ÇOCUKLUK ÇAĞI OBEZİTESİ

ÇOCUKLUK ÇAĞI OBEZİTESİ

Dünya Sağlık Örgütüne göre obezite; yağ dokusu ve diğer organlarda sağlığı bozacak şekilde anormal ve aşırı miktarda yağ birikmesidir. Tanı kriterleri içerisinde vücut kitle indexi (VKİ) kullanılmakta olup ağırlık (kg)/boy/(m2) formülü ile hesaplanır. Çocukluk çağına uygun kullanılan persentil değerlerine göre, VKİ; 85-95 persentil arası fazla kilolu, >95 persentil obez, >99 persentil ağır obez olarak tanımlanır. Yapılan çalışmalar obezitenin yıllar içerisinde artış eğiliminde olduğunu göstermiştir. Çocukluk çağı obezitesi çok farklı bileşenlere sahip kompleks bir durumdur. Yanlış beslenme, hareketsiz yaşam, sosyal ve çevresel faktörlerle birlikte genetik etmenler obezitede rol oynayabilir. Bir çocuğun obez olma olasılığı her iki ebeveyn de obez ise %80, sadece biri obez ise %40, ailede obezite yoksa %14 olarak belirlenmiştir.

Obezite çocukluk çağında sıklıkla beslenme bozuklukları ve hareketsizliğe bağlı oluşmakla birlikte bazı durumlarda genetik ve hormonal bozukluklar da saptanabilir. Çocukluk çağında başlayan obezite ; insülin direnci, tip 2 Diyabetes Mellitus, karaciğer yağlanması, safra taşı, hipertansiyon, reflü hastalığı ,eklemlere aşırı yük binmesine bağlı ortopedik sorunlar, erken ergenlik, adet düzensizliği, uyku apne sendromu, psikososyal bozukluklar gibi çok çeşitli problemlere neden olabilmektedir. Bu nedenle obez bir çocuk erken dönemde mutlaka uzman bir hekim tarafından değerlendirilmelidir.

Obezite gelişime neden olan faktörler anne karnında başlar. Bebeklik döneminde anne sütü ile beslenme süresi ile hayatın ileriki dönemlerinde obezite gelişimi arasında ilişki saptanmıştır. Bu nedenle bebekler mümkünse ilk 6 ay sadece anne sütü almalı, 6. Aydan sonra ek gıdalarla birlikte anne sütüne devam edilmelidir. Ek gıdalara geçildikten sonra meyve suyu ve aşırı karbonhidrat içeren besinlerden uzak durulmalıdır. İleri yaşlarda da sağlıklı beslenme ve günlük en az 1 saat düzenli egzersiz önerilmelidir. Beslenme ve egzersiz birbirinin tamamlayıcısıdır. Çocukluk çağında büyüme ve gelişmeyi bozmamak adına kesinlikle hızlı kilo verdirici, çok düşük kalorili , dengesiz diyetler uygulanmamalıdır. Obezite tedavisinde başarının anahtarı , ailenin tüm fertlerinin katılımının sağlanması ve bilinçlendirilmesi ile mümkündür.

Sağlıklı beslenmede anahtar noktalar:

• Güne mutlaka kahvaltı ile başlanmalı ve öğün atlanmamalıdır.

• Ambalajlı gıdalar, gazlı içecekler ve meyve suları tüketilmemelidir.

• Yemek sırasında televizyon ve bilgisayar izlenmemelidir.

• Süt ve süt ürünleri, sebze , meyve ve tahıllar dengeli bir biçimde tüketilmelidir.