, davranışsal ve psikodinamik yaklaşımlar üzerinden filizlenen pek çok psikolojik öğeyi barındırarak geliştiğini görmekteyiz. EMDR tekniğinin travmatik yaşantılar arkasından gelen akut stres bozukluğu ve travma sonrası stres bozukluğunun tedavisinde hızlı ve etkin bir biçimde sonuç verdiği pek çok çalışma ve olgu incelemesinde ortaya konmuştur.
EMDR; savaş stresi, taciz, doğal afetler veya çocukluk döneminde yaşanan örseleyici olaylar gibi rahatsız edici yaşam deneyimlerinin neden olduğu duygusal sorunların yanı sıra, fobi, performans kaygısı, panik bozukluk, beden algısının bozukluğu, çocuklarda travma belirtileri, yas, kronik ağrı, taciz, tecavüz ve başka sorunların tedavisinde kullanılan psikodinamik, bilişsel, davranışsal ve danışan merkezli yaklaşımlar gibi çok iyi bilinen farklı yaklaşımların öğelerini bir araya getirir.
EMDR’de, kişinin sahip olduğu, duygusal ya da düşünsel olarak kişiyi rahatsız eden dolayısıyla yaşama uyum sağlamasını engelleyen yaşamsal deneyimlerin yeniden işlenmesi hedeflenmektedir. Terapi sürecinde EMDR yöntemiyle en büyük çaba travmatik yaşantının kişi için nasıl bir anlam taşıdığını anlamaya yöneliktir. Travmatik anının kişide yer ettiği anlama ulaşıldıktan sonra anının, yeniden işlenmesi ve diğer anılarla uyumunun sağlanması bütünleşmeyi gerçekleştirerek kişideki psikolojik yükü ortadan kaldırmaktadır.
Çocuk ve Ergenlerde EMDR Terapisi
Çocuk ve ergenlerde yetişkinlerde olduğu gibi yaşadıkları veya şahit oldukları olumsuz olaylara karşı stresle baş etmeleri zorlaşabilir. Bu olumsuz yaşam olayları işlenemediğinde hissettiği duygu, düşünce ve bedensel tepkileri tetikleyecek yeni bir olaydan ya kaçınma ya da tekrarlama ile yeni olumsuz anı ağı kurulmaktadır. EMDR (Göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme) tekniği bu olumsuz anıların aşılmasında kullanılan bir psikoterapidir. EMDR; çocukların yaşadığı, tanık olduğu, bağlandığı kişinin başına gelen ya da kendisine anlatılan, duyduğu olumsuz deneyimleri ve buna eşlik eden olumsuz duygu ve düşünceleri iyileştirmede kullanılan bir psikoterapi yöntemidir.
Çocuklarla çalışmanın zevkli yanlarından biri de travmatik izlerin hızla kaybolduğunu görmek, çocuğun yıllarca acı çekmekten kurtulduğunu ve yetişkinlikte diğer insanlar üzerinde istismarı tekrarlayacak girişimlere yönelmeyeceğini bilmektir.
EMDR ile Çocuklarınızla Güvenli Bağlanmayı ve Duygusal İletişiminizi Güçlendirin!
Bağlanma, bebek ile ona temel bakım veren kişi arasında oluşan bağdır ve birincil bağlanma anne ile gerçekleşir. Bağlanma özellikle 0-3 yaş döneminde çocuğun kişilik gelişiminde önemli yer tutar. Çocuğun anne ile duygusal güvenli bağlanması psikososyal gelişimi için gereklidir. Sağlıklı bir bağlanma gerçekleştiremediğinde çocuklarda ilerleyen yaşlarda farklı duygusal ve davranışsal sorunlar ortaya çıkmaktadır.
EMDR terapisi ile olumsuz ebeveyn çocuk ilişkisi üzerine çalışılarak, duyguları ifade etme ve uygun iletişim becerileri geliştirilmektedir. Çocuklarla EMDR terapisi uygularken hem çocuğun ebeveyni ile empati kurması sağlanmış olup hem de ebeveynin kaynakları güçlendirilmektedir. Çocukların iç kaynakları zenginleştirilirken, ebeveyn ile çocuk arasındaki bağ ve güven de yeniden düzenlenip ebeveynin kaynakları da güçlendirilmektedir.
Anne- Çocuk Bağlanması Neden Değerli ve Önemli?
Çocuklar ile çalışırken anne çocuk ilişkisini ve bağlanmayı çalışmak önemlidir. Bağlanma hamilelikte başlar ve güvenli bir bağlanma travmaya antikor etkisi yapmaktadır.
Çocuklar anneyle güvenli bir bağlanma gerçekleştirmiş ise kötü olaylar yaşasa da “dayanabilirim, baş edebilirim, üstesinden gelebilirim, zamanla geçer, yine güvende olurum” gibi buna benzer olumlu inançlar geliştirmiş olup travmaya karşı koruyucu bir önlem alınmış olur. Anne bebek arasındaki göz teması, görsel alışveriş, göz göze temas, zihnimizin sağlıklı kalması için çok değerlidir.
Oyun Terapisi ve İyileştirici Yöntemler
Çocuklar oyun oynarken iç dünyalarındaki zenginlikleri çok doğal bir şekilde ortaya koyarlar. Özgürlüklerini, baş kaldırışlarını, kendilik algılarını ve sosyal çevre ile olan ilişkilerini oyun ile iyileştirmektedir.
Çocuklarla oyun terapisi gibi iyileştirici yöntemler EMDR terapisi için de kullanılmaktadır. Hikayeler kullanma, resim çizdirme, çizgi kahraman tekniği veya Art terapi gibi kolaylaştırıcı ve rahatlatıcı tekniklerden faydalanarak aile dinamikleri, iletişim becerileri, duyguları ifade etme biçimleri ve bağlanma özellikleri hakkında iyi bir bilgiye sahip olabiliriz.