Çocuklukta ve Ergenlikte Cinsiyet Hoşnutsuzluğu
Yazar İpek Şensu • Psikolog • 19 Ekim 2022 • Yorumlar:
Cinsiyet hoşnutsuzluğu, kişinin (en az altı ay) doğduğu biyolojik cinsiyet ile hissettiği cinsiyet kimliği arasında belirgin ve katlanılamaz derecede rahatsızlık ve fark hissetmesidir. Bu durum ‘cinsiyete uymama’ kavramından farklıdır. ‘Cinsiyete uymama’ o cinsiyetin gerektirdiği, öğretildiği, stereotipleri gibi davranmama demektir. (Örneğin, kızların etek giymemesi, erkeklerin oyuncak bebekle oynaması, kızların erkeklerlerle oynamak istemesi vb.)
Çocuklar üç yaşlarından itibaren cinsiyet kimliklerini fark etmeye ve eğer bir hoşnutsuzlukları varsa bunun stresini yaşamaya başlayabilirler. Çocuklar genellikle bu rahatsızlıklarını, yetişkin ve ergenlerden farklı olarak, belirgin bir biçimde gösterirler. Örneğin kız çocukları erkeklerde penis görüp kendilerinde olmadığını fark ederlerse ağlayabilirler ya da açık açık “Anne ben kızım” diye sözel olarak ifade edebilirler.
Ancak unutulmamalı ki yapılan bir araştırma gösteriyor ki 5-12 yaş arası cinsiyet hoşnutsuzluğu yaşayan her çocuk ergenlik döneminde bu hoşnutsuzluklarını devam ettirmiyorlar. Sadece %12 ile 50’sinde bu durum ergenlik ve yetişkinliklerinde devam ediyor.
Ergenlik döneminde ise bu durum çok daha farklı seyrediyor. Öfkeli, mutsuz, kendini hiçbir yere ait hissedemeyen ya da kendini bir yere/birilerine ait hissetmeye çalışan ergenler cinsiyet hoşnutsuzluğu ile beraber iyice içlerine kapanık, depresif, ve/veya öfkeli oluyorlar. Kendilerine zarar verme ve intihar davranışları gösterebiliyorlar. Madde ve alkol kullanımları artabiliyor. Cinsellik keşfi kendi başlarına ve bilgisizce olabildiğinden cinsel yollarla bulaşan hastalık kapma meyilinde olabiliyorlar. Ayrıca kendilerindeki bu farklılık dışardan kendi yaşıtlarınca fark edildiğinde akran zorbalığına maruz kalabiliyorlar.
Yapılan başka bir araştırmada trans bireylerin %81.4ü kimliklerini lisede fark ettiklerini; ancak kime ve nereye başvurmaları gerektiğini kiminle konuşmaları gerektiğini bilmediklerini dile getirmişler.
Ergenlik dönemindeki cinsiyet hoşnutsuzluğu yaşayan bireyler, ailelerinden destek ve kabul gördükleri takdirde destek görmeyen bireylere oranla daha az depresif belirti göstermelerini sağlıyor. Bu kişilerin destek ve kabul görmeleri, cinsiyet ifadelerine izin verilmesi, kendilerini güvende ve seviliyor hissetmeleri, profesyonel destek almaları yapılması gereken şeyler.