Dikkat Dağınıklığı ve Hiperaktivite

Dikkat dağınıklığı, öğrenme mekanizmasının gerçekleşmesi için gerekli olan konsantre olma ile yakından ilgilidir. Kişinin bir konu ya da bir duruma tam anlamıyla odaklanamaması demektir. Nörolojik bir temeli olup hem çocuklar hem de yetişkinler de dahi görülebilen bir hastalık özelliği olarak görülür.

Çocukların dikkat süresi, odaklanmaları yetişkinlere göre oldukça kısa sürelidir. Bir de bu sürece dikkat dağınıklığı eklenince yaşanılan sorunlar daha ciddi bir hal almaya başlamaktadır.

Dikkat dağınıklığı, kişinin kendini kontrol etmesindeki zayıflığından kaynaklanır. Ve zayıflığın utangaçlıkla, sıkılganlıkla ya da tembellikle bir ilişkisi olmayıp hastalık şeklinde düşünülmesi gerekir.

Dikkat dağınıklığı ile hiperaktivite çoğunlukla birlikte ifade edilmektedir. Ancak bu yanlış algıyı düzeltmek önemlidir. Her dikkati dağınık olan çocuk hiperaktif değildir. Sadece dikkat dağınıklığı, sadece hiperaktivite ya da her ikisi de birlikte bulunabilir.

Çoğunlukla ebeveynler dikkat dağınıklığı yaşadığını düşündükleri çocukları için şunları söylerler:

• Aklı hep başka yerde.

• Ödev zamanı tam bir karmaşa.

• Bir kulağından giriyor diğer kulağından çıkıyor.

• Bir dakika önce söylememişim gibi...

• Bir duvarla konuşuyorum.

• Dağınık.

• Dikkatsiz.

• Düzensiz.

• Sürekli rüyada gibi hep hayal kuruyor.

• Yapabileceği soruları bile yapmıyor.

• En ufak bir ses bile yetiyor dağılması için.

• Sürekli eşyalarını kaybediyor.

• Odasını toplamayı öğrenemiyor.

• Başladığı hiçbir işi bitiremiyor.

• Kalem, silgi almaktan bıktık.

• Bazen zekasından ciddi anlamda şüphe ediyorum.

• Saatlerce çizgi film izleyebiliyor .

• Okuldaki sürekli problem çıkarıyor.

• Öğretmeni başka şeylerle uğraştığını söylüyor.

• Ödevlerini almayı unutuyor sürekli başkalarından öğreniyoruz.

Genelde okul yıllarının ilk yıllarında fark edilen dikkat dağınıklığı, çocukların okul yıllarının çok sancılı geçmesine neden olabiliyor.

Dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite sorunu olan çocuğunuza yaklaşımınızın farkındalıklı olması, tedavide yol alabilmeniz için gereklidir.

    Ebeveynlere Tavsiyeler

Dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite problemi yaşayan bir çocuğa sahip olmak çok kolay bir durum değildir. Ebeveynlerin bu konuda çok bilinçli olması tedavi sürecinin yolunda gidebilmesi için en önemli gerekliliktir. Çocuğun yaşadığı zorlukları anlamalı, takip etmeli ve uzmanlarla birlikte çalışılmalı. Dikkat dağınıklığı ve hiperakitivitesi olan çocuğunuza yaklaşımınızın hastalığa uygun olarak gerçekleşmesi çok önemlidir. 

Dikkat edilecek unsurlar:

• Dikkat dağınıklığının beyin fonksiyonlarını ilgilendiren bir hastalık olduğunu ve çocuğun sizi kızdırmak veya inatlaşmak adına yapmadığını bilmeniz gerekir.

• Bu problemler zeka düzeyi ile ilgili değildir. Çocuğun geri zekalı ya da üstün zekalı olması ile alakalı değildir.

• Ebeveynlerin birbirini suçlamasını gerektirecek doğrudan aile yapıları ile bir bağlantı görülmemektedir ve  bu nedenle tedavide doktor, aile, öğretmen işbirliği içerisinde çalışılmaktadır.

• Çocuğunuz grip olduğunda onu nasıl azarlamıyorsanız bu rahatsızlıklar yüzünden de kızgın ya da kaygılı davranmayın.

• En fazla rastlanılan bir diğer durum takma isimler kullanılması ve alay edilmesidir. (aklı bir karış havada, leyla, yarım akıllı, hayalci...)

• Ona saygı duyun.

• Aile bireyleri arasında olumlu ilişkilerin yaşanmasına dikkat edin.

• Çocuk başarısız olduğunda tembel, gerizekalı gibi ifadeler kullanmayın. 

• Uzun ve dolaylı yönergeler yerine kısa kısa cümlelerle anlatın.

Sonuç olarak; dikkat süreçleri ile problem yaşayan çocukların durumunu ciddiye almak çok önemlidir. Çünkü bunun bir nevi hastalık olarak düşündüğümüzde tedavi edilmeyen hastalığın ilerledikçe ağırlaşacağını bilmeliyiz. 

• Öncelikle bu konu ile ilgili bir uzmana başvurun ve dikkat süreçlerinin değerlendirilmesi için güvenirliği ve geçerliliği yapılmış testler uygulansın. Bazı merkezlerin internette bulunan basit dikkat oyunları ile değerlendirdiğini gördüğüm için bu konuda bilinçli olmak çok önemli.

• Sonuca göre destek almanız gerekiyorsa destek alın.

• Ancak bu desteğin aile kanadının çok önemli olduğunu ifade etmem gerekiyor. Evde de bir yaşam biçimi oluşturulması gerekiyor ve bu işbirliği içerisinde olması gerekiyor. Nasılsa uzmanla çalışıyor diyerek evde hiçbir katkı sağlanmazsa ilerleme katetmek hiç de kolay olmayacaktır. Ki ben aile destek olmadığı sürece çalışmalara devam etmiyorum. Kimsenin maddi-manevi kaybına sebep olmak istemiyorum ve kendimin de zamanını korumaya çalışıyorum. İŞBİRLİĞİ ŞART!!!

• Bir konuda daha uyarmak istiyorum: Dikkat egzersizleri yaptıklarını söyleyen merkezlerde neler yapıldığını takip edin lütfen. Evet aşağıdaki kaynaklardan faydalanılabilir. Ancak tek bir kaynak üzerinden gidiyorlarsa bu iyiye işaret değildir.(Tek seansı sadece akıl oyunları oynatarak geçirmesi gibi)  Bilinen bir gerçek var ki evde yapılan çalışmalar uzmanlarla yapılanlar kadar etkili ve disiplinli olamıyor. Siz destek aldığınız kişinin çalışma sürecini anlayın.

• Her evde olmasını önereceğim kaynaklar:

• Miniyup Eğitim Setleri

• Osman Abalı Dikkat Güçlendirme Setleri 

• Akıl Oyunları

• Dikkat Oyunları

• Ritim Oyunları

• Morpa Kültür Yayınları