Çocukta Dil Gelişimi

ÇOCUKTA DİL GELİŞİMİ
Bebek doğduğu andan itibaren hatta anne karnındayken bile etrafı ile iletişime girmeye başlar. Anne-bebek etkileşimine bağlı olarak henüz daha konuşma eylemi gerçekleşmeden bile anne bebeğin ağlaması, yüz ifadesi, ses tonundan yola çıkarak bebeğin ihtiyaçlarının ne olduğu ağlama, altını kirletme vs. bilgisine ulaşır.

Bebek etrafta maruz kaldığı dilin (lisan) etkisiyle o dile özgü sesleri, o dilin ezgi ve vurgu özelliklerini edinmeye başlar.

Çocuğun sözcük üretiminden önce gelişim olarak söz öncesi dönemden geçmektedir. Bu dönemde çocuk

0-5 ay:

Seslere tepki gösterir
Sesin kaynağına kafasını döndürür
Konuşurken yüzünüzü izler
Mutluluğunu ya da mutsuzluğunu ifade eden seslet çıkartır
Onunla konuşulurken ses çıkarır.
Söz öncesi dönemden sesleme ve gığıldama-agulama, genişletme evresidir.
Gığıldama evresinde çocuk ünlü ünsüz sıralamasını andıran sesler çıkartır.
Ses oyunları yapar. İnce-kalın seslemeler ve dile özgü ses denemeleri yapar.
6-11:

Hayırı anlar
Hareket ya da jest ile iletişime geçer
Sesleri tekrar etmeye çalışır.
Düzenli ve çeşitlendirilmiş babıldama dönemidir.
Bebek ünsüz-ünlü ses sıralamalarını yapar.bababa-mamama gibi. Fakat bu ses sıralamalarının herhangi bir göndergesi olmadığı için bunları ilk anlamlı sözcükler değildir.
Çeşitlendirilmiş babıldama evresinde farklı ezgi, vurgu taşıyan uzun hece dizileri üretir.
12-17 ay:

Yaklaşık 2 dakika kitaba ya da oyuncağa bakar.
Jestlerle desteklenen basit yönergeleri alır.
Nesne, resim ve aile bireylerini gösterir.
Tutarlı sesçil yapılarla belirli sözcükleri anlatmaya çalışır. Bazı ifadelerin artık göndergesi olmaktadır.
2-3 sözcük kullanır.
Basit sözcükleri tekrar etmeye çalışır.
18-23:

Kitap okunulmasını sever.
Jestler olmadan basit yönergeleri alır.
Basit Vücut parçalarını gösterir.
Basit eylemleri anlar ‘ye, uyku’.
İfade edici dilde sözcükleri çeşitlendirir.
En az 8-10 sözcük kullanır.
N,m,p gibi ünsüzleri üretir. Diğer konuşma seslerini de kullanmaya başlamıştır.
Bilindik yiyecekleri adıyla ister.
2-3 yaş:

24 aylıkken en az 50 sözcük bilir.
İçinde ve üstünde gibi uzamsal bilgileri bilir.
Büyük, mutlu gibi tanımlayıcı sıfatları bilir.
Anlaşılabilirlik artmıştır.
Basit sorulara yanıt verir.
3-4 yaş:

Yiyecekler, kıyafetler gibi nesneleri kategorize eder.
Renkleri bili.
Bir çok konuşma sesini kullanır.
Nesneleri tanımlar.
Onun çevresi ile ilgili fikirlerini ve duygularını ifade eder.
Açıktığın zaman ne yaparsın gibi sorulara yanıt verir.
Cümleleri tekrar eder.
4-5 yaş:

Arkasında, karşısında gibi uzamsal kavramları bilir.
Kompleks soruları anlar.
Konuşma anlaşılırdır fakat zor ve uzun sözcüklerde zorlanabilir.
Eylemlerin nasıl yapılacağını anlatır Ör: boyama
Sözcükleri tanımlar
Kategorik elemanları listeler.
Neden sorusuna yanıt verir.
5 yaş:

2000 den fazla sözcük bilir.
Zaman sıralamalarını bilir.
3 lü yönergeleri alır.
Karşılıklı konuşmaya katılır.
En az 8 sözcüklü cümleler kurabilir.
Birleşik ve kompleks sözcükler kurar.
Hayal kurarak hikayeler yaratır.