Çocukluk Çağı Depresyonu

“Son zamanlarda çocuğunuzun içe kapandığını gözlemlediğiniz oldu mu? Ya da çocuğunuzun ani duygu değişimleri olduğunu? Çocuğunuzun okula gitme istemediği ve ya kusma, karın ağrısı gibi belirtiler gösterdiği olmuş muydu? Ölüm korkusu yaşadığına şahit oldunuz mu?”

Çocukluk çağı depresyonu; çocuklarda ve ergenlik dönemindeki gençlerde sıklıkla görülebilen, çocukların ve ergenlerin kendini mutsuz ve üzgün hissetmesi, sevilmeyen bir çocuk olduklarını düşündükleri ciddi bir psikolojik rahatsızlıktır.

Depresyonu her ne kadar genellikle yetişkinlerin yaşadığı düşünülse de, depresyon çocuklarında yaşadığı bir rahatsızlıktır. Çocukluk çağı depresyonu, doğumdan 6 ay sonra ortaya çıkmakta ve ilerleyen yaşlarda giderek artış göstermektedir. Çocukluk depresyonu okul öncesi dönemde ki her yüz çocuktan birinde, ergenlik dönemindeki her yüz çocuktan 8’inde görülmektedir. Son yıllarda çocukluk çağı depresyonunda görülen artışların ardından, bu tip depresyonun ciddiyeti kavranmış ve psikoloji biliminin bir alanı olarak kabul görmeye başlanmıştır.

Çocukluk çağı depresyonu, bebeklik dönemlerinde görülmeye başlayabilir. Bu durum anne yoksunluğundan kaynaklanabilir. Bebeklerin doğduktan sonra anneleriyle göz teması ve tensel temas kurmaları güven duygusunun gelişimi için çok önemlidir. Anne yoksunluğu çocuklarda bu bağın kurulmasında sorunlar oluşmasına ve depresyon belirtileri görülmesine sebep olur. Güven duygusunun gelişmemesi kişilerin yetişkinlik dönemlerde de depresyona girmesine sebep olabilir.

Çocukluk çağı depresyonları, ebeveynleri boşanan çocuklarda sıklıkla görülmektedir. Bu durumlarda çocuklar ailelerinin onlar yüzünden boşandıkları gibi yanlış bir düşünceye kapılabilirler. Ayrıca bir ebeveynle kalırken, diğer ebeveynin onu unutacağı ve sevmeyeceğini endişesini de taşırlar. Bir diğer çocukluk çağı depresyonu nedenlerin biri kardeş sahibi olmaktır. Bu durum ilk ve tek çocuklarda daha sık görülmektedir. Kardeş sahibi olan çocuklar kardeşlerini yaklaşmama, şiddet gösterme gibi davranışlarda bulunabilirler ya da tam tersine çok seviyor gibi görülüp fiziksel olarak depresyon belirtileri gösterebilirler.

Çocukluk çağı depresyonu, kronik bir hastalığa sahip çocuklarda da görülebilmektedir. Çocuğun evinden ayrı kalması ve hastaneye yatması depresyon belirtileri göstermesine sebep olabilir.

Çocukluk çağı depresyonu, okulda başarı sağlayamayan çocuklarda da sıklıkla görülmektedir.

Okul dönemindeki çocuklar, aile dışındaki çevreden de etkilenmeye başlarlar. Arkadaşlarının ve öğretmenlerinin davranışları ve sözleri çocuklar üzerinde oldukça etkilidir. Okul dönemi 7-11 yaş arası dönemi kapsamaktadır. Okul dönemi çocuklarında görülen depresyon belirtileri şunlardır:

Okula gitmek istememe

Karın ağrısı, mide bulantısı gibi fiziksel şikayetler

Ani duygu değişiklikleri, öfke nöbetleri

Aile ve arkadaşlarla iletişim kurmak istememe, içi kapanma

Alkol ve madde kullanımına eğilim

Ölüm korkusu

Anne veya babanın kaybını yaşayan çocuklar için ise bu dönemde sevdiği kişilerden destek görmeli, bu desteğin yetmediği yerlerde profesyonel bir desteğe başvurulmalıdır.

Çocukların depresyon süreci geçmiyor ise mutlaka bir doktora başvurulması ileriki yaşamlarında sıkıntılar yaşamamaları açısından oldukça önemlidir.

UZM. PSK. DAMLA KANKAYA SÜNTEROĞLU