Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Yazar Mehmet Uyar • Psikolog • 16 Temmuz 2017 • Yorumlar:
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu günümüzde pek çok çocuğun yaşadığı bir sorundur. Be bu sorun her geçen gün daha sık görülmektedir. Pek çok aile çocuklarında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu şüphesi ile uzmanlara başvurmaktadır.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite
Dikkat eksikliği nedir?
Dikkatinin yeterli düzeyde olamaması ya da dikkatini kontrollü bir şekilde sürdürememesidir.
DSM 5’e göre dikkat eksikliği bulgular şöyle sıralanmıştır:
1-Çoğu zaman ayrıntılara dikkat etmez ve sürekli hata yapar
2-Dikkati sürdürmede sıkıntı yaşar
3-Çoğu zaman dinlemezmiş gibi görünür,
4-Verilen görevleri yerine getirme de güçlük çeker,
5-Organizasyon sorunu yaşar,
6-Yoğun düşünme, zihinsel faaliyet gerektiren işlerden kaçınma veya bu tip işleri yerine getirmede, bu işleri yapmaktan hoşlanmama,
7-Çoğu zaman etkinlik ya da görev için alınmış eşyalarını kaybetme,
8-Dikkatin dış uyaranlarla çok kolay dağılması,
9-Günlük işleri yerine getirmede unutkanlık.
Hiparaktivite Bozukluğu nedir?
Aşırı ve kontrol edilmesi güç ve herhangi bir amacı olmayan davranışlardır.
DSM 5’e göre Hiperaktivite bulgular şöyle sıralanmıştır:
1-Durduğu yerde duramaz; her tarafı oynar,
2-Uzun süre bir yerde oturamaz,
3-Sürekli hareket halindedir, koşar ya da tırmanır,
4-Sessizce bir şeyle meşgul olmada sıkıntı yaşar,
5-Motor takılmış gibi veya düz duvara tırmanırcasına hareketlidir
6-Sürekli ve çok konuşur,
Dürtüsel Davranışlar
1-Karşıdaki kişi sorusunu, konuşmasını bitirmeden cevabı verir,
2-Beklenmesi gereken bir durum da sıra gerektiren bir işte sıkıntı yaşar.
3- Sürekli başkalarının sözünü keser, araya girer.
Nedenleri
Kesin olarak nedenleri bilinmemekte birlikte, bu bozuklukla birlikteliği güçlü görülen durumlar şunlardır.
a-Genetik faktörler
b- DEHB’li kişilerin beyinlerinde bulunan neurotransmitterler maddelerin işlevlerinde bozulma
c- Annenin gebeliği sürecinde alkol kullanımı, bazı ilaçların kullanımı, doğum sorunları ve gelişim gerilikleri,
d- Travmalar arasında gösterilmektedir.
Görüldüğü üzere dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu semptomları çevremizde pek çok çocuk ve yetişkin insanda gördüğümüz belirtilerdir. Pek çok aile, öğretmen bu sorunlardan şikayetçidir. Tedavisi iki şekilde yapılmaktadır.
A-ilaç tedavisi: bir çok hekim dikkat eksikliği ve hiperaktive bozukluğu için çeşitli ilaçlar önermektedir. Ancak ailelerin çoğu ilaca karşı gelmekte, ilaç dışı çözümler aramaktadır. Aslında hekimler de tek çare olarak ilaç önermemektedir. Ancak davranış terapisini bozacak bazı davranışların engellenmesi için ilaç önerilmektedir.
B-Psikoterapi ve eğitim: tüm dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu durumlarında ilaç kullanılsın ya da kullanılmasın sonuçta kullanılacak yöntem psikoterapi ve eğitimdir. Tedavinin kalıcılığını sağlamak, sosyal ve bireysel uyumu artırmak için psikoterapi ve eğitim önerilmektedir.
- Bilişsel ve davranışsal psikoterapi
- Aile,öğretmen, bakıcı, yakın sosyal çevrenin eğitimi
- Dikkat eksikliğini azaltmak ve ortadan kaldırmak için dikkat geliştirme setleri ve faaliyetlerin artırılması
- Sosyal uyumun artması için grup terapileri
- İş uğraş terapileri ve etkinlikleri
- Sportif faaliyetler, sosyal çalışmalar
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu sorunun ortadan kaldırılması için yalnızca psikoterapi ve eğitimden fayda beklemek biraz zordur. Uygun medikal ilaçlar ile birlikte yapılan terapinin en yüksek kazanç sağlayacağını düşünmekteyiz.